Untitled - Tento.be

van de kerk in haar primitieve vorm te herstellen.
De zijbeuken behouden de latere ingrepen.
Dit restauratieconcept werd door de Europese
Commissie in 1995 erkend als modelproject met het
oog op de instandhouding van het Europees
architectonisch erfgoed.
De behoudswerken aan het Enaamse
patrimonium beperken zich niet tot de Sint-Laurentiuskerk.
Ook de opgegraven abdijgrondvesten worden
geconsolideerd en aldus voor de toekomst beveiligd.
Beide monumenten kaderen in een ruim en innoverend
musealogisch programma dat te Ename op initiatief van
historicus Jean-Pierre Van Der Meiren opgezet wordt
Dit project voorziet de uitbouw van een archeologischhistorisch
museum en een archeologisch openluchtpark
Het museum, een realisatie van het Provinciebestuur
Oost-Vlaanderen, wordt ondergebracht in een
19de-eeuwse woning met atelier en tuin, vlak naast de
Sint-Laurentiuskerk. De bedoeling is de bezoekers te
confronteren met een aantal tijdsdoorsneden waarin
de evolutie van het leven in Ename geprojecteerd
wordt tegen de materiële achtergrond van zijn
monumenten en zijn historisch landschap. Belangrijk in
dit verband is de directe nabijheid van de Sint-Laurentiuskerk
en het "Bos t'Ename". De opening van dit museum
wordt gepland in de lente van 1997.
In de brede Scheldebocht die de site eertijds
omsloot - thans is een groot gedeelte van de meander
gedempt of gekanaliseerd - komt het openluchtmuseum.
Aan de uitbouw van dit park werken de provincie
Oost-Vlaanderen en de Stad Oudenaarde gezamenlijk
mee. Net zoals bij het museum in het dorpscentrum
het geval is, staat het lAP in voor de wetenschappelijke
verantwoording van het geheel. De geconsolideerde
abdijgrondvesten zullen uiteraard een van de bijzondere
blikvangers vormen. Tegen een kleurrijk decor van
heraangelegde kloostertuinen en afgelijnd door het
grijze watervlak van herstelde grachtenstelsels vormt
het areaal met de resten van gebouwen immers het
concrete referentiepunt bij uitstek voor het abdijverleden
van Ename. Bij de ontsluiting van het monument stelt
zich echter een probleem dat voor de meeste
archeologische sites geldt, namelijk dat van de
begrijpelijkheid. Omwille van de complexiteit en het
ontbreken van bovenstructuren heeft de bezoeker
immers de grootste moeite om oudheidkundige resten
te begrijpen. Nog moeilijker kan hij zich een concreet
beeld van het monumentenbestand vormen. Om hieraan
te verhelpen poogt het archeologisch park Ename een
oplossing aan te reiken met nieuwe presentatietechnieken
die hoofdzakelijk op spitstechnologie steunen.
De uitwerking van het basissysteem gebeurt door
John Sunderland, een designer met internationale faam.
De bedoeling is met behulp van interactieve programma's
en virtuele realiteit boven de materiële werkelijkheid
van de muurresten reconstructiebeelden van de
gebouwen te schuiven. Het monumentaal verleden
komt aldus concreet tot leven zonder dat aan het
erfgoed zelf dient geraakt te worden.
Onder de abdijniveaus strekken zich de archeologische
lagen van de partus uit Om die vroegmiddeleeuwse
fase te evoceren, zullen onder andere enkele houten
gebouwen van de handelsnederzetting op ware grootte
worden heropgericht Hopelijk zal het daar echter niet
bij blijven. Het "Europese moment" in de geschiedenis
van Ename maakt het immers verantwoord verder te
gaan dan die enkele reconstructies en een lokale
duiding van het pre-stedelijke gebeuren. Een breder
gezichtsveld opent zich wanneer men zich realiseert dat
ten tijde van het Ottoonse Ename de drie
middeleeuwse standen voor het eerst in geschriften
klaar omschreven werden: zij die strijden, bidden en
werken. Die drie klassen zijn in het Enaamse erfgoed
goed aanwijsbaar. De archeologische herkenbaarheid van
die maatschappelijke ordening in een site met
internationale draagkracht vormt dan ook de aanzet
om de sociale gelaagdheid van het middeleeuwse leven
te situeren in een Europees archeologisch-historisch
kader: In het buitenmuseum zou een Archeo-Historium
- een interpretatiecentrum waar onderzoeksresultaten
naar het publiek toe vertaald worden - dit verhaal
kunnen brengen. Om die geschiedenis zo volledig
mogelijk uit te schrijven, zal een samenwerkingsverband
met andere Europese onderzoekscentra noodzakelijk zijn.
Om die geschiedenis bovendien ook zo concreet
mogelijk weer te geven, zullen de archeologie en haar
steunwetenschappen de blijvende pijlers moeten zijn.
Geen onderaardse vlucht­
gangen, maar gewelven van
rioleringen.
ENAME, VROEGE MIDDELEEUWEN, 974 - (TOT 1793) 31