Kwaliteit en Consistentie Kunst- en cultuureducatie in ... - Magda

De leerkrachten zijn heel bang om een risico te nemen. Dit is veel meer het geval in het buitengewoon onderwijs. We hebbenspecifieke cursussen nodig om leerkrachten die werken in het buitengewoon onderwijs te helpen effectieve leerkrachtenkunsteducatie te zijn.Kunst is ook al gebruikt om jongeren die een misdaad gepleegd hebben of als ‘risicovol’ worden omschreven, opnieuw ophet rechte pad te helpen. Deze kinderen gaan naar een speciale instelling waar een multidisciplinair team van zorgverleners,leerkrachten, medisch personeel, adviseurs en sociale werkers samenwerken om probleemjongeren een nieuw perspectief ophet leven te bieden en hun re-integratie in hun familie en de samenleving te stimuleren. De sociale dimensie van kunst dienthier om de jongeren een doel te geven, hun talenten te ontwikkelen en sociale resultaten te bereiken.Hoewel kunst hoofdzakelijk toegankelijk is voor de meer welvarende en hoger opgeleide groepen van de Vlaamse samenleving,leveren sommige scholen en culturele instellingen heel wat inspanningen om hun kunsteducatieve programma’s ook voorandere groepen toegankelijk te maken:Elk programma in ons museum is gemaakt op maat van de behoeften van de school. Desondanks stellen we toch vast dat hethoofdzakelijk de meer welstellende scholen zijn die komen. De scholen met veel kansarme leerlingen komen niet naar het museum.Ze hebben financiële problemen. Ze kunnen geen rekening meegeven aan de kinderen, terwijl de rijkere scholen veel geld vragen aande ouders. We organiseren ook naschoolse activiteiten en weekendklassen, maar ook hier zijn het de meer welvarende kinderen diekomen. We proberen het betaalbaar te houden en vragen aan de scholen slechts de helft van de reële kostprijs.In het volgende deel wordt de vraag van toegankelijkheid rechtstreeks aan culturele diversiteit gerelateerd.3.5 Culturele Diversiteitz Scholen en culturele instellingen zijn zich bewust van de nood aan meer culturele diversiteit, maar in de praktijkkomen kunst- en cultuureducatie vooral aan leerlingen uit de hogere klassen van de Vlaamse samenleving tengoede.z Er zijn enkele goede praktijkvoorbeelden van culturele diversiteit op vlak van kunst- en cultuureducatie.z Pogingen om de culturele diversiteit in scholen en culturele instellingen te bevorderen zijn tot op heden weinigsuccesvol.Ondanks het principe dat alle leerlingen die naar een bepaalde school willen gaan ook moeten worden aanvaard, is hetin de praktijk moeilijk om een plaatsje in de meer populaire scholen te veroveren. Deze zijn voorbehouden aan de hogergeschoolde gezinnen uit de midden- en hogere klasse. Sommige populaire scholen hebben geprobeerd dit te herstellen dooreen ad hoc ‘quota’-systeem toe te passen waarbij leerlingen van diverse etnische achtergrond voorrang krijgen. Deze scholenbeschouwen multiculturaliteit als “goed voor het onderwijs” en proberen zo de etnische verhoudingen in de samenleving teweerspiegelen. Hoewel dit een meer evenwichtige leerlingenpopulatie oplevert, blijft de etnische diversiteit in de praktijkbeperkt tot de midden- en hogere klasse van de bevolking.We willen dat onze school een weerspiegeling is van de samenleving buiten de schoolmuren, maar ik moet zeggen dat dit niet werkt,hoe hard we ook proberen. We hebben zelfs speciale plaatsen voor minder bevoorrechte kinderen, maar zelfs dan krijgen we enkel dekinderen van de meer geschoolde en ambitieuze ouders. Er zijn ouders die kamperen aan de schoolpoort om hun kinderen te kunneninschrijven! We hebben geprobeerd om minder bevoorrechte gezinnen de mogelijkheid te geven zich een maand vroeger dan anderemensen te laten inschrijven, maar zoals ik zei, we krijgen toch nog altijd enkel de kinderen van de best geïnformeerde en ambitieuzeouders. We hebben een beleid inzake inclusiviteit en we hebben een speciaal aanbod voor kinderen met bijzondere behoeften. Dekinderen zijn gekomen, maar er is geen ondersteuning voor hen, dus dat is een probleem. De realiteit is dat we vooral kinderenhebben van de meest economisch bevoorrechte klasse in deze school. De toplaag van elke populatie is hier vertegenwoordigd.Een ander voorbeeld beschrijft een school in het centrum van een minder welvarend socio-economisch gebied. De schoolmaakte van kunsteducatie een belangrijk element van haar toegankelijkheidsstrategie. De school is een school uit het vrijenet, maar 100 procent van de kinderen zijn arme Turkse immigranten, waarvan de overgrote meerderheid moslim is. Deschool heeft een grote verandering ondergaan door kunst in de kijker te stellen. Dit is hun verhaal:3.5.1 Kaderstuk: In een mozaïek is elk stukje mooiDe directeur van de school wilde de school echt verbeteren. Indien je deze school 10 jaar geleden bezocht had, zou je gezegd hebbendat het geen goede plaats was. We wilden allemaal iets doen aan het imago van de school. We wisten dat we de school nietkonden verbeteren zonder de buurt te verbeteren. We wilden ook contacten met de andere scholen in onze buurt opbouwen.We veranderden de naam van de school in “Mozaïek” om de culturele diversiteit in de school te weerspiegelen. We steldenonszelf de vraag wat goed onderwijs was. We beslisten te vertrekken van de context van de kinderen. We wilden weg van een36