Korte Verklaring der Heilige Schrift DE KLEINE PROFETEN

misoogsten waren niet hun enig ongeluk. Ook een karig deel kan nog bevrediging schenken, als de
zegen Gods er op rust. Maar daaraan juist heeft het hun ontbroken. Zij hebben zich arm en
ongelukkig gevoeld, meer nog dan uit de misoogsten alleen behoefde voort te vloeien: de vloek
Gods rustte op hen en op het hunne.
7, 8 Na herhaling der opwekking, op dit alles nauw-' keurig te letten, laat de profeet den oproep
horen, den tempelbouw ter hand te nemen. (De veronderstelling is natuurlijk, dat de in vs. 6
beschreven vloek zijn oorzaak vond in het nalaten van den tempelbouw, vs. 9v.). "Het gebergte in,
om hout te halen!" zo luidt — vs. 8 — het profetische parool. Het gebergte in de nabijheid van
Jeruzalem (men zal speciaal moeten denken aan het ten Z. van Jeruzalem gelegen gebergte van
Juda) moet destijds meer bebost zijn geweest dan thans, vgl. Neh. 2:8; 8:15. Natuurlijk waren er
behalve het hout (dat voor deur, beschot en dak moest dienen), [14] ook stenen nodig, 2:16; maar
deze lagen er nog van den vorigen tempel. Het hout daarentegen was bij de verwoesting verbrand, 2
Kon. 25:9; Jer. 52:13. Nu had men zeventien jaar geleden, toen men den herbouw begon voor te
bereiden, aan de Feniciërs landbouwprodukten geleverd voor cederhout van den Libanon, Ezra 3:7.
Misschien was dit cederhout niet alleen gekomen, maar ook zolang bewaard gebleven. Ook dan was
er nog behoefte genoeg aan minder kostbaar hout voor steigerwerk, loodsen enz. En voorzover er
voor den tempel zelf geen voldoende cederhout aanwezig was, zal het ordinaire hout de plaats
hiervan hebben moeten innemen; want tot een nieuwen aankoop van cederhout zal men wegens de
ongunst der tijden niet in staat zijn geweest.
Het herbouwen van den tempel zal tot vrucht hebben, dat de HEERE "daaraan", d.i. aan dien
herbouwden tempel, welgevallen zal hebben, en daaraan "Zich verheerlijken" zal, nl. doordat Hij
heerlijkheid verleent aan zijn huis, 2:7 vv.; vgl. ook Jes. 60:13.
9-11 De profeet komt terug op den ondervonden rampspoed. Wat een teleurgestelde
verwachtingen! De akker, die veel beloofde, bracht weinig op; en ook op hetgeen men in huis
haalde, rustte de vloek (vgl. vs. 6): de HEERE blies er in, zodat het wegstoof, en zo maar verdwenen
was, vgl. 2:17. En thans noemt Haggai ook uitdrukkelijk de reden: het is, omdat men het huis des
HEEREN in puin liet liggen, en zich enkel beijverde, zijn eigen huis in orde te brengen. We zien
hieruit, dat er in de jaren, aan Haggai's optreden (17 jaar na den terugkeer) voorafgaand, nog heel
wat te doen is geweest om de teruggekeerden definitief onder dak te brengen; Haggai laakt dien
arbeid niet, maar wel, dat men daarbij den tempel vergat, en dus God zijn eer niet gaf.
Daarom — vs. 10 — heeft de hemel den dauw teruggehouden 1 en de aarde haar vrucht. Palestina
heeft over het algemeen een sterke dauwvorming; in de regenloze zomermaanden is de dauw voor
den plantengroei van de grootste betekenis.
Voorts heeft de HEERE — vs. 11 — in het algemeen (dus ook door den regen in te houden) droogte
gebracht over het land en alle gewassen, met als gevolg misoogsten der laatste jaren.
12-14 Haggai's woord vindt een goeden ingang bij Zerubbabel en Jozua, en "het gehele overblijfsel
des volks", d.w.z. het thans in Kanaän aanwezige Joodse volk, dat slechts een "overblijfsel" is van het
veel grotere volk, dat daar eenmaal heeft gewoond. Tot dit "overblijfsel" (vgl. Zach. 8:6) is [15] zeker
ook te rekenen de volksgroep, voortgekomen uit de in 586 in het land overgebleven Judeeërs; maar
de kern vormden toch blijkbaar de uit de ballingschap teruggekeerden. — Dat het volk hoorde naar
het profetische woord, komt allereerst hierin uit, dat ze door vrees voor den HEERE werden
aangegrepen (letterl.: "en het volk vreesde voor den HEERE", maar dit betekent dan, dat die vrees
zich op dit ogenblik van hen meester maakte). Die vrees komt hieruit voort, dat zij, Haggai's
bestraffing gelovig aannemend, nu op eenmaal de hand des HEEREN zien in den rampspoed, die hen
trof, en hun zonde en schuld inzien. Die vrees houdt in, dat ze met schrik denken aan de
1 Haggai spreekt niet in wetenschappelijke taal; wanneer wij dus thans aannemen, dat de dauw gevormd wordt
doordat in de lucht aanwezige waterdamp tengevolge van afkoeling overgaat in vloeibaren toestand, wordt dit
door de uitdrukking, dat de hemel de dauw geeft, vgl. Zach. 8 : 12, niet ontkend.
8