Eindwerk Femke De Souter - Vlaamse Regulator voor de Media

1. De huidige Vlaamse dagbladmarkt
1.1 Inleiding
In dit hoofdstuk wordt de huidige Vlaamse krantenmarkt onder de loep genomen als basis voor de
komende onderdelen in deze masterproef. Hierbij wordt de onderzoeksvraag: ‘Hoe ziet de huidige
Vlaamse dagbladmarkt eruit?’ beantwoord. Er wordt van start gegaan met het schetsen van een
algemeen beeld van de markt betreffende de uitgeverijen van de Vlaamse dagbladen door eerst de
spelers op de markt te definiëren, vervolgens de toegevoegde waardeketen van de geschreven pers
te bestuderen en dan de financiële situatie van de spelers te onderzoeken. Hierna volgt een analyse
van het marktaandeel volgens zowel betaalde verkoop als oplage, waarna ook de marktconcentratie
wordt geëxploreerd. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een uiteenzetting over de
inkomstenwerving, opgesplitst in betaalde verkoop en opbrengsten uit advertenties. Hierop
aansluitend worden de kosten- en opbrengstenstructuren, gebaseerd op de interviews met de groep
controllers van elke mediagroep, beschouwd. Ten slotte wordt een samenvatting van het eerste
hoofdstuk opgesteld.
1.2 Huidige Vlaamse dagbladmarkt
1.2.1 Spelers op de markt
Vooreerst wordt gedefinieerd welke publicaties onder de term Vlaamse krant worden geklasseerd
om een duidelijk onderscheid te maken in de verschillende aangeboden couranten op de markt. Een
eerste conditie is dat de krant in heel Vlaanderen verkrijgbaar moet zijn, gevolgd door de
voorwaarde dat deze periodiek moet verschijnen. Dit laatste behelst dat de publicatie minstens vijf
keer per week wordt uitgegeven. De derde voorwaarde is dat er sprake moet zijn van continuïteit. Dit
houdt in dat er een vaste titel, rubricering, redactionele lijn enzovoort aanwezig moet zijn. Ten slotte
moet de inhoud afgestemd zijn op de actualiteit, maar met een breed aantal thema’s, alvorens men
zichzelf benoemt tot krant. (De Bens, Raeymaeckers, 2010, blz. 19)
Volgens deze definitie verschijnen er in Vlaanderen negen betalende kranten: De Standaard, Het
Nieuwsblad, De Gentenaar, Het Belang Van Limburg, De Morgen, De Nieuwe Gazet, Het Laatste
Nieuws, Gazet Van Antwerpen en De Tijd. Daarnaast is er één gratis dagblad: Metro. In figuur 1
wordt een lijst weergegeven met alle Vlaamse dagbladen alsook hun uitgevers anno 2011. De enige
twee regionale dagbladen zijn de Gazet Van Antwerpen en Het Belang Van Limburg. Er is echter ook
een grote overlapping tussen Het Nieuwsblad en De Gentenaar enerzijds, en Het Laatste Nieuws en
de Nieuwe Gazet anderzijds. Dit heeft tot gevolg dat de Vlaamse lezer keuze heeft tussen zeven
betalende dagbladen. Metro wordt als een buitenbeetje beschouwd door de afwijkende bedrijf- en
kostenstructuur ten gevolge van de gratis uitgave. (VRM, 2011, blz. 51-52) Ondanks de zes
verschillende uitgeverijen is er toch een grote concentratie in drie overkoepelende mediagroepen
zoals ook in figuur 1 is aangeduid. Om duidelijkheid te scheppen in het kluwen van mediabedrijven is
er in bijlage 1 een overzicht voorzien met de drie grote mediagroepen in Vlaanderen zijnde:
Concentra NV, Corelio NV en De Persgroep NV. Hierin staat informatie over hun oorsprong,
aandeelhouders, omzet, resultaat en de belangrijkste mediaparticipaties die binnen deze
mediagroepen vallen.
8