Wettelijke pensioenen werkne(e)m(st)ers vanuit genderperspectief

Dossier 2012
<strong>Wettelijke</strong> <strong>pensioenen</strong> <strong>werkne</strong>(e)m(st)ers vanuit genderperspectief
Het onderzoek om de uitvoeringsregels voor de gelijkstelling van de voor alle pensioenstelsels
gemeenschappelijke periodes op elkaar af te stemmen biedt de mogelijkheid om ongelijke
behandelingen weg te werken (zoals de Vrouwenraad voorstelt in zijn dossier over de Gelijkgestelde
periodes ).
De werkloosheid van de derde periode en de brugpensioenperioden vóór 60 jaar zullen in de
pensioenberekening gevaloriseerd worden op basis van het minimumrecht 12 per loopbaanjaar: zeker
wat de werkloosheid van de derde periode betreft, zal dit vooral vrouwen treffen omdat zij als
‘samenwonende’ het meest in deze categorie vertegenwoordigd zijn en daardoor ook al een lagere
werkloosheidsuitkering ontvangen (in verhouding tot wat ze voor hun werkloosheidsperiode
bijgedragen hebben).
De combinatie van beroeps- en gezinsleven komt onder druk te staan. De totale duur via de
combinatie van de verschillende onderbrekingsmogelijkheden (vóór 2012 : tijdskrediet en thematische
verloven) vermindert tot 4 jaar (basistijdskrediet + gemotiveerd tijdskrediet). De
anciënniteitsvoorwaarden verhogen en de gelijkstelling voor het pensioen vermindert voor het
basistijdskrediet. Het risico bestaat dat vooral vrouwen de combinatie dan zullen ‘oplossen’ door
(meer) deeltijds te gaan werken: dit heeft een negatieve impact voor de opbouw van hun
pensioenrechten.
Er zijn meer loopbaanjaren vereist voor de toegang tot eindeloopbaanstelsels: vrouwen hebben het
moeilijker dan mannen om aan deze nieuwe voorwaarde te voldoen.
De koppeling van zware beroepen met knelpuntberoepen betekent een beperking van het aantal
zware beroepen dat in aanmerking komt voor een landingsbaan op 50 jaar.
Brugpensioen
De minimumleeftijd wordt verhoogd naar 60 jaar en de anciënniteit naar 40 jaar voor nieuwe cao’s
vanaf 1 januari 2012 en voor bestaande cao’s vanaf 2015.
Het recht op brugpensioen op 56 jaar met een loopbaan van 40 jaar wordt verlengd tot 2015 en de
voorwaarde dat men 78 arbeidsdagen moet kunnen aantonen voor de leeftijd van 17 jaar wordt
geschrapt.
Voor zware beroepen (wisselende ploegen, nachtarbeid en onderbroken diensten) zal brugpensioen
verder mogelijk blijven vanaf 58 jaar na 35 loopbaanjaren: hier geldt dus geen verstrenging van
leeftijds- en loopbaanvoorwaarden tot 60 jaar en 40 jaar.
Inzake gelijkstellingen zijn er wijzigingen ten aanzien van de verstrengingen in het regeerakkoord;
volledig gelijkgesteld zijn nu:
- Brugpensioen ondernemingen in moeilijkheden of herstructurering, 56 jaar lange loopbaan
40 jaar, 56 jaar nachtarbeid, 56 jaar bouw, 58 jaar zware beroepen en 58 jaar mindervaliden
of ernstig lichamelijk letsel;
12 i.p.v. op basis van het fictieve loon: de hoogte van het <strong>werkne</strong>merspensioen hangt af van het jaarlijks
verdiende of fictieve loon. Een fictief loon is een loon dat wordt toegekend in een periode van gelijkstelling.
Het wordt in principe berekend op het gemiddelde loon van het afgelopen kalenderjaar.
Pagina 13