VAN STROHALM TOT STRATEGIE - Politie & Wetenschap

3.6 Kijkcijfer van landelijke opsporingsprogramma's
De waarschijnlijk meest gebruikte maatstaf om tv-programma's op hun waarde te schatten is
het kijkcijfer 22 . De eerste serie uitzendingen van Opsporing Verzocht, in het seizoen 1982-
1983, werd door 3½ en later zelfs door ruim 4 miljoen mensen bekeken. Het was de tijd dat
er nog maar drie Nederlandse tv-kanalen waren en dat het programma eens in de maand
werd uitgezonden. Sindsdien is het kijkcijfer voortdurend gedaald.
De afgelopen jaren werd Opsporing Verzocht in twee delen uitgezonden. Het tweede deel,
dat tussen 22 en 22.30 uur werd uitgezonden, werd bekeken door zo'n 1,25 miljoen
mensen. Gedurende het tv-seizoen daalde dat aantal tot zo'n 900.000 in het voorjaar. Het is
onzeker hoeveel kijkers naar het eerste deel van Opsporing Verzocht ook naar het tweede
deel kijken. Bij de AVRO gaat men ervan uit dat ongeveer de helft “doorkijkt”. Daarmee zou
het aantal kijkers naar het programma oplopen tot ruim 1,5 miljoen. Waarmee Opsporing
Verzocht veruit het best bekeken programma in zijn soort is.
SBS6/MEldkamer wwerd 6 maal uitgezonden. Het aantal kijkers lag weliswaar rond de half
miljoen, maar de trend was dalend.
Opsporingsberichtgeving leent zich in principe voor een heel gericht gebruik. Als vermoed
wordt dat de daders van een misdrijf in een bepaalde categorie moeten worden gezocht, is
het logisch de aandacht daarop te richten. Bij tv vindt zo'n doelgroepenbenadering ook meer
en meer ingang. Wat dat betreft scoort Opsporing Verzocht minder goed, omdat het bekeken
wordt door vooral oudere kijkers die verhoudingsgewijs minder vaak met criminaliteit te
maken hebben dan jongeren. Uit voorlopige cijfers blijkt dat de eerste uitzending van
SBS6/Meldkamer bijna twee keer zoveel jongeren trok als Opsporing Verzocht. Toch moet
ook dit gegeven gerelativeerd worden, omdat een deel van de beide kijkersgroepen elkaar
zal overlappen. Het neemt niet weg dat het zinvol is om bij opsporingsbericht-geving
rekening te houden met de verschillen tussen groepen kijkers.
Internationale vergelijking van opsporingsprogramma's
Naast vergelijking op nationale schaal wordt vaak ook nog gekeken naar de kijkcijfers van de
Britse en Duitse opsporingsprogramma's, “Crimewatch” respectievelijk “Aktenzeichen XYungelöst”
(zie tabel 4).
Crimewatch is ongeveer even oud als Opsporing Verzocht, terwijl XY-ungelöst al sinds 1968
wordt uitgezonden.
De drie programma's verschillen onderling. Opsporing Verzocht is wekelijks en de beide
andere zijn maandelijks. Wel worden alle drie programma's herhaald en hebben ze alle drie
een website. Verder wijkt de situatie in het buitenland iets af omdat er, voor zover bekend,
geen regionale opsporings-programma's zijn. Ook ontbreken nadere gegevens over
kenmerken van groepen kijkers.
In tabel 4 is voor Opsporing Verzocht gerekend met het gunstige niveau van het najaar en
zijn de 'doorkijkers' meegeteld. Waarschijnlijk zijn de vanuit het buitenland opgegeven
aantallen ook wat geflatteerd. Zo bezien ligt Opsporing Verzocht keurig op kop.
22 In feite wordt daarmee de 'kijkdichtheid' bedoeld, dat wil zeggen het aantal mensen dat gemiddeld
ten minste een seconde naar een bepaald programma kijkt.
34