Onderzoek naar politieke betrokkenheid van jongeren laat vaak zien ...

Het is vaak onduidelijk of jongeren dit besef hebben en zo ja, of het dit aspect is wat het
onderwerp interessant maakt.
Bovendien zal de betekenis van het woord politiek ook per situatie kunnen verschillen.
Eliasoph stelt dat politieke conversatie gaat over politieke objecten, maar het evidente
probleem is hierbij dat elk object politiek zou kunnen zijn. Politiek is echter per context
verschillend, het gaat er dus om hoe burgers politiek zelf definiëren. Waarom vinden zij
bepaalde onderwerpen of contexten politiek en andere contexten niet? De kloof tussen de
ideeën van de onderzoeker en de respondenten over politiek is een belangrijk potentieel
onderwerp van onderzoek (Eliasoph, 1998).
Verschillende auteurs stellen dat de interesse in en meningen over politieke thema’s veel
minder politiek is dan vaak wordt gesuggereerd. Zo is het volgens Dijkman en Van der
Linden (1987) goed mogelijk een gesprek met jongeren over politiek te voeren omdat ze
allerlei politieke meningen hebben. Maar dat volwassenen weten dat deze onderwerpen
politiek zijn, wil niet zeggen dat ook jongeren deze onderwerpen met politiek in verband
brengen (cf. Lauber & Hajok, 2000; Van Hees & Snijders, 2002). Delli Carpini (2000)
stelt dat jongeren vaak het bewustzijn missen dat individuele problemen die geïsoleerd
lijken, systematisch en effectief kunnen worden aangepakt door groepen mensen. In
brede zin hebben jongeren vaak weinig oog voor het feit dat zowel bij het ontstaan als
oplossen van problemen tegengestelde belangen een rol spelen (Dijkman & Van der
Linden, 1987). Harrison en Deicke (2000) noemen dit een individualistische aanpak. Op
deze manier kunnen jongeren weliswaar veel meningen hebben en onderwerpen
interessant vinden die potentieel relevant zijn voor politiek in enge zin, maar die in de
praktijk weinig of niets met institutionele politiek te maken hebben. Zo stelt Buckingham
(2000: 204) dat jongeren onderling over dezelfde onderwerpen discussiëren als politici,
maar dit weigeren toe te geven. Zij zijn zich vaak niet bewust van het politieke karakter
van de onderwerpen.
Een illustratie van de mate waarin jongeren onderwerpen ‘politiek’ vinden komt van
Schmidt (1995). Zij vroeg Duitse jongeren tussen 14 en 29 jaar aan te geven in hoeverre
bepaalde onderwerpen onder politiek vielen of niet. In tabel 2.1 staat het percentage
jongeren dat een onderwerp onder politiek rekent:
Onderwerp Percentage
Russen beschieten Grozny, de hoofdstad van Tsjetsjenië 94%
Brandaanslag op een asielzoekerscentrum 93%
Minister-president wil programma-aanbod van de publieke omroep 76%
8