Over schapen met vijf poten en olifanten in de porseleinkast

34
P. van Schijndel (Rabobank):
Draagvlak ontwikkelen kan alleen gebeuren door de eigen leidinggevenden.
6.4 MEDEWERKERS: WAT BETEKENT HET IN DE PRAKTIJK?
De laatste groep om draagvlak bij te verkrijgen voor het programma is het
‘lijdend voorwerp’; alle medewerkers die als gevolg van het programma
met veranderingen worden geconfronteerd.
De programmamanager moet zich bij het creëren van draagvlak bewust zijn
van zijn eigen rol in het creëren van draagvlak. Een programmamanager is
niet zelf degene die het draagvlak kan creëren, dat zijn de lijnmanagers.
Ook hier komt de vraag terug wat men met het draagvlak wil bereiken.
Men moet zich altijd afvragen of het zin heeft om bij de medewerkers
draagvlak te creëren. Over beslissingen die al genomen zijn of wettelijk worden
afgedwongen, kan heel veel discussie worden gevoerd, maar dat verandert
niets aan het feit dat de beslissing genomen is en het programma doorgaat. In
het stadium dat een dergelijk programma in ontwikkeling is en kaderstellend
opereert, is draagvlakontwikkeling voor deze doelgroep niet meer dan goede
interne communicatie. Als er geen ‘ontsnappingsruimte’ is, hoeft daartoe ook
geen gelegenheid te worden gesuggereerd.
Normaalverdeling
-
In de praktijk is bijna altijd een soort normaalverdeling te zien in de reactie op
veranderingen: een grote groep twijfelt en ‘zal het nog wel zien’, een klein
groepje manifesteert zich als trekker en een klein groepje is expliciet tegen.
Aan alledrie de groepen moet gerichte aandacht worden gegeven, maar de
meeste aandacht moet uitgaan naar de grote middengroep die twijfelt, daar is
eer te behalen. De trekkers moeten vooral als ambassadeurs worden ingezet.
Ten aanzien van de groep die tegen is, is het belangrijk om niet buitenproportioneel
veel aandacht te schenken aan deze groep, anders trekt
de grote middengroep ook hun kant op.
Bij de uitrol van een programma ‘op de werkvloer’ en bij de operationele
invulling van beslissingen, kunnen en moeten de medewerkers een belangrijke
rol vervullen. Dan is werkelijk draagvlak essentieel. En draagvlak vergt in dat
stadium meer dan eenrichtingscommunicatie.
Dan is het daadwerkelijk betrekken van mensen bij het programma en het
ontsluiten van hun praktijkervaring een noodzakelijke invulling van draagvlak.
Een goede, duidelijk zichtbare betrokkenheid van het lijnmanagement is daarbij
essentieel, want ook hier geldt dat het ontwikkelen van werkelijk draagvlak een
taak is van het lijnmanagement. Het is aan de programmamanager om alle
omstandigheden zo in te regelen dat de lijnmanagers inderdaad die positie
als voorstander (kunnen) innemen.