Download

"opdrogende"
tijdschaal.
stromen is dat wel. Dit alles gemeten op menselijke
Deze directe exploitatie van reservoirs en stromen is echter niet de enige
voor duurzaamheid bepalende factor. Ze worden ook op een indirecte manier
beïnvloed door menselijk handelen. Met name door milieuverontreiniging kan
het gedrag van reservoirs beïnvloed worden. Verzuring tast het bufferend
vermogen van de bodem aan, niet of slechts afbreekbare stoffen hopen zich
op in de bodem en waterbodem en in biotische reservoirs. Ook hier kan het
regenererend vermogen van de reservoirs zodanig aangetast worden dat de
duurzaamheid in het geding komt. Vergiftiging van landbouwgronden kan
toekomstig gebruik weerhouden, verzuring belemmert een vitaal bosbestand.
De biotische milieucomponenten bestaan uit vele soorten en eenheden die in
ingewikkelde dynamische processen met elkaar samenhangen. Natuurlijke
factoren zoals bodemgesteldheid, vochtigheid, temperatuur, en de
wisselingen daarvan bepalen zowel op kleine schaal als op grote schaal de
marges waarbinnen die systemen zich kunnen bewegen. De biotische systemen
hebben een gelimiteerd vermogen (basis voor duurzaamheid) om op
veranderingen in externe factoren adequaat en met behoud van eigen
identiteit te reageren. De huidige anthropogene belasting zoals verzurende
stoffen, milieugevaarlijke stoffen, structurele morfologische veranderingen
op kleine en grote schaal en hydrologische veranderingen hebben het
vermogen van populaties en biotische eenheden al dusdanig aangetast dat
volledige regeneratie naar vroegere, natuurlijke systemen al niet meer
mogelijk is. Het vermogen tot opvangen van veranderingen in de externe
factoren is door de aanhoudende druk van anthropogene factoren beperkt.
Ernstig gevaar bestaat dat geen antwoord meer gevonden kan worden ?P
volgende (on)natuurlijke calamiteiten en het systeem dan onregenereerbaar
veranderd. Zonder die anthropogene druk zou dit meestal niet het geval
zijn.
De vraag welke gevolgen (nieuwe) milieuproblemen kunnen hebben voor
biotische systemen, van zeer kleine eenheden tot biogeografische gebieden,
moet dan ook bezien worden vanuit de vraagstelling in hoeverre het vermogen
tot regeneratie nog aanwezig is. Een duurzame ontwikkeling vergt een
dusdanige exploitatie en belasting van reservoirs (abiotisch en biotisch)
dat het regeneratievermogen niet overschreden wordt en stromen niet
onwenselijk beïnvloed worden. Hiertoe is het in principe nodig dat
antropogene stofkringlopen zodanig gesloten worden dat geen uitputting of
belasting van het milieu ontstaat.
De mens is voor voedselproduktie, drinkwater en grondstoffen aangewezen op
het milieu. Ook voor de gezondheid, de veiligheid en het welzijn speelt de
kwaliteit van het milieu een dominerende rol. Tal van activiteiten zijn
2