Download

More documents

Recommendations

Info

gericht op versterking van de functies die het milieu voor de mens en de maatschappij heeft door benutting van specifieke reservoirs, stof- en energiestromen. Daarnaast worden afvalstoffen toegevoegd aan de stofstromen in de lucht, in het water en in de bodem. Ook voor toekomstige generaties moet het milieu als draagvlak dienen. De relatie tussen mensheid en milieu moet daartoe omgebogen worden naar een duurzame ontwikkeling, waarbij de kwaliteit van het milieu niet wordt aangetast door het gebruik dat de mens ervan maakt (Our Common Future, 1987). Vijf ruimtelijke schaalniveaus Oorspronkelijk waren milieuproblemen vooral van lokale aard. Besmettelijke ziekten zoals cholera en buiktyphus vormden in de vorige eeuw aanleiding om de steden van een openbare waterleiding te voorzien. Bijna een eeuw lang was de Hinderwet van 1875 de enige voor het milieubeheer beschikbare wet. Met name gedurende de laatste decennia is de schaalvergroting van milieuproblemen van de gebouwde omgeving en het landschap naar de schaal van het rivierstroomgebied, het continent en de planeet manifest blijkt uit de aantasting van de ozonlaag en klimaatverandering. geworden zoals de verwachte Deze problemen worden in toenemende mate veroorzaakt doordat slecht afbreekbare stoffen in de natuurlijke kringlopen en hun reservoirs ophopen. Zo hopen cadmium en PCB'szich op in sediment, nitraat en herbiciden in grondwater en CFK's in de stratosfeer. Een analyse van de aard van de kringlopen laat zien dat een vijftal schaalniveau's kunnen worden onderscheiden, waarbinnen kenmerkende stof- en energiestromen plaatsvinden. Op het laagste niveau van de lokale gebouwde omgeving is sprake van een opbouw en afbraak van bouwwerken. Op het regionale niveau van het landschap of een meer speelt de circulatie van mineralen die in de planten worden opgenomen en via de afstervende bladeren of algen weer op de bodem worden afgezet. Op het niveau van het stroomgebied van de rivieren en de ontvangende zeeen circuleert het water. Bij hogere schaalniveau's worden de stromingen steeds ijler. De continent-oceaan systemen op aarde geven luchtcirculaties te zien terwijl op het mondiale niveau sprake is van een stralings- en warmtehuishouding. Doorgaans kent elk schaalniveau ook kenmerkende afvalstoffen: bouw- en sloopafval op lokaal niveau, organisch huishoudelijk en agrarisch afval op regionaal niveau, vloeibaar afval op fluviaal niveau en gasvormig afval op continentaal niveau. Verstoringen treden op als de kenmerkende afvalstromen het bijbehorende schaalniveau 3
uimtelijke schalen oceaan! continent planeet kenmerkende processen aanleg en slopen van bebouwing vorming van bodems beweging beweging huishouding van van energie en water lucht straling kenmerkende problemen geluidhinder stankhinder luchtverontreiniging binnensteden binnenmilieu vermesting verspreiding verdroging afvalberging vermesting verzuring broeikas effect verspreiding I ozonleefniveau aantasting 1 verspreiding stof i ozonlaag I kernongevallen I Ruimtelijke schalen van milieuproblemen; de kenmerken en problemen spelend op mondiale, continentale, fluviale, regionale en lokale schaal. (bron: RIVM) overschrijden, zoals export van chemisch vast afval naar ontwikkelingslanden of lozing van CFK's die aan de continentale troposfeer ontsnappen naar de mondiale stratosfeer. Daarnaast spreekt het vanzelf dat verstoringen op hogere schaalniveau's steeds doorwerken naar