Het vaststellen van kwaliteit van leven bij cliënten in de ouderenzorg ...

verschillende domeinen wordt door de interviewers als betrouwbaar beoordeeld. Tien
procent van de cliënten kon niet betrouwbaar worden geïnterviewd. De aanwezigheid
van cognitieve beperkingen is de belangrijkste reden voor het voortijdig afbreken van het
interview.
Cliënten met cognitieve beperkingen zijn dus in een aantal gevallen nog steeds
betrouwbaar te interviewen volgens de mening van de interviewers.
In het onderzoek is tevens nagegaan of de vragen die werden gesteld bij aanvang van het
interview geschikt zijn om op een efficiënte en cliëntvriendelijke wijze de cognitieve
beperkingen van cliënten vast te stellen. Daarvoor zijn de antwoorden op deze vragen
vergeleken met de antwoorden op de MMSE score en de beoordeling door de
interviewers.
De score op de aanvangsvragen blijkt niet significant samen te hangen met de score op de
MMSE. De antwoorden op de aanvangsvragen hangen wel samen met de beoordeling
door de interviewer. Hoe hoger de score op de aanvangsvragen, des te betrouwbaarder de
interviewer de antwoorden van de cliënt inschat. De aanvangsvragen zoals deze nu zijn
opgesteld blijken een aanwijzing te geven over de aanwezigheid van cognitieve
beperkingen van cliënten. De vragen blijken niet voldoende geschikt te zijn om eventuele
beperkingen vooraf voldoende betrouwbaar vast te stellen.
‘Wat is de betrouwbaarheid van de gevalideerde vragenlijst ‘Zicht op eigen leven’ voor
cliënten die geen hinder ondervinden van ernstige cognitieve beperkingen en hoe
kunnen de scores op de domeinen worden vastgesteld?’
De definitieve vragenlijst ‘Zicht op eigen leven’ is in dit onderzoek nogmaals getoetst om
de betrouwbaarheid van de items en de domeinen definitief vast te stellen. Hierbij is
uitgegaan van de 149 cliënten bij wie de vragenlijst geheel is afgenomen.
De betrouwbaarheid van de items is allereerst bepaald aan de hand van de itemnonrespons.
Uit de analyses is gebleken dat geen van de ervaringstellingen en
belangvragen door meer dan 25% van de cliënten niet zijn beantwoord. Dit betekent dat
alle 33 items kunnen worden gehandhaafd.
De interne consistentie van de domeinen is vastgesteld aan de hand van factor- en
betrouwbaarheidsanalyses op basis van de belangscores. Uit de analyses blijkt dat de
afzonderlijke domeinen voldoende betrouwbaar zijn:
- ‘lichamelijk welbevinden/gezondheid’ α = .66
- ‘woon/leefsituatie’ α = .63
- ‘participatie’ α = .73
- ‘mentaal welbevinden’ α = .61
Ook de vragenlijst is als geheel met een interne consistentie van α= .86, goed
betrouwbaar. Met de definitieve vragenlijst ‘Zicht op eigen leven’ kunnen dus alle
domeinen van kwaliteit van leven betrouwbaar worden vastgesteld.
De interbeoordelaars-betrouwbaarheid van de vragenlijst is vervolgens vastgesteld door
de vragenlijst tegelijkertijd door twee interviewers te laten invullen bij 25 cliënten. Uit de
Het vaststellen van kwaliteit van leven bij cliënten in de ouderenzorg, NIVEL 2006 57