Het vaststellen van kwaliteit van leven bij cliënten in de ouderenzorg ...

Voorwoord
In rapport kunt u meer lezen over instrumenten die op een betrouwbare wijze de kwaliteit
van leven van cliënten in de ouderenzorg kunnen meten. Er wordt onderscheid gemaakt
in drie groepen cliënten, te weten: cliënten met overwegend somatische problematiek,
cliënten met ernstige cognitieve beperkingen en cliënten met zeer ernstige cognitieve
beperkingen.
Voor cliënten met ernstige cognitieve beperkingen is de observatielijst ‘Zicht op eigen
leven’ samengesteld uit enkele gevalideerde meetinstrumenten. Bij cliënten met zeer
ernstige cognitieve beperkingen is hieraan nog de DS-DAT toegevoegd. Cliënten met
overwegend somatische problematiek kunnen veelal nog zelfstandig vragen over hun
kwaliteit van leven beantwoorden. Voor hen is derhalve de vragenlijst ‘Zicht op eigen
leven’ ontwikkeld die mondeling kan worden afgenomen.
De meetinstrumenten ‘Zicht op eigen leven’ richten zich op vier domeinen van kwaliteit
van leven. Het gaat om het lichamelijk welbevinden/gezondheid, de woon/leefsituatie,
participatie en mentaal welbevinden. Zowel de vragenlijst als de observatielijst is bij een
groot aantal cliënten getest. Beide instrumenten bleken voldoende betrouwbaar en valide.
Indien u overweegt de meetinstrumenten ook binnen uw instelling af te nemen, is het aan
te bevelen om met een aantal randvoorwaarden rekening te houden. Ten eerste is van
belang om cliënten steekproefsgewijs te selecteren voor het onderzoek om een
representatief beeld te verkrijgen. Ten tweede moet voor cliënten bij wie u de
observatielijst wilt afnemen schriftelijk toestemming worden gevraagd aan
familieleden/vertegenwoordigers van de cliënt.
Een en ander kunt u teruglezen in een handleiding die is opgesteld door het NIVEL en
Arcares (nu ActiZ). De gegevens die u verzamelt, kunt u invoeren in een onlineverwerkingsinstrument.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met ActiZ.
Tenslotte willen wij de verpleeg- en verzorgingshuizen die deel hebben genomen aan het
onderzoek en daarmee de ontwikkeling van de meetinstrumenten mogelijk hebben
gemaakt hartelijk bedanken voor hun gastvrijheid. Daarnaast bedanken wij mw. dr. R.
Dröes (VUmc), mw. dr. I. Heesbeen (ActiZ), mw. drs. C. van Sprundel (ActiZ), en dhr.
drs. H. Kouwenhoven (ActiZ) voor hun waardevolle bijdrage aan het onderzoek.
Wij wensen u als lezer en mogelijk toekomstig gebruiker van de meetinstrumenten veel
nuttige aanknopingspunten voor het verbeteren van de kwaliteit van leven van uw
cliënten.
Cordula Wagner,
Programmaleider kwaliteit
Het vaststellen van kwaliteit van leven bij cliënten in de ouderenzorg, NIVEL 2006 5