JAARVERSLAG 2011 - Federale Overheidsdienst Justitie - Belgium

WETTELIJK KADER
1 INLEIDING
Er wordt weleens gedacht dat een
inlichtingendienst boven de wet staat en
alle middelen mag aanwenden om het
gewenste doel te bereiken. Niets is minder
waar. De opdrachten en bevoegdheden
van de Veiligheid van de Staat zijn strikt
vastgelegd in de wet van 30 november 1998
houdende regeling van de inlichtingen-
en veiligheidsdiensten. Deze wet is in
belangrijke mate gewijzigd door de wet van
4 februari 2010 betreffende de methoden
voor het verzamelen van gegevens door
de inlichtingen- en veiligheidsdiensten
(hierna: “de BIM-wet”). De werking van
de dienst is bovendien aan verschillende
controlemechanismen onderworpen. Zo
voert het Vast Comité van Toezicht op
de inlichtingen- en veiligheidsdiensten
(afgekort: Vast Comité I) een algemene
controle uit op het functioneren van de dienst.
Daarnaast is de inzet van de specifieke en
uitzonderlijke inlichtingenmethoden, de
zogenaamde BIM-methoden, onderworpen
aan een bijzondere controle zowel door het
Vast Comité I als door een speciaal hiertoe
opgerichte BIM-commissie.
Over de nieuwe bevoegdheden die aan
de dienst werden toegekend, de BIMmethoden,
werd uitgebreid gerapporteerd
in het jaarverslag van 2010. Aan de
opdrachten van de dienst heeft de nieuwe
wet geen wijzigingen aangebracht. Deze
opdrachten kunnen onderverdeeld worden
in vier categorieën:
1. de inlichtingenopdracht;
2. de veiligheidsonderzoeken;
3. de bescherming van personen;
4. de opdrachten die door of krachtens
de wet aan de Veiligheid van de Staat
toevertrouwd worden.
Hoofdstuk 1 pagina 11
INLICHTINGENOPDRACHT
De taken van de Veiligheid van de Staat
bestaan voornamelijk uit het inwinnen,
analyseren en verwerken van informatie.
Daarbij dient opgemerkt te worden dat
‘informatie’ niet zomaar synoniem is van
‘inlichtingen’. Wanneer informatie door
verschillende bronnen bevestigd wordt,
maakt deze informatie de evolutie naar
inlichtingen door. Het is echter niet altijd
makkelijk om ieder gegeven bij meerdere
bronnen te verifiëren. Toch wordt ernaar
gestreefd om zoveel mogelijk informatie te
verzamelen om zo een context te creëren,
waarin informatie geanalyseerd en tot
inlichtingen verwerkt kan worden.
De Veiligheid van de Staat wint informatie
in over activiteiten van personen of
groeperingen die de fundamentele belangen
en waarden van het land bedreigen of
zouden kunnen bedreigen. In de wet
wordt een onderscheid gemaakt tussen de
waarden die beschermd dienen te worden:
a) “De inwendige veiligheid van de Staat en
het voortbestaan van de democratische en
grondwettelijke orde”
Om de continuïteit te verzekeren, moeten
de Belgische instellingen in een veilig
klimaat kunnen functioneren. In de praktijk
betekent dit met name dat de Veiligheid van
de Staat inlichtingen inwint over eventuele
dreigingen tegen overheidsinstanties,
maar ook dat fysieke bescherming wordt
geboden aan Belgische regeringsleden en
aan buitenlandse gezagsdragers, wanneer
zij in het kader van officiële activiteiten
in België verblijven. De democratische