Kwaliteit en Consistentie Kunst- en cultuureducatie in ... - Magda

More documents

Recommendations

Info

Om het contrast duidelijk te maken, worden volgende twee scholen beschreven:1.6.1 Kaderstuk: Een lagere methodeschool in een middelgrote stadDe klaslokalen zijn aantrekkelijk en goed ingericht. De voornaamste halzaal van de school is open voor het publiek en wordtgedomineerd door twee grote schilderijen van een beroemde Vlaamse kunstenaar. De ruimten, zowel binnen als buiten, wordenflexibel gebruikt om in kleine groepen te werken. Alle materiaal is geordend, zodat de kinderen er makkelijk gebruik vankunnen maken.Een groep jonge kinderen werkt aan een project, terwijl andere kinderen een pizza maken. Er heerst een vlijtige, vastberaden sfeer.De jonge kinderen werken onafhankelijk, maar hanteren zelfzeker messen, borstels, scharen en ander kunstenaarsmateriaal.Andere kinderen zitten dicht bij elkaar op lage sofa’s rustig te lezen.Creatief gebruik van licht zorgt voor een aangenamere atmosfeer in het lokaal dan de gebruikelijke tl-verlichting. Hetschoolhoofd verwijst naar enkele plaatsen als het ‘atelier’. Deze ruimten worden gebruikt om kunstwerken te maken. Dekinderen werken er zelfstandig met behulp van schildersezels.Het materiaal dat de kinderen doorheen het leerproces kunnen gebruiken is overvloedig aanwezig. De omgeving is visueelinteressant en inspirerend. De sfeer is levendig, energievol en productief. De kinderen zijn van multiculturele origine. Deleerkrachten zijn moeilijk te onderscheiden binnen de school, omringd door overvloedig lesmateriaal en werkend tussen dekinderen.1.6.2 Kaderstuk: Een confessionele school in een klein dorpDe klaslokalen zijn net en schoon en de school is goed onderhouden. De school is licht, ruim en goed uitgerust. De klassenzijn formeel als een standaard klaslokaal ingericht. De leraar staat vooraan in de klas en de kinderen zitten in rijen aan hunlessenaar. Het bord domineert de muur vooraan en staat volgeschreven met spellingsoefeningen. De kinderen zijn erg rustig enhebben niets op hun lessenaar. Ze schrijven letters mee in de lucht met hun vingers. Een interessante atelierruimte en houtenspeelgoed bevinden zich in de hoek van de ruimte. Er zijn gefotokopieerde tekeningen tentoongesteld en deze zijn bijna identiekvoor elk kind.1.7 Schoolkeuzez Een competitieve schoolcultuur heeft tot gevolg dat er weinig ruimte is om goede onderwijspraktijken met elkaarte delen, vooral tussen verschillende onderwijsnetten.z Financiering van kunst en cultuur zou kunnen worden gebruikt om goede praktijkervaringen met elkaar te delen.Ten gevolge van de grondwettelijk verankerde vrijheid van onderwijs hebben alle ouders het recht om hun kinderen naar eenschool te sturen die beantwoordt aan hun filosofische en religieuze overtuiging. Zoals al eerder is aangetoond, heeft dit geleidtot een complex gamma aan keuzemogelijkheden. Toch is het duidelijk dat de ouders op functioneel niveau voorkeur gevenaan scholen waar goede resultaten worden behaald en die een waardevol onderwijsprogramma aanbieden. Ook doeltreffendediscipline binnen de school bepaalt de keuze.In de praktijk blijkt ook een onbedoelde segregatie te bestaan, doordat ouders hun keuze ook laten afhangen van de etnischemix in de school. Omgekeerd streven sommige scholen bewust naar een diverse leerlingenpopulatie door multicultureelonderwijs te promoten als afspiegeling van de diversiteit in de maatschappij. In praktijk volgen enkel de hogere en demiddenklase dit standpunt.Er bestaat een relatief hoge graad