VAN STROHALM TOT STRATEGIE - Politie & Wetenschap

Opgeloste zaken : regionale programma's
Het doel van opsporingsberichtgeving is primair het oplossen van misdrijven. Daar waren
alle respondenten het over eens. Desondanks wisten de meesten niet, hoeveel zaken
(mede) door hun programma('s) waren opgelost. Een aantal respondenten gaf aan, dat het
zelden een onderwerp van gesprek is. Het geheel levert een gevarieerd beeld op:
• Een korps had als doel gesteld een oplossingspercentage van 20. Het programma liep nog
te kort voor een oordeel.
• Een aantal korpsen had voor het gezamenlijke opsporingsprogramma als doel gesteld een
oplossingspercentage van 25. Dat was ruimschoots gehaald.
• In een andere regio was er geen doel gesteld, maar de politieproducer hoopte op 33%.
• In een vierde regio kon de politieproducer geen gegevens leveren. Evenals sommige
andere verwees hij daarvoor naar de LSO 31 . Volgens de respondent van de betrokken
omroep zou het oplossingspercentage echter rond de 27 liggen.
• In een vijfde gebied was het de omroepproducer die het verloop van zaken bijhield; de
betrokken korpsen deden dat niet. Er was ook geen doel afgesproken.
• De beide Limburgse korpsen gaven aan dat het bereikte resultaat, ongeveer 30%
opgeloste zaken, overeen kwam met het gestelde doel. Beide korpsen vermelden dat
resultaat op hun website.
• Alleen het Groningse korps houdt de resultaten van zijn programma , 'Opsporing Noord',
bij. Allereerst worden in dat programma de laatste jaren per seizoen steeds meer zaken
uitgezonden. Daarop komen per zaak gemiddeld 3 tips binnen. Van de uitgezonden
misdrijven wordt 38% opgelost. Het gebruik van video-opnamen blijkt het meest effectief.
Verder werd de helft van de getoonde goederen bij hun eigenaars teruggebracht.
Bruikbaarheid van het oplossingspercentage
Alhoewel het oplossingspercentage heel vaak als norm wordt gebruikt, lijkt dat nauwelijks
zinvol. Daarvoor bestaan de volgende redenen :
Voor het onderverdelen van uitgezonden zaken worden verschillende criteria gebruikt. Er
wordt bijvoorbeeld gesproken over een 'uitgebreide zaak' en een 'gezocht zaak'. Met het
eerste wordt dan een zaak bedoeld waarvan een reconstructie is gemaakt, meestal is dat
een moord of een doodslag. Een 'gezocht zaak' is vaak een video-opname van een
(bank)overval of een 'pingeval'. Dat verschil is echter niet loepzuiver. Wat betekent dat van
een overval soms een reconstructie gemaakt wordt en dat soms, bijvoorbeeld uit
tijdgebrek, volstaan wordt met een video-opname. Waarmee de oplossingspercentages
van opsporingsprogramma's vooral iets zeggen over de effectiviteit van reconstructies
tegenover die van video-opnames.
De officiële misdaadstatistieken gaan uit van juridische categorieën als levensdelicten,
vermogensdelicten zonder of met geweld enz. Door verschillende criteria te gebruiken
wordt het onmogelijk om de resultaten van opsporingsprogramma's te vergelijken met
andere opsporingsmethoden 32 .
31 zie noot 30
32 zie Opsporing Gekocht, waarin deze opmerkingen al staan
42