Het vaststellen van kwaliteit van leven bij cliënten in de ouderenzorg ...

5 Vaststellen cognitieve capaciteiten van de geïnterviewde
cliënten
Cliënten met cognitieve beperkingen die worden geïnterviewd, kunnen moeite hebben om
de voorgelegde vragen te begrijpen. Hierdoor kan de betrouwbaarheid van de antwoorden
in het geding komen. Cliënten met ernstige cognitieve beperkingen verblijven vaak op
speciale afdelingen, zoals een BOPZ-afdeling. Echter, ook cliënten op reguliere
afdelingen van verpleeg- of verzorgingshuizen kunnen hinder ondervinden van cognitieve
beperkingen. Onbekend is hoeveel van deze cliënten zodanig hinder ondervinden van
cognitieve beperkingen dat zij niet betrouwbaar kunnen worden geïnterviewd.
In dit onderzoek zijn cognitieve beperkingen van cliënten op reguliere afdelingen in kaart
gebracht. Daarbij stonden de volgende vragen centraal:
1. Hoe vaak komen cognitieve beperkingen voor bij cliënten op reguliere
afdelingen?
2. Hoeveel cliënten van reguliere afdelingen kunnen niet betrouwbaar worden
geïnterviewd?
3. Hoe kan de interviewbaarheid van cliënten efficiënt worden vastgesteld?
De aanwezigheid van cognitieve beperkingen van cliënten is op twee manieren
opgespoord. Ten eerste is de cliënt voorafgaand aan het interview naar een aantal vragen
voorgelegd om cognitieve beperkingen van cliënten op te sporen voorafgaande aan het
interview over kwaliteit van leven. Ten tweede is bij een aantal cliënten na afloop van het
interview op vrijwillige basis de Mini Mental State Examination (MMSE; Folstein et al.,
1975) afgenomen. De MMSE is een veelgebruikte screeningsvragenlijst die een indicatie
geeft van het voorkomen van cognitieve beperkingen.
De interviewbaarheid van de cliënt is tijdens de afname van de vragenlijst en na afloop
van het interview door de interviewer ingeschat. De interviewers gaven aan of de vragen
van elk domein betrouwbaar zijn beantwoord door de cliënt, in hoeverre de cliënt naar
hun mening moeite had met de vragen vanwege cognitieve beperkingen, of de cliënt
vermoeid raakte tijdens het interview en of de cliënt de aandacht goed bij het gesprek kon
houden.
De vragen aan het begin van het interview zijn tevens beoordeeld op de efficiëntie
waarmee zij de interviewbaarheid van cliënten in kaart kunnen brengen. Om de kwaliteit
van deze methode te kunnen bepalen zijn ze vergeleken met de inschatting van de
interviewer en de scores op de MMSE. De resultaten worden in de volgende paragrafen
beschreven.
Het vaststellen van kwaliteit van leven bij cliënten in de ouderenzorg, NIVEL 2006 35