Kwaliteit en Consistentie Kunst- en cultuureducatie in ... - Magda

More documents

Recommendations

Info

week gedeeld door het totale aantal lestijden per week. Deze berekening leidt tot een geschat bedrag van ongeveer € 527 perkind. Uit empirisch onderzoek zou men echter kunnen afleiden dat het feitelijke bedrag dat van de schoolbudgetten naarkunsteducatie gaat, behoorlijk lager ligt dan dit geschatte bedrag. Dit zou betekenen dat het geld voor kunsteducatie in derealiteit grotendeels afkomstig is van bijdragen door de ouders.Terwijl deze extra bijdrage van de ouders niet vanzelfsprekend is in scholen met een groot aantal kansarme leerlingen, looptdit in scholen met een meer welstellend publiek vaak op tot meer dan € 120 per kind. De gemiddelde ouderbijdrage in descholen die aan dit onderzoek deelnamen bedraagt iets minder dan € 80 per kind. Dit is een interessant punt aangezienmomenteel een debat wordt gevoerd om een ‘plafond’ of uiterste limiet te stellen aan de bijdragen van de ouders , dezogenaamde maximumfactuur.Hoewel dit bedrag in de schrijffase van dit rapport nog niet vast lag, zou vanuit het onderzoek kunnen worden gesteld datbedragen onder € 80 (tenzij scholen extra financiële compensatie krijgen) kunnen leiden tot een afslanking van het kunstencultuuraanbod. Uit de voorgestelde veranderingen is nog niet duidelijk welke invloed dit zal hebben op de bijdragendie men aan de ouders vraagt. Uit het onderzoek bleek dat scholen het bijwonen van voorstellingen of tentoonstellingengewoonlijk doorrekenen aan de ouders. Een andere veelgebruikte methode is sponsoring, waarbij via activiteiten geld wordtingezameld dat in kunsteducatie wordt geïnvesteerd, bijv. in de aankoop van instrumenten of lesmateriaal of om de kostenvoor opvoeringen of publicaties te dekken. Indien dit geld ook zou worden meegeteld als onderdeel van de maximumfactuur,zou het effect op kunsten cultuureducatie weer aanzienlijk zijn.Ook de CANON Cultuurcel ondersteunt kunsteducatie. Het voornaamste initiatief is het DynaMo2-project dat € 300.000 voorvakoverschrijdende cultuurprojecten beschikbaar stelt. CANON Cultuurcel stelt daarnaast financiële middelen ter beschikkingvoor onderzoek en voor de ontwikkeling en verspreiding van les- en leermateriaal.Momenteel loopt een pilootproject dat de haalbaarheid en toepassingsmogelijkheden van de Brede School onderzoekt. Ditproject loopt doorheen verschillende sectoren en heeft als doel een grotere samenwerking tussen diverse organisaties diebegaan zijn met het leerproces en met de ontwikkeling en het welzijn van kinderen aan te moedigen. Concreet: Brede Schoolbiedt een meer uitgebreid schoolprogramma aan binnen een specifiek cultureel en geografisch gebied. Het richt zich vooralop meer gemarginaliseerde, zich ontwikkelende of achtergestelde buurten. Momenteel is bij het Ministerie voor Onderwijs,voor een periode van drie jaar, een budget van € 250.000 per jaar voorzien. Er lijkt voor dit initiatief aanzienlijk wat financiëlesteun en belangstelling te bestaan, hoewel het in dit stadium te vroeg is om de resultaten en invloed van dit project in teschatten (zie verder in het hoofdstuk over de Brede School).Naast de initiatieven die werden aangehaald, zijn er nog veel andere financieringsbronnen voor kunsteducatie. Het is bijnaonmogelijk om deze allemaal in kaart te brengen. Hierbij dient te worden gezegd dat de kunstsector baat zou vinden bijeen meer gecoördineerde financiering, volgens doelstellingen waarover een consensus is bereikt, en met minder dubbelesubsidies of versnippering van de financiële ondersteuning. De overvloed