Onderzoek naar politieke betrokkenheid van jongeren laat vaak zien ...

jaar en elf procent bij jongeren tussen 20 en 24 jaar vrijwilligerswerk. Volgens het CBS
(2003) doet ruim 40% van de jongeren tussen 18 en 24 jaar aan vrijwilligerswerk.
Jeugdwerk en sport zijn hierbij het meest populair. Vrouwen van deze leeftijd doen
tevens vaak aan vrijwilligerswerk op scholen, in de verzorging of op levensbeschouwelijk
gebied. Lidmaatschap van maatschappelijke organisaties komt meer voor: 69% van de
jongeren onder de 18 bezoekt maandelijks een activiteit van een vereniging. Onder
jongeren tussen 18 en 24 jaar is dus 51%. Sport is hierbij wederom het meest populair.
80% van de jongeren onder de 18 sport minimaal een uur per week. Voor jongeren
tussen 18 en 24 jaar is dit 60% (CBS, 2003) ix . De activiteiten in de civil society die het
meest populair zijn onder jongeren, hebben het kleinste verband met politiek. De kans
bij deze activiteiten is bijvoorbeeld klein dat men met politiek in contact komt.
Mannen, personen tussen 36 en 55 jaar en hoger opgeleiden participeren
maatschappelijk meer dan vrouwen, lager opgeleiden en ouderen (Dekker, 2000).
Putnam (1995) stelt dat opleiding de belangrijkste voorspeller is van sociaal kapitaal, de
mate waarin mensen contact hebben met hun gemeenschap. Na opleiding is leeftijd het
meest van belang. Jongeren hebben over het algemeen minder sociaal kapitaal dan
ouderen. Hoger opgeleiden doen relatief vaker vrijwilligerswerk. Het animo hiervoor loopt
onder studerenden terug (De Hart, 1999a). Ook hier is dus weer een paradox waar te
nemen. Door hogere opleidingen zou men denken dat jongeren vaker vrijwilligerswerk
gaan doen, maar het tegendeel is het geval. Ook hier is leeftijd dus belangrijker dan
opleiding. Er bestaat geen duidelijke verklaring waarom jongeren minder aan
vrijwilligerswerk doen dan vroeger. Met name individualisering zou ertoe leiden dat met
name jongeren minder vrijwilligerswerk doen (Van Daal, 1994). Vaak wordt
gesuggereerd dat dit komt omdat jongeren weinig tijd hebben, en prioriteit geven aan
bijbaantjes. Dit zou een illustratie zijn van de materialistische oriëntatie van veel
jongeren (Wiebing, 2003). Vaak hebben burgers een voorkeur voor vrijblijvend werk, dat
ze zelf in kunnen delen. Ze willen incidenteel wel iets doen, maar niet als verplichting
(Van Daal, 1994).
Alhoewel maatschappelijke participatie niet direct relevant is voor politieke
betrokkenheid, wordt van deze activiteiten vaak beweerd dat ze een opstap kunnen
vormen naar politieke participatie. Ondanks het feit dat deze activiteiten in de civil
society moeilijk meetbaar zijn, is het duidelijk dat jongeren ook hiervoor niet warm
lopen. Zij doen vooral mee aan activiteiten die relatief weinig kansen bieden om met
politiek in aanraking te komen.
21