Untitled

De middeleeuwse kosmos: bron van goddelijke openbaring
De middeleeuwse me ns kon dus niet enkel door de
studie van de Heilige Schrift ma ar ook door een diepgaand
onderzoek van de schepping zelf de goddeli jke
openbaring leren kennen. Augustinus sprak van twee
boeken: het Boek der boeken (de bi jbel) en het Boek der
natuur (de schepping). Alles in de natuur werd ervaren
als een ma nifestatie van het goddelijke. Door deze
'geordende verza meling van schepselen' nauwkeurig te
bestuderen kon me n dan ook op het spoor ko men van
Gods heilsplan. De hoeveelheid natuurwetenschappeli jke
traktaten in de bibliotheek van de Duinenabdi j hoeft dan
ook hele maal geen verwondering te wekken. De mo nni ­
ken bestudeerden deze teksten niet uit zuivere interesse
voor de exacte wetenschappen. Slechts door de synthese
tussen wetenschap en geloof kon me n de schepping
doorgronden. Zelfs de studie van de afwi jkende
me nseli jke verschijningsvor men - zoals de cyclopen
(eenogige reuzen), de ble mmyae (die bij gebrek aan
hoofd hun gezicht op hun borst hadden) of de
Ethiopiërs (wiens gezicht volledig verbrand was) -
kon daartoe bijdragen. Hoewel de goddelijke orde in de
hele natuur (en dus ook in de sa menstelling van het
me nseli jk lichaa m en de me nselijke ziel) aanwezig was,
had bij het ontstaan van de mo nster mensen blijkbaar
een verstoring van. die orde plaatsgevonden. Ook die
verstoring van de orde had een welbepaalde betekenis.
Een vol maakte God ma akt inuners geen schoonheids ­
foutjes.
Thomas van Cantimpré,
Liber de noturis rerum,
begin J 6de eeuw
Brugge, OB, ms. 4 11
Mensenetende reuzencycloop
Bijbel, Oude Testament:
tekst en commentaar
(Ecclesiasticus, Spreuken en
Hooglied), ca. 1200
Brugge, OB, ms. 26
Het Boek der boeken: eerste bron
van alle wi;sheid