van competitie tussen scholen en de kans is klein dat leraars van verschillende onderwijsnettencontact met elkaar hebben. Schooldirecties van diverse scholen binnen een bepaalde regio ontmoeten elkaar wel meerderekeren per jaar, maar het competitieve streven om de ‘beste’ school te zijn en populair te zijn bij de ouders blijft een sterkeremotivatie dan de wil om samen te werken.Er zijn enkele uitzonderingen op dit algemene patroon. Een groep van drie scholen in een sociaal en economisch achtergesteldgebied werkt heel nauw samen aan een project om sterkere banden te smeden tussen thuis en school. De samenwerkingheeft al geleid tot sterkere banden tussen de basis- en secundaire school en het gezamenlijk opzetten van een evaluatiefonderzoeksproject. Ondanks het succes van het project geven de scholen die aan het project meewerken toe dat de financiëlebeloningen de belangrijkste doorslag hebben gegeven bij het tot stand komen van de samenwerking. Bovendien is de werklast12
ongelijk verdeeld omdat één school echt de stuwende kracht voor het initiatief vormt.De grote diversiteit aan schoolkeuzes heeft een groot aantal scholen met een filosofische strekking in het Vlaamseonderwijssysteem doen ontstaan (waaraan wordt gerefereerd met de term ‘methodescholen’). Deze scholen geven actiefvorm aan hun schoolorganisatie op basis van kunstonderricht volgens een specifieke onderwijstheorie. Eén van de tijdenshet veldwerk bezochte scholen (geïnspireerd door de Freinet-methode) had het ideaal van Freinet, waarbij kinderen vanverschillende leeftijden samenwerken, omgezet in een model dat nauwer aansluit bij het traditionele schoolmodel. Debasisprincipes, zoals projecten gestuurd door de creativiteit van leerlingen en het verschaffen van een stimulerendeleeromgeving, waren duidelijk aanwezig maar waren aangepast aan de behoeften van een gewone lagere school.Naast de verschillende netten en onderwijstypes zijn er binnen het secundair onderwijs ook vier richtingen naargelang deonderwijsvorm, gaande van een streng academische en algemeen vormende aanpak (ASO) tot een aantal meer artistieke(KSO), technische (TSO) of beroepsopties (BSO).De volgende tabel geeft een overzicht van de afkortingen voor de onderwijsnetten en -vormen.1.7.1 Tabel: Afkortingen van onderwijsnetten en -vormenVSKO....... Vlaams Verbond Katholiek Secundair OnderwijsGO............ GemeenschapsonderwijsOVSG ...... Onderwijssecretariaat van de Vlaamse Steden en GemeentenPOV......... Provinciaal OnderwijsOKO......... Overleg Kleine OnderwijsverstrekkersASO......... Algemeen Secundair OnderwijsTSO.......... Technisch Secundair OnderwijsBSO.......... Beroepssecundair OnderwijsKSO.......... Kunstsecundair OnderwijsDKO......... Deeltijds KunstonderwijsILBO........ Initiële Lerarenopleiding Basisonderwijs (kleuter- en lager onderwijs)ILSO1....... Initiële Lerarenopleiding Secundair Onderwijs groep 1ILSO2....... Initiële Lerarenopleiding Secundair Onderwijs groep 2Deze afkortingen worden verder doorheen het onderzoeksrapport gebruikt.Zoals de volgende paragrafen zullen schetsen, worden binnen deze onderwijstypes uiteenlopende definities gebruikt voorkunsteducatie en voor de meer recent in gebruik genomen termen ‘cultuureducatie’, ‘erfgoededucatie’ en ‘media-educatie’.Over het algemeen kan men stellen dat - met uitzondering van de methodescholen – het in de Vlaamse scholen ontbreekt aaneen basisfilosofie voor kunsteducatie.In de lerarenopleiding wordt wel ingegaan op algemene onderwijsfilosofieën maar wordt eerder uitzonderlijk aandachtbesteed aan een