hart en vaten leerlingenreader - CLZ vaklokalen

Figuur 4-2. ECG apparatuur van Einthoven
(www.einthoven.nl)
4.2 Het principe van het ECG
32
Figuur 4-3. ECG afleiding van Einthoven
(www.einthoven.nl)
Het ECG is in principe de waarneming van het elektrische veld dat ontstaat wanneer de
depolarisatiegolf zich over het hart voortbeweegt. Zoals we al hebben besproken in paragraaf 3.8
plant de elektrische impuls, nadat deze in de sinusknoopcellen is ontstaan, zich via gap junctions
voort van de ene cel naar de andere. Dit veroorzaakt een elektrisch veld in het hart dat steeds van
grootte en richting verandert. Om dit principe te begrijpen gaan we even uit van een rijtje van
5 hartcellen, zoals aangegeven in figuur 4-4 t/m figuur 4-7.
Aan iedere kant van dit ‘modelhart’ plaatsen we een elektrode die de elektrische potentiaal V ter
plaatse meet. Deze verbinden we met een verschilversterker. Elektrode A sluiten we op de
negatieve ingang en elektrode B op de positieve ingang. De verschilversterker rekent dus voor ons
uit V B – V A. Als alle cellen op de rustmembraanpotentiaal zijn, is er niets te beleven en de
versterker meet geen verschil tussen B en A (V B – V A =0). Men spreekt van een isoelektrische
meting (iso = Grieks voor ‘gelijk’, VB en V A zijn gelijk).
Op het moment dat cel 1 van ons modelhart uit figuur 4-4 wordt geactiveerd zal deze
depolariseren. Hierdoor zal er een stroom gaan lopen naar cel 2, welke ook zal depolariseren,
hierdoor loopt er stroom naar cel 3 etc. (figuur 4-5). Aan de buitenzijde van de cel zijn er, als
gevolg van de ionstromen, aan de membraan eveneens subtiele ladingsveranderingen
waarneembaar, waardoor er een kringstroom gaat lopen op de plek van de depolarisatie. Op deze
plek is er dus een lokaal ladingsverschil, waardoor een dipool ontstaat.
Het elektrische veld van deze dipool wordt waargenomen door de elektrodes A en B. Op de
momentopname in figuur 4-5 beweegt de dipool richting elektrode B. Nu ziet elektrode B ‘de
positieve zijde’ van het elektrische veld. Elektrode A ziet het negatieve deel. B-A is nu positief en
de versterker geeft een positieve uitslag. Zolang de depolarisatiegolf en dus een dipool met de
positieve zijde voorop zich richting B beweegt is de uitslag (V B – V A) positief.