alle lagere schaalniveau's. Klimaatverandering werkt door op alle continenten en lozing van zout op de Rijn belnvloedt alle stroomafwaartsgelegen Rijnwateronttrekkende waterleidingbedrijven. De mondiale schaal De snelle circulatie van de hogere delen van de atmosfeer leidt in één à twee jaar tot vermenging van toevoegingen aan de atmosfeer over de gehele aarde. Stoffen met een levensduur of verblijftijd in de orde van grootte van een jaar of meer kunnen dus op mondiale schaal effecten hebben. Een reeks stoffen met levensduur van tien jaar tot meer dan een eeuw accumuleert thans in de hoge atmosfeer. Broeikasgassen en ozonlaagaantastende stoffen zijn op mondiale schaal werkzaam (klimaatverandering, aantasting ozonlaag). Ook op mondiale schaal worden de oceanen beïnvloed. Door de zeer langzame circulatie en de grote massa van de oceanen manifesteren problemen zich hier niet zo gauw als bij accumulatie in de atmosfeer. 4
Page 1 and 2: Zorgen voor morgen NATIONALE MILIEU
Page 3 and 4: lz. 428 13e regel van onder: '74, 5
Page 6 and 7: Zorgen voor morgen Nationale milieu
Page 8 and 9: Inhoud Voorwoord Verantwoording Sam
Page 10 and 11: Voorwoord Het rapport "Zorgen voor
Page 12 and 13: Verantwoording Het RIVM heeft de on
Page 14: ontwikkelingen op korte en middella
Page 17 and 18: 1.4 De lokale schaal omvat de gebou
Page 19 and 20: ijdrage aan de emissies is minder d
Page 21 and 22: nutriênten nu drie tot vijf keer h
Page 23 and 24: 2.14 In ongeveer 19% van de woninge
Page 25 and 26: 3.8 Nederland is één landbouwprod
Page 27 and 28: 4.4 Zelfs bij extra maatregelen zal
Page 29 and 30: 4.13 De verwijdering van afvalstoff
Page 31 and 32: Kosten en baten 4.22 Bij de vastges
Page 33: "opdrogende" tijdschaal. stromen is
Page 37 and 38: Tijdschalen van milieuproblemen Bij
Page 39 and 40: Nieuwe milieuproblemen Naast de hui
Page 41 and 42: 2 Algemene maatschappelijke ontwikk
Page 43 and 44: transformatie van materie en energi
Page 45 and 46: Per maatschappelijk deelgebied word
Page 47 and 48: De bevolkingsdichtheid zal door de
Page 49 and 50: Latijns-Amerika. De achterstand in
Page 51 and 52: toegevoegde waarde in 2000, respect
Page 53 and 54: insecticiden en voor 20% uit middel
Page 55 and 56: Fossiele energie Het verbruik van e
Page 57 and 58: gas voor langere tijden tegen concu
Page 59 and 60: gevolgen van een onverwachte brands
Page 61 and 62: toegenomen. Bij de toepassing van m
Page 63 and 64: jaren geleden in de aardbodem zijn
Page 65 and 66: IIASA verwacht in de periode 1980-
Page 67 and 68: mondiale schaal te verwachten. Een
Page 69 and 70: opgetreden, als gevolg van de dalin
Page 71 and 72: In Nederland is de invloed van de m
Page 73 and 74: heinvloeden en wordt de potenti~le
Page 75 and 76: Ruimtegebruik in Nederland 1970-201
Page 77 and 78: 2010 (ESC, 1987). Door een optimali
Page 79 and 80: Naast het autoverkeer zal ook het v
Page 81 and 82: CE/SNM (1988) Elektriciteitsbespari
Page 83 and 84: Mintzer, I.M. (1987) A matter of de
Page 85 and 86:
V & W (1988) Verkeer en vervoer tot
Page 87 and 88:
wereldtemperatuur gedurende de laat
Page 89 and 90:
dat er niet veel zal veranderen. Oo
Page 91 and 92:
mln kg/jaar geëmitteerd hetgeen ca
Page 93 and 94:
Toekomstige emissies en concentrati
Page 95 and 96:
Bij voortzetting van de groei naar
Page 97 and 98:
De klimaatmodellen geven geen betro
Page 99 and 100:
Maatregelen ter bestrijding van emi
Page 101 and 102:
3.3 Aantasting van de ozonlaag Prob
Page 103 and 104:
