Van eiland naar wij-land - Steunpunt Diversiteit en Leren

VAN EILAND NAAR WIJ-LAND DEEL 2
“ Ze komen wel op het oudercontact. Valt redelijk
goed mee. We proberen alles aan te reiken
om duidelijk maken wat we willen bereiken. Een
schoolcultuur kennen de nieuwe Roma niet echt.
Ze weten wel dat hun inkomen deels afhankelijk
is van het feit dat hun kinderen naar school gaan.
We hebben hier zelfs een leerling in het eerste jaar
die nog nooit naar school geweest is.
Bij nogal wat Roma-gezinnen zijn de noden en behoeften
in die mate groot en verscheiden, dat er
voor hen minstens een inhaalbeweging nodig is
om op lange termijn een goede aansluiting met het
onderwijs te vinden. Bovendien is een aanpak nodig
waarin diverse sectoren (welzijn, onderwijs,
huisvesting, arbeidsbemiddeling, …) op elkaar afgestemd
worden.
“Scholing en onderwijs van de kinderen kan en
mag niet los gezien worden van het kluwen aan
problemen waar deze gezinnen mee geconfronteerd
worden. … Als we de vicieuze cirkel willen
doorbreken, mogen we onderwijs en welzijn niet
als twee geïsoleerde domeinen beschouwen. Er
moet een brug gemaakt worden tussen beide: van
de gezinnen – met oog voor de hele context – naar
de school en van de school en de buurt naar de gezinnen.”
(uit: Intra-Europese migranten in het Gentse basis en secundair
onderwijs, Situatieschets en aanbevelingen, Nota van POC werkgroep
onderwijs, febr. 2013, p.26. Zie bibliografie.)
Geven en nemen?
De school moet in deze dus gevoelig zijn voor
meer dan onderwijs alleen.
“ Roma-ouders vragen meer tijd en geduld, dat
is het verschil. Proberen en blijven proberen, soms
naar een tussenpersoon zoeken. Luisteren naar
de noden. Zij wonen vaak in precaire omstandigheden,
hebben niet altijd tijd en geld voor wat
wij willen. We hebben hier op school een winkeltje
met kleren en daar komen ze vaak in neuzen.
Daar kunnen ze kleren kopen voor een symbolische
prijs. Dat verlaagt de drempel, wat maakt
dat ouders ook terugkomen als er een probleem
26
is. En zo blijft het een voortdurend alert zijn om
hen naar school te krijgen.
En tegelijk is het zorgen voor een hartverwarmend
contact belangrijk zodat ouders en leerlingen
voelen en weten dat de school het goed met
hen voor heeft.
“ Het blijft wel aandacht geven, elke dag. Afwezige
leerlingen opbellen. Ziek zijn? Doktersbriefje
halen. Kort op de bal spelen. En soms willen de
ouders wel maar de kinderen niet. Als ouders
heelder dagen lange uren werken, hebben ze ook
niet altijd zicht op wat hun kinderen doen. Ik geef
niet af, ik blijf bellen, ik blijf zoeken naar mogelijkheden
om hen mee te delen hoe het met hun
kinderen gaat.
De aanpak in deze scholen stelt hen in staat om
in de pas opgebouwde relatie ook wat terug te
vragen. Een groot deel van de Roma-ouders heeft
niet de afspraken- en agenda-cultuur zoals scholen
(impliciet) verwachten. Het leven is bij hen
zelden zo gestructureerd als bij de doorsnee-leerkracht.
Scholen en instellingen stellen bepaalde
verwachtingen voorop (opleiding volgen, naar
school gaan, leerplicht respecteren, …), leggen die
ook goed uit en verwachten daar iets voor terug.
Zo willen scholen wel mee de administratieve en
welzijnsvragen van ouders bekijken en helpen
doorverwijzen, als die dan ook op hun beurt tegemoetkomen
aan wat de school verlangt (bijv.
kinderen elke dag sturen, op tijd komen).
“ Een Buzzy-pass is gratis en tot 15 jaar. Erna
moet je betalen, wat voor sommige leerlingen al
een reden is om af te haken. In sommige gevallen
betalen wij die pas. Tegelijkertijd zeggen we dan
dat we ze op school verwachten, nu ze toch gratis
naar school kunnen komen.
“ Scholen hopen dat de kinderen/jongeren die
nu (regelmatig) school lopen, positieve ervaringen
zullen opbouwen zodat zij die later aan hun
kinderen kunnen doorgeven. En er zijn ook resultaten
merkbaar.