Bestuurderscontrolesystemen voor vermoeidheid en rijden onder ...

van ongevallen door vermoeidheid. We sommen er hier enkele op (deze lijst is zeker niet
exhaustief):
2.6.1 AWAKE (Europees project)
Het project AWAKE (System for effective Assessment of driver vigilance and Warning
According to traffic risK Estimation) loopt in samenwerking met meerdere toeleveranciers
voor de automobielindustrie (Siemens, DaimlerChrysler und Fiat). Ook het Belgische
Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV) is een partner in het consortium dat voor de
uitvoering van dit project werd opgericht. Er wordt onderzoek gedaan naar een systeem
dat enerzijds de vermoeidheid van de bestuurder evalueert en anderzijds ook de
verkeerssituatie bekijkt. Daartoe worden er meerdere modules of subsystemen
ontwikkeld binnen het AWAKE-project:
Een eerste module (Hypovigilance Diagnosis Module, HDM) spoort onmiddellijk
slaperigheid op bij de bestuurder. De detectie gebeurt d.m.v. sensoren die permanent de
verschillende fysieke, fysiologische en gedragseigenschappen van de bestuurder
opmeten: zichtbereik, oogbewegingen, snelheid en oogknipper frequentie, druk van de
handen op het stuur, temperatuur, vochtigheidsgraad en zoutgehalte van de huid,
gebruik van de rem- en versnellingspedalen, bewegingen van het stuur,… . Het
vooropgestelde doel is vermoeidheid op te sporen in meer dan 90% van de gevallen en
het aantal foute waarnemingen van het systeem te beperken tot minder dan 1%.
Een tweede module (Traffic Risk Estimation, TRE) berekent het verkeersgevaar dankzij
apparatuur zoals camera’s, dode hoek camera’s etc.
Tenslotte voorziet AWAKE een waarschuwingssysteem voor de bestuurder in geval van
gevaar, via sonore, visuele en tastapparatuur. Meerdere waarschuwingsniveaus zijn
voorzien, in functie van het gevaar van het verkeer en van de waakzaamheid van de
bestuurder.
Het BIVV stond in voor de evaluatie van een systeem op een vrachtwagen.
Het project werd onlangs afgerond en de resultaten zullen voor zover ze openbaar zijn
gepubliceerd worden op de website van het project, www.awake-eu.org.
Samenvattend kan men stellen dat door het project AWAKE vooruitgang werd geboekt op
het vlak van onderzoek naar vermoeidheidsdetectiesystemen, maar dat verder onderzoek
zeker nodig is alvorens dergelijke systemen gecommercialiseerd kunnen worden. Een van
de grote problemen die nog moeten worden opgelost is het definiëren van een objectieve
referentiestandaard voor vermoeidheid, op basis van dewelke het systeem beslist of de
bestuurder al dan niet vermoeid is. De parameters (vermoeidheidsindicatoren) die het
systeem (dat in het project werd ontwikkeld) observeert werden immers niet uitsluitend
door vermoeidheid bepaald. Hierdoor komt het voor dat het systeem onterecht
vermoeidheid detecteert. Indien dit te vaak gebeurt, leidt dit tot irritatie van de
bestuurder, waardoor de acceptatie van het systeem laag wordt. Verder onderzoek zal
zich onder andere moeten toespitsen op meer gesofisticeerde sensoren en fysiologische
kenmerken om vermoeidheid te onderscheiden.
De ervaringen en kennis opgebouwd in AWAKE zullen gebruikt worden in andere
projecten (integrated projects AIDE, SENSATION).
2.6.2 Lane departure warning assistant (Verkeer- en Waterstaat Nederland)
Dit was een proef met een Lane Departure Warning Assistant (LDWA). De proef werd
gedurende acht maanden uitgevoerd door de Adviesdienst Verkeer en Vervoer (AVV) van
het ministerie van Verkeer en Waterstaat, samen met een groot aantal partijen uit de
internationale auto industrie, transportondernemingen, kennisinstituten en
Steunpunt Verkeersveiligheid 18 RA-2004-45