Jaarverslag 2009 - KU Leuven

Risicobeheer
Beheersverslag
Geconsolideerde
jaarrekening
Jaarrekening
Aanvullende inlichtingen
Inleiding
In 2009 werden de activiteiten van de support line Risk in
sterke mate beïnvloed door de financiële crisis en door het
hervormingsplan dat Dexia eind 2008 doorvoerde om de
Groep opnieuw een stevige basis te verschaffen. De krachtlijnen
van dat hervormingsplan moeten Dexia doen terugplooien
op zijn voornaamste commerciële activiteiten, het
risicoprofiel verlagen en de kostenstructuur optimaliseren.
De verlaging van het risicoprofiel van de Groep kreeg in 2009
concreet vorm door een aantal desinvesteringen, zoals de
verkoop van FSA Insurance, afgerond in juli 2009, en door
een doelgerichte afbouw van de obligatieportefeuille. Er werden
in 2009 voor 16,5 miljard EUR aan obligaties verkocht
(15 miljard EUR nettoverkoop in de obligatieportefeuille in
afbouw en 1,5 miljard EUR van ALM-portefeuilles). De desinvesteringen
en de afbouw van de obligatieportefeuille hebben
geleid tot een vermindering van het kredietrisico van de
Groep met 371 miljard EUR in 2009. De gewogen risico’s
hebben uiteraard dezelfde trend gevolgd en vertonen een
daling van 9,7 miljard EUR op jaarbasis, terwijl de Tier 1-ratio
is verbeterd, namelijk van 10,6 % eind 2008 tot 12,3 %
eind 2009. We vermelden eveneens een normalisering van
de kosten van risico tot 1 096 miljoen EUR in 2009 tegen
3 291 miljoen EUR in 2008.
Er werd grote vooruitgang geboekt in termen van consolidatie
van de liquiditeit. De Groep kreeg immers af te rekenen met
een ernstige liquiditeitscrisis in de nasleep van het faillissement
van Lehman Brothers in september 2008 en het daaruit
voortvloeiende opdrogen van de wholesale geld- en kapitaalmarkten.
In oktober 2008 kenden de Belgische, de Franse en
de Luxemburgse overheid aan Dexia een waarborg toe voor
zijn korte- en langetermijnfinanciering. Die waarborg werd
verlengd in 2009 (de werking en de modaliteiten voor de
verlenging van de waarborg voor de financieringen van Dexia
worden in detail toegelicht in het hoofdstuk “Voornaamste
gebeurtenissen in 2009 en begin 2010” op pagina 11-13).
De gewaarborgde bedragen kwamen op 31 december 2009
uit op 50,4 miljard EUR, in vergelijking met een maximum
van 95,8 miljard EUR in mei 2009, wat de verbeterde funding
van de Groep bewijst, alsook de vermindering van haar
balanstotaal.
De support line Risk hielp eveneens bij de reorganisatie van
de activiteit Financiële markten, de afbouw van de tradingactiviteiten
en vooral de volledige stopzetting van de krediettradingactiviteiten.
Dat heeft geleid tot een vermindering van
de marktlimieten (VaR-limiet 99 % – 10 dagen van 130 miljoen
EUR tot 100 miljoen EUR) en tot een globale herziening van de
procedures.
Een andere opmerkelijke verwezenlijking van 2009 is de verdere
invoering van een mark-to-model-waardering van de
illiquide activa. Die waardering werd sinds eind 2008 toegepast
op de activa beschikbaar voor verkoop en werd voor
de waardering op het einde van het jaar uitgebreid tot de
uitstaande bedragen die zijn ondergebracht bij de leningen
en vorderingen.
Wat het operationele risico betreft, was 2009 een jaar van
consolidatie via het consequent inzamelen van incidenten en
de actualisering van de self-assessmentscenario’s. De samenwerking
met de andere diensten belast met Risk and Control
(vooral Audit, Compliance en de juridische diensten) werd
verder gestroomlijnd, via de ontwikkeling van een gemeenschappelijke
tool voor follow-up van de actieplannen voortvloeiend
uit aanbevelingen van audit en risk assessments.
Ten slotte werden belangrijke transversale projecten voortgezet
en uitgebouwd:
• ontwikkeling van nieuwe modellen voor de berekening van
het reglementair eigen vermogen. Vanaf 31 december 2010
worden deze progressief in gebruik genomen;
• de stresstests van Pijler 1 en 2 breidden hun toepassingsgebied
uit over de Groep;
• invoering van een formeel kader voor risicobereidheid s-
indicatoren;
• verfijning en herkalibratie van de meting van het economisch
eigen vermogen, onder meer gebaseerd op de lessen
getrokken uit de crisis.
In 2010 worden de inspanningen voor de consolidatie van de
liquiditeit en het verlagen van het risicoprofiel voortgezet.
Andere projecten vloeien voort uit het reglementaire kader:
beantwoorden van de aanbevelingen m.b.t. Pijler 2 geleid
door de toezichthouders; nieuwe vereisten voor de berekening
van het eigen vermogen voor de marktactiviteiten (vooral het
gebruik van een geïntegreerd systeem voor de berekening
van de historische VaR en het bepalen van de stress-VaR);
de evolutie van de IFRS-reglementering met betrekking tot
het aanleggen van voorzieningen en de waardering van uitstaande
bedragen; de evolutie van het nieuwe reglementaire
kader voorgesteld door de Bank for International Settlements
(BIS) in het kader van een quantitative impact study: aspecten
inzake het bepalen van het eigen vermogen, de kapitaalbuffer,
de leverage ratio en het tegenpartijrisico.
Ten slotte zal in 2010 de reorganisatie van de support line
Risk worden afgerond gebaseerd op een vereenvoudigde
governance en afgestemd op de nieuwe organisatie van de
Groep.
56
Dexia Jaarverslag 2009