uit variatie in de zonne-activiteit
Page 105 and 106:
CFK-12 concentratie (ppb) 3.00 2.25
Page 107 and 108:
zonlicht. In de stratosfeer vindt e
Page 109 and 110:
de daardoor veroorzaakte temperatuu
Page 111 and 112:
Het verlies van componenten van de
Page 113 and 114:
koolwaterstoffen geproduceerd. Onge
Page 115 and 116:
4 Continentale milieuproblemen in E
Page 117 and 118:
veroorzaakt door verzuring en verza
Page 119 and 120:
Bij een toenemende NO-concentratie,
Page 121 and 122:
Antropogene emissie van VOS en NOx
Page 123 and 124:
• D D 50-60 60-70 70-80 80-90 90-
Page 125 and 126:
• D D 0- 1 1-2 2-3 3-4 4-5 4-5 >6
Page 127 and 128:
gewassen bedraagt de oogstreductie
Page 129 and 130:
- Episoden met verhoogde ozonconcen
Page 131 and 132:
De oxidant-cöncentratie (Ox) is ge
Page 133 and 134:
De verwachte ontwikkeling in Europe
Page 135 and 136:
gelden voor de betreffende vegetati
Page 137 and 138:
uitstoot aan S0 2 is in de periode
Page 139 and 140:
Jaargemiddelde concentraties van N0
Page 141 and 142:
depositie in mol/ha/jaar DEPOSITIE
Page 143 and 144:
In vrijwel alle bossen, heidevelden
Page 145 and 146:
onderzoekinstituten een simulatiemo
Page 147 and 148:
groeien, treedt na 2000 weer een st
Page 149 and 150:
D D < 1000 1 000 - 1500 1500 - 2000
Page 151 and 152:
Toekomstige ontwikkelingen bij extr
Page 153 and 154:
• < 1000 1000 - 1500 1500 - 2000
Page 155 and 156:
verdergaande bestrijdingsscenario i
Page 157 and 158:
D - < 1000 1 000 - 1500 1500 - 2000
Page 159 and 160:
Emissie van fijn stof in Nederland
Page 161 and 162:
-3 oplopend tot 60-70 ~g m verschil
Page 163 and 164:
Zoals eerder beschreven is een 70-8
Page 165 and 166:
Zowel door modelberekeningen als do
Page 167 and 168:
• D D 0-300 300- 600 600 - 900 90
Page 169 and 170:
Gegevens omtrent de toekomstige ont
Page 171 and 172:
vergelijkbaar met de bronterm-10%.
Page 173 and 174:
esmetting of uitwendige bestraling.
Page 175 and 176:
de heersende meteorologische omstan
Page 177 and 178:
stralingsziekten op. Bij overige we
Page 179 and 180:
Het vervaardigen van dergelijke bal
Page 181 and 182:
Levende organismen ZlJn betrokken i
Page 183 and 184:
op fluviale en regionale schaal. Vo
Page 185 and 186:
Aerosolen Diederen H.S.M.A. en Jans
Page 187 and 188:
5 Fluviale milieuproblemen Rijn en
Page 189 and 190:
persistente stoffen via voedselkete
Page 191 and 192:
In de Waddenzee, de Duitse Bocht en
Page 193 and 194:
stikstof (mgN/1) fosfor (mgP/1) Sti
Page 195 and 196:
N-balans voor zoet oppervlaktewater
Page 197 and 198:
mg P/L FOSFOR (P) 0.7 0.6 0.5 0.4 r
Page 199 and 200:
mg P/L FOSFOR (P) 1.7 1.6 1.5 1.4 1
Page 201 and 202:
mg PIL FOSFOR (P) 0.14 0.13 0.12 0.
Page 203 and 204:
afbreekbare stof die in grote hoeve
Page 205 and 206:
IJssel 9 11.1 Ketelmeer IJsselmeer
Page 207 and 208:
Emissies, import via de grote rivie
Page 209 and 210:
j.JgCu/1 30 \ \ \ \ \ 20 \ \ \ \ --
Page 211 and 212:
GB 1980 < 500 > 500 ug/m3 De cadmiu
Page 213 and 214:
getroffen of in voorbereiding geric
Page 215 and 216:
Overzicht belastingsbronnen bij vas
Page 217 and 218:
Vooral een reductie van de toevoer
Page 219 and 220:
De onzekerheid in de voorspellingen
Page 221 and 222:
Voor het buitenland is aangenomen d
Page 223 and 224:
natuurlijke transporten. De derhalv
Page 225 and 226:
geschieden via het water dan wel re
Page 227 and 228:
Literatuur fluviale milieuproblemen
Page 229 and 230:
6 Regionale milieuproblemen in Nede
Page 231 and 232:
-- aantal soorten 110 110 100 90 91
Page 233 and 234:
