Het Decreet Rechtspositie Minderjarigen in internationaal perspectief

KeKi – Het Decreet Rechtspositie Minderjarigen in internationaal perspectief
Ook in verschillende andere bepalingen van de VN-Richtlijnen wordt verwezen
naar de standaard van ‘best interests of the child’. 82
- Verbod van discriminatie
Het verbod van discriminatie is een algemeen mensenrecht, dat voor kinderen
uitdrukkelijk bevestigd wordt in artikel 2 van het Kinderrechtenverdrag. Aangezien
het VRK hoger in de hiërarchie der normen staat dan het DRM (supra), is de
bepaling in artikel 6 DRM dat de in het decreet opgesomde rechten zonder
onderscheid gelden voor alle minderjarigen in principe overbodig. 83 Aanbeveling
(2005)5 herhaalt het verbod van discriminatie in het kader van (de beslissing
inzake) plaatsing, en noemt het “recht op gelijke kansen” als één van de specifieke
rechten van kinderen die leven in een instelling. Verschillende van de Q4C-
Standaarden zijn gegrond in het verbod van discriminatie. 84 Ook de VN-Richtlijnen
bevestigen het non-discriminatiebeginsel (para. 6), en benadrukken dat bijzondere
inspanningen geleverd moeten worden om discriminatie op basis van een bepaalde
status van het kind of de ouders uit te bannen, evenals discriminatie op basis van
elke andere situatie die aanleiding kan geven tot het achterlaten en/of de
verwijdering van het kind (para. 10). Ten slotte moeten de nodige maatregelen
genomen worden zodat kinderen in alternatieve zorg niet gestigmatiseerd worden,
tijdens of na hun plaatsing (para. 95).
- Recht op informatie
Het beschikken over duidelijke en adequate informatie is een basisvoorwaarde voor
het kunnen uitoefenen van (andere) rechten. Overeenkomstig artikel 17 VRK
hebben kinderen een algemeen recht op toegang tot informatie, in het bijzonder
wanneer deze belangrijk is voor hun welzijn en gezondheid. De vrijheid om
informatie te zoeken, te ontvangen en te delen is ook een onderdeel van het recht
op vrijheid van meningsuiting (art. 13 VRK). Indien een kind gescheiden is van één
of beide van zijn ouders als gevolg van een maatregel door een verdragsstaat, zoals
bijvoorbeeld gevangenneming, moet die staat, op verzoek, aan de ouders, aan het
kind of, indien van toepassing, aan een ander familielid van het kind de
noodzakelijke inlichtingen verstrekken over waar de afwezige leden van het gezin
zich bevinden, tenzij het verstrekken van die inlichtingen het welzijn van het kind
zou schaden. Bovendien moet de verdragsstaat ervoor zorgen dat het indienen van
een dergelijk verzoek op zich geen nadelige gevolgen heeft voor de betrokkene(n)
(art. 9, § 4 VRK).
Artikel 11, § 1 DRM stelt dat de minderjarige recht heeft op “duidelijke, toereikende
en voor hem begrijpelijke informatie over de jeugdhulp en over alle zaken die
daarmee verband houden, inzonderheid leefregels en afspraken”. Aanbeveling
(2005)5 voorziet in het recht voor kinderen die leven in een instelling “om
82 Zie paras. 2 (algemeen), 14 (verwijdering van een kind van de zorg van zijn familie), 17
(scheiding van broers en zussen in de zorg), 18 (informele zorg), 21 (residentiële
hulpverlening), 44 (achterlating van een kind), 48 (belangrijkste verzorger (carer) van het
kind in gevangenis), 49 (re-integratie in het gezin), 56 (informele zorg), 57 (besluitvorming
inzake alternatieve zorg), 75 (culturele en religieuze praktijken), 81 (contact met familie en
andere belangrijke personen), 101, 103 en 104 (juridische verantwoordelijkheid voor het
kind), 146, 148, 150 en 151 (niet-begeleide minderjarigen), 155 en 161 (zorg in noodsituaties).
83 Zie J. PUT, Handboek Jeugdbeschermingsrecht, 550.
84 Q4C-Standaarden, Annex, Reference Frame to the Convention on the Rights of the Child.
22