Medisch begeleide voortplanting - UZ Gent

Om het ogenblik van de eisprong nauwkeurig te bepalen, wordt de eicelrijping
meestal kunstmatig op gang gebracht door een inspuiting met hCG of Pregnyl ® .
Ook wordt vaak gebruik gemaakt van een lichte vorm van hormonale stimulatie
door middel van tabletjes (Clomid ® ) of inspuitingen, zodat meerdere eicellen tot
ontwikkeling worden gebracht en de kans op bevruchting toeneemt. Het nadeel
is echter dat hierdoor ook meerlingen kunnen ontstaan. Het aantal eicellen dat
zich ontwikkelt en dat mogelijk vrijkomt, kan vrij nauwkeurig worden bepaald
door middel van hormonaal onderzoek en echografie. Om de kans op meerlingen
zo laag mogelijk te houden, is voor deze behandeling dus een strikte medische
controle noodzakelijk.
*Endometriosis: innesteling en groei van baarmoederslijmvlies (endometrium)
buiten de baarmoeder zelf.
De ervaring heeft geleerd dat de meeste zwangerschappen ontstaan binnen
de eerste drie tot zes cycli van de behandeling. De kans op zwangerschap met
deze methode bedraagt gemiddeld 35% na drie behandelingen. In gunstige
omstandigheden (behoorlijke kwaliteit van het sperma en normaal verloop van
de stimulatie) is het zinvol om deze behandeling nog enkele maanden verder te
zetten.
Het inbrengen van de katheter in de baarmoeder bij een intrauteriene
inseminatie of een embryoterugplaatsing.
In-vitrofertilisatie
In het natuurlijke bevruchtingsproces wordt de eicel bevrucht tijdens haar tocht
doorheen de eileider. Bij in-vitrofertilisatie (IVF) gebeurt de bevruchting van de
eicel buiten het lichaam van de vrouw. Deze techniek werd aanvankelijk ontwikkeld
als oplossing voor onvruchtbaarheid die te wijten is aan verstopte eileiders.
Later is gebleken dat we deze methode ook konden toepassen bij andere oorzaken
van onvruchtbaarheid. De beperkende factor was evenwel de kwaliteit van
het sperma. In 1993 werd ook deze beperking opgeheven toenbleek dat eicellen
kunstmatig kunnen worden bevrucht door het inbrengen van één enkele zaadcel
in de eicel met een fijne naald (intra-cytoplasmatische sperma injectie of ICSI).
De belangrijke stappen in deze behandeling zijn:
• stimulatie van de eierstokken om meerdere rijpe eicellen te ontwikkelen,
• aanprikken van de follikels en aspireren van de eicellen (eicelpunctie),
• bewerking van het zaadstaal,
• bevruchting van de eicellen in het laboratorium (IVF of ICSI) en het terugplaatsen
van één of twee embryo’s in de baarmoeder.
Hieronder volgt een korte omschrijving van de verschillende stappen van de
behandeling.
1 Stimulatie van de eierstokken
De kans op slagen wordt mee bepaald door het aantal eicellen dat we per
behandeling bekomen. Om meerdere eicellen tot ontwikkeling te brengen, moeten
de eierstokken gestimuleerd worden. Dit gebeurt met een natuurlijk hormoon
(follikelstimulerend hormoon of FSH) dat tijdens de spontane cyclus door
een hersenkliertje, de hypofyse, wordt afgescheiden. Tijdens de cyclus wordt de
productie van dit hormoon door het lichaam zo geregeld, dat slechts één eicel
tot rijping komt. Voor een IVF-behandeling is het echter wenselijk om meerdere
eicellen tot rijping te brengen. Om dit te bekomen, wordt de activiteit van de
hypofyse tijdelijk stilgelegd, kortstondig en gelijktijdig met de stimulatie (onderhuidse
injecties gedurende 7 dagen) of reeds gedurende verschillende weken
vóór de stimulatie (eenmalige inspuiting van een langwerkend product of dagelijkse
toediening via een neusspray). De medicatie die we hiervoor gebruiken,
werkt heel selectief op de productie van het FSH en heeft geen enkel nadelig
6 Medisch begeleide voortplanting Medisch begeleide voortplanting 7