aan financiële bronnen is verwarrend voor degenendie onderwijs en cultuur aanbieden en geeft aanleiding tot onnodige versnippering van de fondsen.Bovendien lijkt de ongelijkheid, inherent aan het systeem, nog te worden versterkt door de manier waarop extrafinanciering kan worden bekomen: meer ‘geprefereerde’ scholen zijn in staat om meer fondsen binnen te rijven dan andereminder begunstigde scholen. Het leidt tot een situatie van verspilling, omdat de verschillende geldschieters zelden hunprojectplannen met elkaar delen. Het maakt het ook vrijwel onmogelijk om de impact van dergelijke financiering te bepalenof zwakke punten te detecteren.Het probleem ligt in het feit dat er zowel voorzieningen zijn op school als daarbuiten, bij kunsteducatieve organisaties,jeugdverenigingen, amateurkunsten, professionele kunsten en diverse socio-artistieke projecten. Vermenigvuldig dezeverschillende soorten financieringsbronnen met het aantal gemeenten, provincies en onderwijsnetten en het aantal potentiëlefinancieringsopties wordt duidelijk.Hoewel kan worden gesteld dat deze verscheidenheid de kunsten cultuurmogelijkheden verveelvoudigt, is het inwerkelijkheid een verwarrend systeem met te veel lades, en te weinig geld in elke lade.Schooldirecteurs zeggen dat ze het financieringssysteem verwarrend vinden. Ze hebben de indruk dat de fondsen op eenonrechtvaardige manier worden verdeeld, maar dit kan niet concreet worden vastgesteld. Alleen al de administratieve last,verbonden met het grote aantal financieringsbronnen en boekhoudkundige systemen, maakt het voor vele scholen gewoonniet mogelijk of wenselijk financiering aan te vragen.Bovenop de verkwistende manier waarop het geld wordt verdeeld, leidt het grote aantal financieringsbronnen tot een evenverscheiden aantal doelstellingen: de geldschieters hebben immers allemaal duidelijke doelstellingen voor ogen, maar voerenhierover geen onderling overleg. Scholen vinden dan ook dat ze een heleboel doelstellingen moeten verwezenlijken omtegemoet te komen aan hun geldschieters: gaande van projectmatige tot conceptuele doelstellingen, sociale output, artistiekeresultaten, geografische profilering en nog veel meer. Dit leidt enerzijds tot een onnodige overlapping en anderzijds tot nieterkende leemten. Bovendien dringen steeds meer verenigingen zonder winstoogmerk en commerciële actoren die marktbinnen, waardoor de kans op een duidelijk overzicht van fondsen en respectievelijke doelstellingen nog kleiner wordt.Hoewel de beschikbare middelen voldoende lijken, stellen in het bijzonder de directeurs van basisscholen vast dat het 3.691,63 * 4/28Met:3.691,63 EUR = de gemiddelde kostprijs van een leerling in het gewone lagere onderwijs in 20054 = het gemiddelde aantal lestijden dat aan muzische vorming wordt besteed (informatie van de onderwijsinspectie)28 = het totale aantal lestijden in een normale schoolweekDeze berekening leidt tot een gemiddeld bedrag van € 527 (afgerond) dat per leerling aan kunsteducatie in het gewone lager onderwijs wordt gespendeerd. Het voorstel dat op tafel ligt, bestaat erin om elke school € 45 extra per kind te verlenen en de extra kosten voor de ouders te beperken.10
