“Is het wat je weet, of is het wie je kent?”

geconstrueerde variabele op basis van ‘dichtheid’ van het netwerk en het aantal
contacten dat men heeft binnen zijn of haar netwerk. Op basis van deze twee indicatoren
onderscheidt Strawn vijf soorten netwerken: (1) het geïsoleerde netwerk; (2) het open
netwerk; (3) het dichte netwerk; (4) het grote netwerk; en (5) het alleen-familie-
netwerk. Als een persoon minder dan 20 personen ontmoet gedurende een maand, en
deze personen zijn betrokken in dezelfde activiteiten, dan spreekt Strawn van een dicht
netwerk. Indien een persoon die evenveel contacten heeft maar eerder zijn of haar
contacten afzonderlijk ontmoet en indien deze contacten elkaar niet echt kennen, dan
behoort de respondent tot een open netwerk. Een persoon met erg veel contacten,
gemiddeld 20 of meer, behoort tot een groot netwerk. Verder redeneert Strawn dat een
geïsoleerd netwerk 9 over weinig sociaal kapitaal beschikt, het alleen-familie-netwerk
eerder sterke (intergenerationele) ondersteuning dan ‘leverage’ biedt, een open netwerk
vooral ‘leverage’, een dicht netwerk vooral ondersteuning en een groot netwerk zowel
ondersteuning als leverage biedt.
In een laatste stap wordt er gekeken naar het interactie-effect tussen het discours over
levenslang leren (=het belang van onderwijs om economisch vooruit te komen) en
sociaal kapitaal (=het type netwerk). Het theoretische uitgangspunt voor dit interactie-
effect is dat het discours over levenslang leren in dichte netwerken een grotere impact
uitoefent op een individu dan in open netwerken. Dichte netwerken zullen namelijk
eerder het interne discours trachten op te leggen door normatieve druk op het individu,
terwijl open netwerken meer open staan voor verschillende soorten discours.
Op basis van het finale model luidt de algemene conclusie dat niet dezelfde verklarende
variabelen voor formeel en informeel leren gevonden kunnen worden. Voor formeel leren
zijn de volgende variabelen significant (betrouwbaarheidsniveau ≤.01): aantal kinderen
(+), job prestige (-), geslacht met mannen als de referentiegroep (+), Engels als tweede
taal (+), alleen-familie-netwerk (-), dicht netwerk (-), iemand kennen die een hogere
opleiding heeft genoten (-), dicht netwerk x discours over levenslang leren (+). Voor
informeel leren zijn de volgende variabelen significant (betrouwbaarheidsniveau ≤.01):
aantal kinderen (-), job prestige (+), vertrouwen in onderwijsinstellingen (-), alleen-
familie-netwerk (+), duur van de relaties (+), maatschappelijke betrokkenheid (-).
Strawn geeft toe dat de vastgestelde significante relaties niet altijd overeenkomen met
haar verwachtingen. Maatschappelijke betrokkenheid blijkt bijvoorbeeld een negatieve
relatie te vertonen met informeel leren. Ze tracht deze negatieve relatie te verklaren
door de bevinding dat er een curvilineaire relatie bestaat tussen maatschappelijke
betrokkenheid en informeel leren (cf. Field, 2005). Verder redeneert ze dat waarschijnlijk
voor diegenen die slechts deelnemen aan één engagement maatschappelijke
9 Strawn geeft niet aan hoeveel contacten een persoon maximaal heeft wanneer hij of zij tot deze groep wordt
gerekend.
36