INzicht Nr 26, Jaargang 7, nummer 3 - Nederlandse Vereniging voor ...

Naar één Nederlandse
vereniging voor TA en NLP?
Sinds 1955 ben ik arts. Sinds 1966 beoefen ik
TA (Transactionele Analyse), met een opleiding
en examen in 1981; sinds 1984 gebruik
ik NLP na een opleiding en examen in Londen.
Ik ben lid van 2 verenigingen, de NVNLP en
de NVTA.
Tussen TA en NLP bestaan op het oog vele
verschillen. Maar naar mijn ervaring zijn ze in
combinatie zeer nuttig in mijn beroep.
De arts begint met het uitzoeken hoe het
lichaam werkt en functioneert. Reeds lang is
het in het geneeskundige beroep bekend dat
de arts behandelt maar de natuur geneest.
Hoe de natuur dat doet is voor de geneeskundige
van meet af aan de vraag geweest en is
dit nog steeds. TA en NLP slaan voor de verder
doordenkende arts de brug.
De klassieke geneeskundige houdt zich bezig
met wat in het lichaam gebeurt, ook hoe het
lichaam bestuurd wordt. Binnen het beroep
van arts heeft zich een erkend specialisme
afgesplitst, neurologie en psychiatrie.
Echter, nog steeds wordt gedacht in termen
van binnen de mens.
TA en NLP gaan beide uit van een andere
denkwijze.
Het is aan Eric Berne, arts, psychiater en psychoanalyticus,
te danken, dat hij stelde dat
hij het theoretisch model van zijn specialisme
verlaten had en uitging van transacties van
de mens: prikkel met respons vormen samen
een transactie. De respons functioneert als
een soort feedback en is daarmee de prikkel
voor een nieuwe transactie.
4
Ingezonden brieven
In deze rubriek verwelkomen we reacties van INzicht-lezers op eerder gepubliceerde
artikelen, maar ook op het bonte scala van wat zich in en rond de wereld
van NLP afspeelt. In alle gevallen gaat de redactie van INzicht ervan uit dat iedereen
recht heeft op zijn eigen “model van de wereld”. De redactie neemt dan ook
geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van de ingezonden brieven.
Voorts stelde hij dat iedere mens eens een
kind is geweest en zich in zijn verdere leven
weer als het kind zal gedragen, dat hij eens
was.
Berne noemt dit deel van het gedrag van de
mens het Kind. Hij stelde ook dat de mens in
zijn jeugd waarneemt hoe zijn ouders zich
gedragen tegenover hem en hoe hij, in antwoord
daarop, het beste kan reageren.
Berne noemt dat het Aangepaste Kind; generaliserend
zal deze mens zich gaan gedragen
als het Aangepaste Kind, wanneer hij te
maken krijgt met iemand die zich gedraagt
als een ouderlijk persoon.
Ieder kind heeft ouders en neemt zich deze
als voorbeeld; hij zal zich in zijn verdere
leven gaan gedragen als die ouders wanneer
hij met mensen te maken krijgt die zich als
Aangepaste Kinderen gaan gedragen. Ook
neemt hij als voorbeeld hoe zijn ouders of
andere ouderlijke personen zich gedroegen
als zij met elkaar praatten over wat het kind
(of kinderen) was toegestaan.
Berne noemt het gedrag van de mens zoals
hij zich later zal voordoen tegenover personen
die zich als ouders of aangepaste kinderen
gedragen, de Ouder.
Daarnaast stelt Berne dat ieder mens in het
brein een stuk heeft dat hij gebruikt als hij
problemen en vraagstukken gaat oplossen op
zijn manier. Berne noemt dit deel de
Volwassene.
Het lijkt waarschijnlijk dat het Kind, het
Aangepaste Kind, de Ouder en de Volwassene
“huizen” in delen van de hersenen die thans
reeds ruwweg gedefinieerd kunnen worden.
Hij noemt ze de Ego States.
