Het vaststellen van kwaliteit van leven bij cliënten in de ouderenzorg ...

esultaten blijkt dat interbeoordelaars-betrouwbaarheid voor zowel de ervaringsstellingen
als de belangvragen betrouwbaar is. De resultaten van de afname van de vragenlijst ‘Zicht
op eigen leven’ worden dus niet vertekend door interpretatie van interviewers.
Uit dit onderzoek kan geconcludeerd worden dat de vragenlijst ‘Zicht op eigen leven’ een
betrouwbaar meetinstrument is voor cliënten in verpleeg- en verzorgingshuizen die geen
hinder ondervinden van ernstige cognitieve beperkingen. Alle domeinen van kwaliteit van
leven kunnen betrouwbaar met het meetinstrument worden vastgesteld.
‘Wat is de betrouwbaarheid van het uit bestaande instrumenten samengestelde
meetinstrument, de observatielijst ‘Zicht op eigen leven’ voor het vaststellen van
kwaliteit van leven bij cliënten met ernstige cognitieve beperkingen’?
De betrouwbaarheid van de afzonderlijke meetinstrumenten is eerder getoetst in
onderzoek. Hieruit is gebleken dat de bestaande meetinstrumenten voldoende
betrouwbaar zijn bij cliënten met ernstige cognitieve beperkingen in verpleeg- en
verzorgingshuizen.
De betrouwbaarheid van de samengestelde observatielijst ‘Zicht op eigen leven’ is in dit
onderzoek onderzocht door de item non-respons en de test-hertest betrouwbaarheid vast
te stellen.
De observatielijst is tijdens het onderzoek afgenomen bij 179 cliënten die verblijven op
een BOPZ-afdeling.
Uit de resultaten komt naar voren dat alle vragen een voldoende respons hadden,
uitgaande van een non-respons criterium van 25%. Dit geldt voor beide versies van de
observatielijst.
De test-hertestbetrouwbaarheid van de observatielijst is vastgesteld door bij 24 cliënten
de observatielijst op twee momenten in te laten vullen door dezelfde verzorgenden. Op
deze manier is nagegaan of de gemeten kwaliteit van leven wordt beïnvloed door het
moment waarop de observatielijst is ingevuld.
Uit de analyses komt naar voren dat het moment van observatie de resultaten niet
beïnvloedt.
‘Wat zijn de praktische randvoorwaarden voor afname van de meetinstrumenten in
verpleeg- en verzorgingshuizen?’
Uit het onderzoek komen een aantal praktische randvoorwaarden voor het vaststellen van
kwaliteit van leven bij cliënten in de ouderenzorg.
Allereerst is het van belang om cliënten steekproefsgewijs te selecteren voor onderzoek
om een representatief beeld te verkrijgen van cliënten die in de instelling verblijven.
Vervolgens dient schriftelijke toestemming te worden verkregen bij de cliënt zelf voor
afname van de vragenlijst ‘Zicht op eigen leven’. Wanneer de observatielijst ‘Zicht op
eigen leven’ wordt afgenomen, dient schriftelijke toestemming te worden gevraagd aan
familieleden/vertegenwoordigers van de cliënt.
De scores op de domeinen van kwaliteit van leven, zoals deze worden vastgesteld met de
vragenlijst ‘Zicht op eigen leven’, zijn omgezet naar een 10-puntsschaal. Hierdoor zijn de
58 Het vaststellen van kwaliteit van leven bij cliënten in de ouderenzorg, NIVEL 2006