Untitled - Tento.be

zodat de reeds opgelopen achterstand steeds maar
groter werd. De middelen bleven schaars, de personeelsbezetting
ondermaats. Bovendien kon er nog geen
sprake zijn van een correct beleid inzake beheer en
bescherming van het archeologisch patrimonium,
vermits dit niet eens tot de specifieke bevoegdheden
van de N.D.O. behoorde. Deze gebrekkige situatie werd
mede bepaald door het uitblijven van een specifieke
wetgeving ter bescherming van dat patrimonium.
Herhaalde pogingen om deze lacune te verhelpen,
strandden op politieke onverschilligheid en communautaire
tegenkantingen. Nochtans was België een van de
eerste landen die de 'Europese Conventie ter
Bescherming van het Archeologisch Patrimonium' in
1969 ondertekende en zelfs ratificeerde. De bepalingen
van de Conventie werden evenwel nooit toegepast.
Vooraleer hierin enige beterschap kon optreden, werd
de Nationale Dienst voor Opgravingen geleidelijk
afgebouwd en uiteindelijk op 31 juli 1989, in het kader
van de tweede fase van de staatshervorming,
geregionaliseerd.
Na twee moeilijke jaren -Vlaanderen was
immers nooit vragende partij geweest en had derhalve
ook niets voorbereid - kwam dan eindelijk de kentering.
De toenmalige minister bevoegd voor monumenten en
landschappen, L. Waltniel, wenste de volledige verantwoordelijkheid
inzake het beheer, de bescherming en
het onderzoek van een intussen op dramatische wijze
aangetast patrimonium op te nemen. Op zijn voorstel
werd door de Vlaamse regering op 5 juni 199 I een
nieuwe Vlaamse wetenschappelijke instelling opgericht
die hiervoor bevoegd werd: het Instituut voor het
Archeologisch Patrimonium (lAP). Hij nam tevens het
initiatief om een ontwerpdecreet ter bescherming van
het archeologisch patrimonium op te stellen en in te
dienen. Dit initiatief werd door zijn opvolger, J. Sauwens,
terug opgenomen en tot een goed einde gebracht,
zodat Vlaanderen met zijn decreet van 30 juni 1993 en
alle intussen genomen uitvoeringsbesluiten eindelijk
links
Het terrein wordt
gedeeltelijk geëffend en
opnieuw als akker
ontgonnen.
rechts
Recente landbouw grijpt
nog dieper in de bodem in.
De erosie wordt steeds
. sterker.
over een decretaal instrumentarium beschikt om een
concreet beleid inzake beheer en bescherming van zijn
archeologisch erfgoed te voeren.
Het belangrijkste bestanddeel van dit decreet
biedt de mogelijkheid tot wettelijke bescherming van
archeologische zones of monumenten die, na
inventarisatie en grondige wetenschappelijke evaluatie,
als belangrijk kunnen worden bestempeld. Dit gebeurt
via een beschermingsprocedure die aansluit bij de
bestaande regelgeving voor monumenten en stads- en
dorpsgezichten. Het grote verschil ligt in het tijdelijk
karakter van de bescherming, die geen belemmering
moet vormen voor elk nieuw, verantwoord bodemgebruik.
maar moet garanderen dat een voorafgaandelijk
archeologisch onderzoek kan worden uitgevoerd
wanneer de bedreiging en vernieling van archeologische
waarden niet kan worden afgewend. Verder voorziet dit
decreet in een meldingsplicht inzake toevalsvondsten,
met de verplichting om gedurende een termijn van
minimum I 0 dagen, die kan worden verlengd, een
onderzoek toe te laten; een vergunningsplicht voor de
uitvoering van opgravingen en prospecties met
ingrepen in de bodem; een verbod op het gebruik van
metaaldetectoren voor het opsporen van archeologische
vondsten, en de verplichting om voor alle werken
waarbij openbare besturen betrokken zijn, het bindend
advies van het lAP te vragen, dat voorwaarden kan
opleggen en voorschriften kan bevatten ter bescherming
van het archeologisch patrimonium. In uitvoering van
het decreet werd tevens een Vlaamse Archeologische
Raad opgericht. die - conform de taken van de
Koninklijke Commissie voor Monumenten en
Landschappen met betrekking tot het monumenten- en
landschappenbeleid - een belangrijke adviserende taak
te vervullen heeft en waarin alle geledingen van het
archeologisch onderzoek in Vlaanderen op evenredige
wijze vertegenwoordigd zijn.
5