Aansluitend dient vermeld te worden dat
Berne spreekt van soorten patronen van
I N z i c h t H e r f s t 2 0 0 5
gedrag van mensen als Past-times, Games,
Intimacy. Men spreekt in TA-kringen van Life
Scripts. Voor een nadere beschrijving dient
men naar de werken van Berne te gaan,
onder meer het wereldbekende “Games
People Play”. Omtrent de door Berne bedoelde
betekenis van het woord “games” raadplege
men Watzlawick’s “Pragmatics of human communication”.
NLP gaat eveneens uit van het gedrag van de
mens en wat daaraan waar te nemen is. Het
lijkt erop alsof de mens daarmee programma’s
gebruikt, in de zin van computerprogramma’s
voor het bestuur van zijn lichaam
en zijn verder waarneembare gedragingen.
Linguïstiek speelt daarbij een rol: de mens
bestuurt zichzelf en gebruikt daarbij taal.
Wanneer de mens ziek is of raar doet zou een
verandering in het taalgebruik de toestand
kunnen verbeteren.
Voor de beginselen van dit alles zie onder
meer het werk van Bandler en Grinder:
“Frogs into princes” .
TA en NLP werken dus beide binnen het kader
van waarneembare communicatie vanuit het
principe dat het gedrag van mensen verandert
bij verandering van menselijke en andere
omstandigheden en dat voor dat veranderen
een soort regels bestaan.
Het lijkt erop dat niets uit de TA in tegenspraak
is met iets uit NLP en het lijkt dat het
omgekeerde eveneens geldt. Naar mijn
mening kunnen gebruikers en trainers van TA
en NLP veel van beide communicatiemodellen
gebruiken en mogelijk leren.
Wellicht is het overbodig te vermelden dat
naast het geneeskundig terrein waarop ik
werkzaam ben, NLP en TA gebruikt (kunnen)
worden voor velerlei andere, niet geneeskundige
doelen.
Vanaf de jaren 50 bestaat het begrip psychosomatische
geneeskunde: het lichaam wordt
ziek, niet door uitwendige of genetische oorzaken,
maar door de wijze waarop de psyche,
het bestuur van de mens werkt. Het onderzoek
naar het gebruik van methodieken de
N L P & h e t b e v o r d e r e n v a n w e l z i j n
psyche ertoe te krijgen heilzamer te gaan
werken, is doodgelopen.
Psychosomatiek wordt in de eigenlijke vorm
niet meer door de artsen beoefend. Zij houden
zich bezig met het wanfunctioneren van
het lichaam en niet meer met de zieke mens.
TA en NLP maken het, naar mijn mening,
mogelijk psychosomatiek te bedrijven, buiten
de denkwijzen van psychiatrie en klinische
psychologie om.
Ik meen dat TA en NLP elkaar veel te bieden
hebben. Het idee van de ego states, de
gekruiste transacties, de games en het
levensdraaiboek in de TA, daarvan vind ik
weinig terug in de NLP. Het onvolprezen Meta
Model, de wijze van omgaan met allergisch
reagerende personen en fobieën, het 6-stappen
reframen, van dat alles zie ik niet veel in
de TA. Beide disciplines zijn complementair,
zo vind ik.
Ik denk dat het tijd wordt om voor de medische
en niet-medische beoefenaren van NLP
en TA zich te verenigen in een vereniging
voor TA en NLP en voor de besturen van
beide bestaande verenigingen NVNLP en NVTA
om die verenigingen in die nieuwe vereniging
te doen opgaan, met één tijdschrift.
Indien zij dat zouden doen, met groot nut
voor alle gebruikers van beide disciplines, zou
men daarmee het ontstaan stimuleren van
een nieuw medisch specialisme: de
Psychosomatische Geneeskunde.
Wie neemt het voortouw?
Boris Bouricius
(gepensioneerd huisarts en Medisch Coach)
contact auteur:
boris833@yahoo.com
[1] Berne, Eric, Games People Play, Grove Press New York, 1964
[1] Watzalwick, P, e.a. Pragmatics of human communication,
Norton New York 1967, pp.45 e.v.
[1] Bandler, Richard en Grinder, John, Frogs into Princes, 1975,
Real People Press, ISBN 0-911226-19-2
5