a&mr 10 2010 middelkoop - VluchtelingenWerk Nederland

Column
Het dubbele paspoort en de importbruid
Jakob Wedemeijer
Voor mij zit mevrouw T. van het Turkse platteland, in tranen. Mevrouw T. is wat tegenwoordig
denigrerend een ‘importbruid’ wordt genoemd. Ze is zo’n 30 jaar jonger dan meneer T, haar
inmiddels gepensioneerde man. Samen hebben ze een jongen die nu acht jaar is. Meneer T.
wil in het kader van de remigratieregeling terug naar Turkije en moet daarvoor zijn Nederlandse
paspoort inleveren. Zonder iets te zeggen tegen zijn vrouw doet hij afstand van zijn Nederlandse
nationaliteit. Het gevolg is dat met één pennenstreek de jongen ook zijn Nederlandse
nationaliteit kwijt is, omdat artikel 16 RWN dat nu eenmaal voorschrijft en moeder geen
Nederlandse is. Uit het dossier valt af te leiden dat vader uitdrukkelijk van deze consequentie
op de hoogte is gesteld door de gemeente. Het is eigenlijk absurd dat kinderen zo afhankelijk
zijn van de beslissingen van hun ouders en zo makkelijk hun Nederlandse nationaliteit kwijtraken.
De wetgever zou dat moeten veranderen.
Meneer T. is verbaasd. Zijn vrouw wil helemaal niet terug. Het loopt uit op een scheiding.
Meneer vertrekt alléén naar Turkije en laat zijn zoon achter zonder verblijfsvergunning. Zijn vrouw heeft
alleen een van hem afhankelijke verblijfsvergunning. Het is een drama. Mevrouw is in het geheel niet ingeburgerd
en heeft altijd thuis gezeten. Ze komt niet in aanmerking voor voortgezet verblijf. Ik heb nog wel
ideeën om dit op te lossen, maar een gelopen race is het niet.
De verblijfsvergunning in het kader van gezinshereniging is nog altijd geen rustig bezit. Jaar in, jaar uit
komen er verscherpingen in een poging de aantallen nieuwe migranten naar beneden te krijgen. Daarnaast
wordt meer druk op de vreemdeling gelegd om in te burgeren. Om definitief te kunnen blijven, moeten de
inburgeringsexamens worden gehaald, anders bestaat geen recht op voortgezet verblijf. Ook dit minderheidskabinet
heeft een heel aantal wilde plannen, waarvoor overigens wel in de meeste gevallen de Europese
regelgeving moet worden veranderd. Ook gaat dit kabinet de afhankelijkheid van importbruiden vergroten
door pas na vijf jaar voortgezet verblijf toe te staan.
Ik vind de afhankelijke vergunning maar een onding dat moet worden afgeschaft. Zo’n vergunning geeft de
partner in Nederland een ongehoorde macht. Als een eenmans-IND heeft hij gedurende de eerste drie jaar
alle macht. Verbreekt híj de relatie, dan moet zíj terug en ik heb al heel wat zaken gezien waarin dat uitdrukkelijk
onder de aandacht wordt gebracht aan een opstandige partner. Als hij dan ook zo slim is om zijn
vrouw niet in te laten burgeren, kan hij de afhankelijke positie nog jaren rekken. Wat bedoeld is als een
instrument om in te burgeren, kan door een conservatieve partner in Nederland worden gebruikt om dat
juist tegen te gaan.
Natuurlijk heb ik ook veel zaken gezien waarin de buitenlandse partner snel na het verkrijgen van het voortgezet
verblijf een scheiding aanvraagt. Dat is de andere kant van de medaille.
In het regeerakkoord staat: ‘Belangrijke nieuwe eisen aan gezinsmigratie kunnen bijvoorbeeld worden
gerealiseerd bij aanpassing van de EU-richtlijn inzake gezinshereniging (2003/86).
Daarbij zal het kabinet onder meer inzetten op: (...) toelating van maximaal één partner in de tien jaar’. Ik
ben daar eigenlijk wel voor. Het dwingt de partner om goed na te denken hoe serieus de relatie is en of hij
dit echt wel wil.
Misbruik, zoals de door de vele Nederlandse mannen die ongestraft om de zoveel jaar een nieuwe Thaise
dame laten komen, wordt hiermee de pas afgesneden, en dat is een goede zaak. Ik heb er ook helemaal
geen bezwaar tegen als de IND streng checkt in hoeverre sprake is van een schijnrelatie.
Maar als we besluiten om iemand toe te laten, laten we dan ook accepteren dat iemand definitief in Nederland
blijft. Laten we de positie van de afhankelijke partner verbeteren door de vergunning meteen volkomen
onafhankelijk te maken. Meteen een volkomen zelfstandige verblijfsvergunning, dus. Het klinkt revolutionair,
maar dat is het eigenlijk niet. Als de partner in Nederland weet dat zijn partner in het buitenland straks in
het geheel niet van hem afhankelijk zal zijn, zal hij wel uitkijken om lichtvaardig over gezinsvorming te
beslissen. Hij krijgt immers maar één kans in de tien jaar. Maar het belangrijkste voordeel is wel dat de
vrouw niet langer afhankelijk is van haar man en geen relatie moet volhouden omdat ze nu eenmaal in
Nederland wil blijven. Wat je nu ziet is dat er toch ook vaak voortgezet verblijf moet worden toegestaan
vanwege huiselijk geweld, de aanwezigheid van kinderen, etc. Laten we de zaak gewoon versimpelen en
iedereen die dat wil één kans geven in de tien jaar. Zijn we meteen van een hoop regeldruk en bureaucratie
af! •
A&MR 2010 Nr. 10 - 555