hart en vaten leerlingenreader - CLZ vaklokalen

3. Elektrische activatie van het hart
De vader van Hans moest gereanimeerd worden omdat er door het hartinfarct hartritmestoornissen
en een hartstilstand waren ontstaan. Een hartritmestoornis, meestal ventrikelfibrilleren, is een zeer
chaotische activatie van het hart. Normaal is de elektrische activatie van het hart juist heel precies
gereguleerd. Het hart bestaat uit wel 6 miljard cellen (myocyten) en als één zo’n hartcel elektrisch
wordt geactiveerd trekt hij samen.
Die precieze elektrische activatievolgorde van de hartcellen bepaalt dus de samentrekkingsvolgorde
van het hart en zorgt ervoor dat het hart optimaal pompt. Bij een hartinfarct is een gedeelte van
het hart beschadigd en raakt de elektrische activatievolgorde verstoord. Hierdoor is ook de
samentrekkingsvolgorde verstoord en pompt het hart niet meer goed. Bij ventrikelfibrilleren is de
elektrische activiteit chaotisch en totaal ongecoördineerd. Dan pompt het hart helemaal niet meer.
Hoe ontstaat de elektrische geleiding in het hart en hoe zorgt de elektrische impuls voor
een juiste contractievolgorde van het hart (excitatie‐contractiekoppeling)?
3.1 Elektrische activatievolgorde van het hart
Bij een normale hartslag ontstaat de impuls in de sinusknoop (zie figuur 3-1: Sinusknoop). Van
hieruit ‘reist’ de elektrische impuls over de boezems naar de AV-knoop (atrioventriculaire knoop)
en zorgt zo voor de
samentrekking van de
boezems. Het spierweefsel
van boezems en kamers
zijn elektrisch van elkaar
geïsoleerd door
bindweefsel (annulus
fibrosus), waardoor de
AV-knoop de enige
elektrische verbinding is
tussen boezems en
kamers. In de AV- knoop
wordt de impulsgeleiding
vertraagd, zodat het bloed
van de boezems naar de
kamers kan stromen. Dan
wordt de impuls via de
His-bundel en de linker en
rechter bundeltak naar de
kamers geleid. Die worden
dan elektrisch
geactiveerd, wat leidt tot
contractie van de kamers.
De elektrische impuls Figuur 3-1. Elektrische activatievolgorde hart
wordt in het hart van cel
op cel voortgeleid.
Voor we over het hart doorgaan, gaan we eerst kijken naar de elektrische activiteit van een
‘gewone’ cel. Daar komt heel wat elektrochemie en natuurkunde bij kijken.
19