Met betrekking tot de bodemkwalitei
Page 235 and 236:
en accumulatie in de bouwvoor (wort
Page 237 and 238:
Gemiddelde nitraat-N- en P-concentr
Page 239 and 240:
D < 5,6 < 11,3 < 22,6 < 45,2 > 45,2
Page 241 and 242:
D > 100 jaar < 100 jaar < 50 jaar <
Page 243 and 244:
Toekomstige ontwikkelingen bij vast
Page 245 and 246:
Hoeveelheden mest en nutriënten in
Page 247 and 248:
gift). Bovenstaande geldt overigens
Page 249 and 250:
erekende accumulatie van fosfaat in
Page 251 and 252:
Wat P betreft zijn de resultaten ge
Page 253 and 254:
asisscenario, maar wat vervluchtigi
Page 255 and 256:
1986 2010-Basis 2010-Extra I 2010-E
Page 257 and 258:
VROM-referentiewaarden voor de bode
Page 259 and 260:
In de versie van het boxmodel voor
Page 261 and 262:
Ecodistrict Depositie Dierlijke mes
Page 263 and 264:
Organotinverbindingen kennen divers
Page 265 and 266:
Toekomstige evenwichtsconcentraties
Page 267 and 268:
I I - < 0,5 0,5-0,75 0,75-1,25 > 1
Page 269 and 270:
• < 0,5 0,5-0,75 0,75-1,25 > 1 ,2
Page 271 and 272:
Met behulp van modelberekeningen zi
Page 273 and 274:
~g/1. Deze pieklozing wordt na het
Page 275 and 276:
D I R E K T E ~ f-+- watergehalte ~
Page 277 and 278:
I standplaatsfactoren doorwerkt in
Page 279 and 280:
~ signalen voor ernstige verdroging
Page 281 and 282:
GEMIDDELD JAAR (situatie 1 976) gem
Page 283 and 284:
aantal soorten 150 125 100 75 Aanta
Page 285 and 286:
Verdroging kan zowel door natuurlij
Page 287 and 288:
Stuwwallen: alleen in de randgebied
Page 289 and 290:
Landinrichting in Nederland Ligging
Page 291 and 292:
EXTREEM DROOG JAAR , situatie 1990
Page 293 and 294:
6.5 Verwijdering van afvalstoffen A
Page 295 and 296:
Schatting van de hoeveelheden afval
Page 297 and 298:
Emissie van enkele zware metalen bi
Page 299 and 300:
I I I Voorspellingsmethode Allereer
Page 301 and 302:
De hoeveelheden afvalstoffen in mil
Page 303 and 304:
huidige jaarlijkse hoeveelheid van
Page 305 and 306:
Als resultaat van deze min of meer
Page 307 and 308:
Bio~eochemische en hydrolo~ische kr
Page 309 and 310:
genenreservoir ontstaan. Veel van d
Page 311 and 312:
eêindigen van de nitraatuitspoelin
Page 313 and 314:
proces, vooral in de weg- en waterb
Page 315 and 316:
Pleune, R., 1987 De loop van vermes
Page 317 and 318:
Braat, L.C. et al, 1987. Verdroging
Page 319 and 320:
7 Lokale milieuproblemen in Nederla
Page 321 and 322:
ter beschikking komen van meer vrij
Page 323 and 324:
invloedsgebied van deze routes is n
Page 325 and 326:
% gehinderden 80 70 60 50 ... 40 30
Page 327 and 328:
De hinder door burgerluchtvaartlawa
Page 329 and 330:
maatregelen mogelijk door geluidsvo
Page 331 and 332:
Oosterschelde, bedraagt ca. 540.000
Page 333 and 334:
Door deze maatregelen daalt de hind
Page 335 and 336:
voorkeur verdienen. Gemeenten zulle
Page 337 and 338:
zijn er nog extra maatregelen nodig
Page 339 and 340:
verschillende geurbronnen. De indus
Page 341 and 342:
In totaal zullen er volgens dit sce
Page 343 and 344:
Aantallen stankbelaste woningen naa
Page 345 and 346:
verkregen uit het aantal voertuigen
Page 347 and 348:
evinden zich ook bronnen waardoor a
Page 349 and 350:
Blootstelling van de fietser in ver
Page 351 and 352:
espectievelijk 820 km trottoir zull
Page 353 and 354:
km trottoir 1200 900 600 300 88 90
Page 355 and 356:
factoren, daglichttoetreding, venti
Page 357 and 358:
door de overheid. Voor enkele stoff
Page 359 and 360:
Hierbij wordt onder meer gedacht aa
Page 361 and 362:
dagelijkse consumptie van 8 à 10 t
