De Wet openbaarheid van bestuur in de journalistieke praktijk - VVOJ

openbaarmaking van de gevraagde informatie en de door (relatieve)
uitzonderinggronden te beschermen belangen.
Deze belangenafweging kan niet leiden tot een selectieve openbaarmaking aan
een bepaalde verzoeker met een specifiek belang, zo blijkt uit de belangwekkende
uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak uit 2000. De uitspraak
Voetbalvandalen III maakte een eind aan selectieve openbaarmaking onder de WOB. 31
De Afdeling verbood het uitwisselen van strafrechtelijke gegevens tussen de Minister
van Justitie en de KNVB voor het instellen van stadionverboden. Vast werd gesteld dat
openbaarmaking betekent ‘voor iedereen openbaar maken’. 32
Bij elk verzoek tot informatie moet het bestuursorgaan nagaan of de WOB er op
van toepassing is. Alle informatie neergelegd in documenten over bestuurlijke
aangelegenheden kan worden opgevraagd, maar niet alle informatie hoeft door de
overheid worden verstrekt. Jurist J.A. Hofman schrijft dat het erop aan komt een
belangenafweging te maken tussen de belangen van de burger (het publiek) en de
belangen van het bestuur. ‘Openheid is daarbij regel en een beperkte openheid of niet-
openbaarheid is de uitzondering.’ 33 Het gaat om het publieke belang van de
openbaarmaking, niet om het publieke belang bij de vrijgave van informatie aan een
bepaalde verzoeker. Toch wijzen bestuursorganen informatieverzoeken af met de
redernering dat de aanvrager geen belang heeft bij de openbaarmaking ervan. Dan
moet de rechter eraan te pas komen om dat argument terzijde te schuiven. 34
1.3 Document en bestuurlijke aangelegenheid
De WOB regelt de openbaarmaking van informatie vastgelegd in documenten over een
bestuurlijke aangelegenheid. In artikel 1 a en b van de WOB staan de definities van
bestuurlijke aangelegenheid en document.
Niet alle overheidsinformatie is opvraagbaar via de WOB. De WOB regelt de
openbaarheid van documenten die betrekking hebben op het beleid van een
Damman 16
bestuursorgaan en die bij bestuursorganen berusten. Het WOB-verzoek moet dus een
bestuurlijke aangelegenheid betreffen. De verzoeker moet in het verzoek vermelden
om welke bestuurlijke aangelegenheid het gaat. Jurisprudentie leert dat documenten
31 Damen, ‘Openbaarheid van bestuur’, p. 1813.
32 Al blijkt uit de WOBevaluatie door T. Brandsen uit 2004 dat er wel behoefte bestaat aan selectieve
informatieverstrekking, vooral ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek.
33 J.A. Hofman, ‘Openbaarheid van bestuur: een allemansvriend die ook discreet kan zijn’, in:
Jurisprudentie Bestuursrecht Plus (2004)3, p. 199-212.
34 Brandsen [e.a.], Over wetten en, p. 17.