udget doorgaans binnen het jaar is opgebruikt en nauwkeurig moet worden bijgehouden. Verschillende scholen meldendat beperkingen van het budget het aantal bezoeken aan culturele voorzieningen en voorstellingen beperken. Scholen meteen meer uitgesproken actieve interesse in kunst deden vaak en met succes een aanvraag voor projectmatige financiering.Hoewel projectfinanciering positief wordt onthaald, stelt men zich toch vragen bij de tijd die dergelijke aanvragen in beslagnemen en bij de korte termijn en kleinschaligheid van de fondsen. Zo bedragen de meeste fondsen minder dan € 5.000 voorminder dan een jaar, wat de hele aanvraagprocedure erg tijd- en arbeidsintensief maakt.1.6 Scholenz De materiële middelen in scholen lijken aan de vereiste standaard te voldoen om kunsteducatie van een kwalitatiefhoog niveau te organiseren.De Belgische grondwet voorziet dat iedereen recht op onderwijs heeft, zodat fundamentele rechten en vrijheden wordengerespecteerd. Om dit recht voor alle kinderen veilig te stellen, is er leerplichtonderwijs.Leerplichtonderwijs vindt plaats in basis- en secundaire scholen. De kinderen beginnen naar school te gaan na de eerstevakantie waarin ze twee en een half jaar zijn geworden. Het kleuteronderwijs vindt doorgaans plaats in dezelfde gebouwenals de lagere school of is nauw verbonden met of geïntegreerd in de lagere school.Klassen in het lager onderwijs bestaan meestal uit 24 leerlingen per leerkracht, terwijl kleuterklassen vijftien tot twintigleerlingen tellen per leerkracht. De onderwijzer/es heeft een algemene opleiding en geeft in principe de hele dag les aandezelfde klas, van maandag tot vrijdag, met een halve vrije dag op woensdag.In de basisschool worden gespecialiseerde leerkrachten voor sport (turnen) en soms voor godsdienst en muziek ingeschakeld.Als er een gespecialiseerde leerkracht in de klas is, kan de klassenleraar vrij nemen om vergaderingen bij te wonen ofvoorbereidingen te maken. Alle scholen bevestigen dat de leerkrachten regelmatig een heleboel extra werk mee naar huisnemen.De leerkrachten die in het kader van dit onderzoek werden geïnterviewd, leken geëngageerd. Velen spenderen meer dan hetofficiële aantal uren op school en blijven ook voor naschoolse activiteiten, bijvoorbeeld voor het schoolkoor. De leerkrachtenblijven meestal voor vele jaren aan één school (meer dan 10 jaar is heel gebruikelijk) verbonden. De meeste scholen hebbeneen mix van meer ervaren leerkrachten en beginnende leerkrachten. Over het algemeen bestond het korps in de scholen diewerden bezocht, voor twee derden uit ervaren en één derde uit onervaren leerkrachten.Sommige scholen - vooral in stedelijke gebieden en binnen grotere steden - hebben een heel hoge multiculturele populatie,terwijl andere bijna volledig Vlaams zijn.Naar internationale standaarden zijn de scholen goed uitgerust en efficiënt georganiseerd. De bezochte klaslokalen warenaantrekkelijk, licht en goed onderhouden. Computers en andere technologie waren over het algemeen beschikbaar. De meestescholen beschikken over ruime eetzalen of dergelijke ruimtes. Vele scholen hebben speciale lokalen voor kunstbeoefening,zoals een ruimte met watervoorziening voor schilderen, een muziekruimte of een flexibele projectruimte, maar dat is zekerniet overal het geval. Speciale lokalen voor kunst treft men eerder aan in secundaire scholen. Er werd wel verteld dat in delaatste jaren enkele van die speciale lokalen gewone klaslokalen waren geworden (vooral vroegere muzieklokalen). Omgekeerdwerden in verschillende lagere scholen die we bezochten gewone klaslokalen omgevormd tot gespecialiseerde kunstateliers.Middelen en materialen om kunst te beoefenen, zoals verf en papier en muziekinstrumenten, lijken probleemloos voorhandente zijn. In de meeste scholen werd geld gevraagd aan de ouders ter ondersteuning van de kunsteducatieve activiteiten en omextra materiaal aan te kopen.De meeste scholen hangen de kunstwerken van de leerlingen in het klaslokaal en in openbaar toegankelijke ruimten van deschool, maar het