Kwaliteit en Consistentie Kunst- en cultuureducatie in ... - Magda

dat ze - ondanks hun aanzienlijke inspanningen om op voorhand materiaal te sturen en om verbanden met andere leergebiedente leggen - moeten vaststellen dat de meeste kinderen het project met heel weinig ervaring aanvangen. De leerkrachtenzien de vrijgekomen tijd dan weer als een mogelijkheid om even aan het lesgeven te ontsnappen en nemen zelden deel aanhet project. De meeste kunstenaars verkiezen zelfs dat de leerkrachten niet deelnemen, omdat hun kennis over artistiekemethodes zo beperkt is dat ze het leerproces van de kinderen eerder belemmeren dan bevorderen. Eén van de reflecties op hetontwerprapport stelt echter dat kunstenaars zouden moeten erkennen dat, als het over kunst gaat, het vaak “de leerkracht isdie de leerling is” en dat leerkrachten zouden moeten worden aangemoedigd om samen met hun klas te leren.Het algemene aanvoelen is dat jonge kinderen meer open staan voor voorstellingen en minder problemen scheppen dan deoudere leerlingen. Een theaterdirecteur: “Kinderen die ouder zijn dan twaalf jaar vormen het echte probleem”. Een andereopmerking geeft aan dat kinderen in hun tienerjaren zelden bezig zijn met kunst en culturele ervaringen: “Ze begrijpen erniets van en het is dan dat je ze voor altijd verliest”. Deze commentaar suggereert dat negatieve ervaringen in de tienerjarenmensen voor de rest van hun leven afkeren van kunst en cultuur. Hier moet worden opgemerkt dat het niet enkel deverantwoordelijkheid van de school kan zijn een positieve houding tegenover kunst te ontwikkelen. Ook de ouders en desamenleving zijn essentieel om kinderen hierin te stimuleren. Iemand merkte op: “Muzisch zijn is een deel van de cultuurvan een kind” en net zoals bij alle andere aspecten van de ontwikkeling moeten ouders instaan voor de ontwikkeling van decreativiteit van hun kind en het verder stimuleren.Een veel gehoorde kritiek uit de hoek van de culturele sector en kunstenaars die nauw samenwerken met scholen, is datleerkrachten niet bereid zijn de nodige tijd te investeren in het voorbereiden, het mee beleven en het evalueren van de impactvan kunstprojecten of voorstellingen op school. Op dit vlak wijzen hun commentaren op een duidelijk gebrek aan kennis enexpertise bij de leerkrachten. “Veel leerkrachten kennen het gewoonweg niet. Misschien moeten wij meer tijd en energie steken in de leerkrachten om ze te helpen kunst te begrijpen”.Eén kunstenaar merkt zelfs op dat het voor de kinderen beter zou kunnen zijn om helemaal geen cultuureducatie te krijgenop school omdat de kwaliteit van de ‘schoolkunst’ zo laag is.Het is moeilijk voor kinderen om iets op te pikken als er slechts een uur interactie is met de school en dan nog allemaal louterreceptief. Er is geen actief leerproces.De kwaliteit van de kunsteducatie is niet zo goed. Misschien moeten we het overlaten aan de ouders om hun kind te latenparticiperen aan kunsteducatie buiten de school.Deze opmerking bevestigt de conclusie uit het internationaal vergelijkend onderzoek dat het niveau van de kunsteducatievaak zodanig laag is, dat kinderen er beter niet mee worden geconfronteerd. Eén pedagogische begeleider omschrijft ditals het “animatieniveau” dat onvermijdelijk het educatieproces binnensluipt. Mensen uit de kunst- en culturele industrievinden dat contact met scholen vaak gespannen verloopt. Deze spanning wordt waarschijnlijk veroorzaakt door het gebrekaan wederzijds begrip en de uiteenlopende uitgangspunten die aan de basis van de samenwerking liggen.Je voelt de spanning tussen kunst en cultuur enerzijds en onderwijs anderzijds. Veel kunstinstellingen willen scholen bereiken.Grote instellingen verwachten dat de scholen aanvaarden wat ze hen voorstellen - een soort “one-size-fits-all” benadering. De echtgoede projecten vinden vaak plaats in kleine instellingen waar mensen uit de kunst- en cultuursector en het onderwijs allemaalbetrokken zijn. In veel culturele instellingen geven ze ideeën en voorstellen aan maar staat de deur niet echt open. Hun relaties metscholen hebben enkel de vorm van speciale projecten. Er zijn geen structurele relaties tussen scholen en de culturele instellingen. Deculturele instellingen en kunstenaars begrijpen het onderwijs niet en dit leidt tot spanning.Ook werd beweerd dat het belangrijkste motief van de kunstensector om met onderwijs in contact te komen, de noodzaakis om extra geld te genereren of een toekomstig publiek op te bouwen. Voorstellingen en contacten met scholen wordengezien als een winstgevende markt die ‘aangeboord’ moet worden om de afnemende overheidssubsidies te compenseren.Tegelijkertijd worden jongeren als een ‘toekomstige markt’ beschouwd:Mensen willen dat er dingen gebeuren, maar alleen als ze denken er extra geld uit te kunnen halen. Er leeft een opvatting in dekunstsector dat jongeren enkel belangrijk zijn als klanten en consumenten. De school wordt daarbij gezien als rekruteringsmiddel.Ik wil weten hoe we dit kunnen vermijden.Schoolvoorstellingen zijn een markt op zich geworden. Er is echt een overaanbod aan artiesten op deze markt.De focusgroep van kunstenaars benadrukt dat een nauwere relatie tussen scholen en culturele instellingen essentieel is omsuccesvollere partnerschappen te ontwikkelen:Het heeft geen zin dat culturele instellingen gewoon een product ontwikkelen en het dan proberen te verkopen aan de scholen.Scholen zullen niet actief worden op die manier. Communicatie is echt belangrijk. Er moet eerst worden geluisterd en echt nauwworden samengewerkt met scholen en leerkrachten – om de behoeften op elkaar af te stemmen. Dat is in zekere zin marketing, maarhet is tenminste nuttig.30