Page 363 and 364:
eferentiewaarde niet wordt overschr
Page 365 and 366:
eferentiewaarden. woningcategorieê
Page 367 and 368:
te kwantificeren verhoging van de e
Page 369 and 370:
ingang van 1995 mogelijk. Overschri
Page 371 and 372:
Het aantal "ongezonde" straten door
Page 373 and 374:
RIVM, 1983 Luchtkwaliteit, jaarvers
Page 375 and 376:
In lang niet alle gevallen levert d
Page 377 and 378:
die voor een duurzame ontwikkeling
Page 379 and 380:
deze thema's beschouwd aan de hand
Page 381 and 382:
zeer gevoelig gevoelig D D matig ge
Page 383 and 384:
I Verzuring van het grondwater bove
Page 385 and 386:
zeer gevoelig gevoelig D matig gevo
Page 387 and 388:
De gebiedsgemiddelde atmosferische
Page 389 and 390:
- zeergevoelig gevoelig D weinig ge
Page 391 and 392:
Organische microverontreinigingen v
Page 393 and 394:
- vochtige duinvalleien - laagveen,
Page 395 and 396:
8.3 Gebiedsgewijze integratie In de
Page 397 and 398:
THEMA ~ Jaar/scenario * ~ ECODISTRI
Page 399 and 400:
6, 7 of 8 9 of 10 Intergratiekaart
Page 401 and 402:
Intergratiekaart (voor verzuring, v
Page 403 and 404:
Anonymus, 1985. Meerjaarplan Bosbou
Page 405 and 406:
EXOGENE FACTOREN "LIFESTYLE" GEZOND
Page 407 and 408:
I Bij normen welke op resultaten ui
Page 409 and 410:
opname uit groenten. Naar verwachti
Page 411 and 412:
dagelijkse opname correct is, is er
Page 413 and 414:
personen met verminderde nierfuncti
Page 415 and 416:
9.3 Chemische agentia met inhalatoi
Page 417 and 418:
waargenomen. De effecten van bloots
Page 419 and 420:
verontreinigingen. Voor stoffen als
Page 421 and 422:
Ook de bijdrage van het verkeer aan
Page 423 and 424:
en dichloormethaan. Enkele honderde
Page 425 and 426:
het extra kankerrisico bij levensla
Page 427 and 428:
Natuurlijke radioactiviteit in het
Page 429 and 430:
diagnostiek, radioactiviteit in voe
Page 431 and 432:
tijd en de mogelijkheden tot bloots
Page 433 and 434:
slib ~ aerosolen vogels insecten ~
Page 435 and 436:
vergen van onze gezondheidszorg, ze
Page 437 and 438:
9.6 Samenvatting In het voorafgaand
Page 439 and 440:
Schattingen voor kankerincidenties
Page 441 and 442:
gemaakt van gelnduceerde genetische
Page 443 and 444:
Effecten door ongevallen en intoxic
Page 445 and 446:
kunnen we ons afvragen, waar door (
Page 447 and 448:
Gezondheidsraad, 1987 The co 2 Prob
Page 449 and 450:
Rossi G. (ed.), 1983 Proceedings of
Page 451 and 452:
10 Kosten en baten van milieumaatre
Page 453 and 454:
zullen zijn. Dure emissiebeperkende
Page 455 and 456:
10.2 Ontwikkeling van de kosten en
Page 457 and 458:
ontwikkelingslanden prohibitief wer
Page 459 and 460:
mate dalen. Alleen door grote emiss
Page 461 and 462:
verzuringsschade maar dragen ook bi
Page 463 and 464:
geen schattingen gemaakt over cultu
Page 465 and 466:
aanpassingen (onder andere bij sche
Page 467 and 468:
Bij de vastgestelde maatregelen wor
Page 469 and 470:
is aangenomen dat de nuttige toepas
Page 471 and 472:
zijn voor het opheffen van specifie
Page 473 and 474:
kosten slechts na EG-afspraken kan
Page 475 and 476:
De jaarlijkse milieukosten van het
Page 477 and 478:
oplosmiddelen. Onder invloed van de
Page 479 and 480:
Ook organische microverontreiniging
Page 481 and 482:
2013 miljoen m3 in 2010. Hierin is
Page 483 and 484:
van het afvalwater vindt in overweg
Page 485 and 486:
verwachting dat dit voor compost ui
Page 487 and 488:
VN, 1987. Our Common Future Oxford
show all

Download

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?