niveau van deze tentoonstellingen verschilt aanzienlijk.Meer innovatieve scholen benutten de mogelijkheden van hun school heel soepel. Denk bijvoorbeeld aan open deuren tussenklaslokalen, het creatief verdelen van een ruimte in ‘leerhoeken’ of kinderen van verschillende leeftijden laten samenwerkenin aangepaste ruimtes. Algemeen zijn leslokalen voor jongere kinderen flexibeler ingericht dan leslokalen voor oudereleerlingen. Er zijn heel traditionele scholen waar de lessenaars in rijen zijn geplaatst en waar de focus op de leraar ligt. Eenpedagogisch adviseur noteerde in de bedenkingen bij het rapport: “Het is geen kwestie van meubilair. Creatieve leerkrachtenmet oog voor educatie op maat van het kind kunnen geweldige dingen doen, onafhankelijk van de materiële middelen van deschool. Hoewel materiële middelen belangrijk zijn, wordt kwalitatief hoogstaand onderwijs waarschijnlijk meer beïnvloeddoor de professionaliteit van de leraar en de flexibele organisatie van het klaslokaal en de klasgroep.”K K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K K11K K KK K K
Page 1 and 2: Kwaliteit en ConsistentieKunst- en
Page 3 and 4: Woord vooraf‘De ontbonden fietser
Page 5: 3.15.1 Kaderstuk: We proberen de bo
Page 8 and 9: Het onderzoek omvatte een ruime ste
Page 10 and 11: zwakst presterende leerlingen is gr
Page 14 and 15: Om het contrast duidelijk te maken,
Page 16 and 17: in een kritisch onderzoeksmodel, me
Page 18 and 19: Cultuur is de omvattende omschrijvi
Page 20 and 21: gebruiken. Dan kan de minister de g
Page 22 and 23: Ongeveer één keer per maand nodig
Page 24 and 25: het Deeltijds Kunstonderwijs XII, T
Page 26 and 27: 1.14.1 Figuur: Doelstellingen van k
Page 28 and 29: Hoofdstuk 2U Wereldstandaarden - Be
Page 31 and 32: Hoofdstuk 3U Antwoorden op kwalitei
Page 33 and 34: Scholen en instellingen komen niet
Page 35 and 36: De naschoolse voorzieningen lijken
Page 37 and 38: Kwaliteitsprogramma’s steunen op
Page 39 and 40: focus op resultaten en prestaties,
Page 41 and 42: leerlingen de volgende keer niet me
Page 43 and 44: hoogstaande mogelijkheden te hebben
Page 45 and 46: Er lijken te veel verenigingen te z
Page 47 and 48: 3.7 Gedetailleerde assessment-, ref
Page 49 and 50: te worden. Dit mag niet de bedoelin
Page 51 and 52: De meeste gemeenten in Vlaanderen h
Page 53 and 54: opgenomen. In het interview zeiden
Page 55 and 56: leerkrachten, kunstenaars en kinder
Page 57 and 58: Kunst reikt de samenleving een taal
Page 59: Er is een speciale cel in de cultur
Page 62 and 63:
4.2.1 Kaderstuk: Kunst is erg belan
Page 64 and 65:
4.5 Buitenschoolse voorzieningenz E
Page 66 and 67:
industrie en de educatieve en cultu
Page 68 and 69:
Hoofdstuk 5U BELEMMERINGEN V5.1 InL
Page 70 and 71:
zichzelf een waardevolle aanvulling
Page 72 and 73:
dacht ik na over een manier om geld
Page 74 and 75:
Het nieuwe leerplan voor esthetica
Page 76 and 77:
74Ik heb folkmuziek, wereldmuziek e
Page 78 and 79:
Elk onderwijsnet of -systeem heeft
Page 80:
5.9 Kwaliteitsgarantiez Het is van
Page 83 and 84:
een initiële lerarenopleiding heil
Page 85 and 86:
Ze hebben minder kennis maar de cre
Page 87 and 88:
Minder tijd houdt in dat geïntegre
Page 89 and 90:
De cursus muziek is vrij traditione
Page 91 and 92:
Het werd ook zo aangevoeld dat stag
Page 93 and 94:
en de rest van Vlaanderen. Onwillek
Page 95 and 96:
z 4. Deeltijdse kunsteducatie (DKO)
Page 97 and 98:
DankbetuigingDit onderzoek zou niet
Page 99:
K K KKK K KKK K KKK K KKK K KKK K K
show all

Kwaliteit en Consistentie Kunst- en cultuureducatie in ... - Magda

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?