hedendaagse benadering van kunsteducatie. De leraars missen een goede basis voor kunsteducatie. Hetgevolg is dat ze geneigd zijn meer te vertrouwen op kant en klare lespakketten, vaak met een ‘aanlokkelijk’ eindproduct, danop leermodellen die meer op onderzoek berusten.Omgekeerd, in meer creatieve scholen – muzische scholen – en scholen gefundeerd op bepaalde filosofieën, kan menvaststellen dat de kunstlessen probleemoplossend leren centraal stellen, evenals het ontwikkelen van het kritisch denken. Hierwerken de kinderen samen met de leraar om interessante en relevante problemen te definiëren. Ze plannen hun leerproces De Franse schoolhervormer S. Freinet merkte op: “indien vooruitgang betekent dat men aan een snelheid van 10 vooruitgaat, dan haalt de school een 1.”Freinetscholen hebben meestal een geïntegreerde en progressieve onderwijsbenadering, waarbij democratische klaswerking en discussies tussen de studenten worden gestimuleerd.K K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K KK K K13K K KK K K
Page 1 and 2: Kwaliteit en ConsistentieKunst- en
Page 3 and 4: Woord vooraf‘De ontbonden fietser
Page 5: 3.15.1 Kaderstuk: We proberen de bo
Page 8 and 9: Het onderzoek omvatte een ruime ste
Page 10 and 11: zwakst presterende leerlingen is gr
Page 12 and 13: week gedeeld door het totale aantal
Page 16 and 17: in een kritisch onderzoeksmodel, me
Page 18 and 19: Cultuur is de omvattende omschrijvi
Page 20 and 21: gebruiken. Dan kan de minister de g
Page 22 and 23: Ongeveer één keer per maand nodig
Page 24 and 25: het Deeltijds Kunstonderwijs XII, T
Page 26 and 27: 1.14.1 Figuur: Doelstellingen van k
Page 28 and 29: Hoofdstuk 2U Wereldstandaarden - Be
Page 31 and 32: Hoofdstuk 3U Antwoorden op kwalitei
Page 33 and 34: Scholen en instellingen komen niet
Page 35 and 36: De naschoolse voorzieningen lijken
Page 37 and 38: Kwaliteitsprogramma’s steunen op
Page 39 and 40: focus op resultaten en prestaties,
Page 41 and 42: leerlingen de volgende keer niet me
Page 43 and 44: hoogstaande mogelijkheden te hebben
Page 45 and 46: Er lijken te veel verenigingen te z
Page 47 and 48: 3.7 Gedetailleerde assessment-, ref
Page 49 and 50: te worden. Dit mag niet de bedoelin
Page 51 and 52: De meeste gemeenten in Vlaanderen h
Page 53 and 54: opgenomen. In het interview zeiden
Page 55 and 56: leerkrachten, kunstenaars en kinder
Page 57 and 58: Kunst reikt de samenleving een taal
Page 59: Er is een speciale cel in de cultur
Page 62 and 63: 4.2.1 Kaderstuk: Kunst is erg belan
Page 64 and 65:
4.5 Buitenschoolse voorzieningenz E
Page 66 and 67:
industrie en de educatieve en cultu
Page 68 and 69:
Hoofdstuk 5U BELEMMERINGEN V5.1 InL
Page 70 and 71:
zichzelf een waardevolle aanvulling
Page 72 and 73:
dacht ik na over een manier om geld
Page 74 and 75:
Het nieuwe leerplan voor esthetica
Page 76 and 77:
74Ik heb folkmuziek, wereldmuziek e
Page 78 and 79:
Elk onderwijsnet of -systeem heeft
Page 80:
5.9 Kwaliteitsgarantiez Het is van
Page 83 and 84:
een initiële lerarenopleiding heil
Page 85 and 86:
Ze hebben minder kennis maar de cre
Page 87 and 88:
Minder tijd houdt in dat geïntegre
Page 89 and 90:
De cursus muziek is vrij traditione
Page 91 and 92:
Het werd ook zo aangevoeld dat stag
Page 93 and 94:
en de rest van Vlaanderen. Onwillek
Page 95 and 96:
z 4. Deeltijdse kunsteducatie (DKO)
Page 97 and 98:
DankbetuigingDit onderzoek zou niet
Page 99:
K K KKK K KKK K KKK K KKK K KKK K K
show all

Kwaliteit en Consistentie Kunst- en cultuureducatie in ... - Magda

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?