Richtlijn Cytostatica - StAZ

De beleidsregel is dermate gedetailleerd over overschorten,RegelOgenSpoelen gedurende 15 minuten met oog-2 Pincetten, niet sterieldat uitsluitend schorten van één fabrikant schijnen te vol-Leg de handelwijze bij calamiteiten voor iedere afdelingdouche (zie 2.2.3 ‘Toedieningsruimte’).1 Fles neutraal schoonmaakmiddeldoen. Essentieel is het volgende:afzonderlijk vast in een procedure.3 Plastic zakken• Een overschort moet de huid en de onderliggende kledingVerwondingenGeforceerd laten bloeden, vervolgens2 Oogspoelflessen, gevuld met watervoldoende beschermen tegen een besmetting metUit Onderdeel D. Toedieningsruimte:spoelen met veel water, zo nodig antidota2 Spoelvloeistof: 1 liter steriel watercytostatica. Daartoe moet het materiaal van het overschortZorg ervoor dat materialen voor calamiteiten voorhanden zijn.gebruiken (zie hieronder bij extravasatie).vochtafstotend zijn.Hiertoe behoren onder andere extra PBM, waaronder eenLet op! Bij extreme besmettingen (calamiteiten) kunnen de• Een overschort moet bescherming bieden aan de armen envolgelaatsmasker met P3-filter, materiaal om verspreiding vanExtravasatiehulpmiddelen uit de noodset op de afdeling tekortschieten ofaan de voor- en zijkant van het lichaam.cytostatica tegen te gaan (zoals absorptiemateriaal voorBij extravasatie komt het cytostaticum tijdens de toedieningonvoldoende bescherming bieden. Dit geldt met name bij:vloeistoffen) en de antidota die worden gebruikt bij extravasatie.onbedoeld buiten de bloedbaan terecht. Door de hoge• Calamiteiten met poedervormige cytostatica.Aan deze criteria kunnen ook andere merken overschortenEr wordt onderscheid gemaakt tussen incidenten en calamitei-concentratie kan dit leiden tot ernstige weefselschade.• Calamiteiten met grote hoeveelheden vloeistoffen involdoen.ten met cytostatica. Bij incidenten beschikt de afdeling zelfDeze speciale vorm van besmetting beperkt zich hoofdzakelijkmagazijnen of gangen.over voldoende kennis en hulpmiddelen om de gevolgen op tetot patiënten.Schakel in die situaties de bedrijfshulpverlening (BHV) in viaruimen. In dit hoofdstuk worden vooral de noodzakelijkehet interne alarmnummer.acties bij incidenten beschreven.Laat extravasatie door de arts behandelen met de geëigendeantidota. De apotheek verstrekt extravasatie-sets en vultExtreme besmettingen vereisen extra aanvullende hulp-Let op! Bij extreme besmettingen (calamiteiten) kunnen dedeze aan.middelen zoals:hulpmiddelen uit de noodset op de afdeling tekortschieten ofonvoldoende bescherming bieden. Dit geldt met name bij:• Calamiteiten met poedervormige cytostatica.2.8.2 Besmetting van de omgevingHet cytostaticum kan ook ongecontroleerd vrijkomen en de50 Absorptiedoeken10 Paar handschoenen in de maten S en L (van elke maattwee paar)• Calamiteiten met grote hoeveelheden vloeistoffen inomgeving besmetten (bijvoorbeeld via excreta).20 Overalls, vloeistofdicht, wit, in de maten S, M, L en EL (vanmagazijnen of gangen.elke maat vijf)Risico’s ontstaan eigenlijk pas bij ondeskundig opruimen.5 Volgelaatsmaskers met P3-filterSchakel in die situaties de bedrijfshulpverlening (BHV) in viaHoud daarom vast aan het volgende:2 AdemluchtmaskersRegelhet interne alarmnummer. De medewerkers van de BHV• Neem de tijd om de besmetting rustig en gecontroleerd op te1 MarkeringslintVoor het schoonmaken en verwijderen van PBM geldt hetbeschikken namelijk over onafhankelijke adembescherming.ruimen.volgende:• Zorg ervoor dat het besmette gebied zo klein mogelijk blijftMeer informatie over de specifieke aanpak van incidenten en• Werp PBM na gebruik onmiddellijk in de SZA-bak, voorzoverTijdens het werken met cytostatica kunnen er twee soortenen dat het aantal betrokken medewerkers minimaal is.calamiteiten zie protocollen op pagina’s 277 t/m 295.het wegwerpartikelen betreft.incidenten plaatsvinden:• Ruim een klein spatje op met een tissue.• Verzamel niet-wegwerpartikelen (behalve overschorten) ineen container met een pH-neutraal of alkalisch reinigingsmiddel.Was de materialen vervolgens grondig.• Voeg overschorten bij het besmette wasgoed.Cytostatica zijn te verwijderen met een neutrale of basischezeepoplossing. Daarom geldt het advies duurzame materialen,zoals een beschermbril, een gelaatsmasker of een pincet,• Besmetting van personen.• Besmetting van de omgeving.Iedere besmetting vereist een specifieke aanpak met adequatehulpmiddelen.2.8.1 Besmetting van personenBij besmetting van personen is het zaak de opname van• Ruim grotere besmettingen op volgens een protocol. Gebruikhierbij de benodigde materialen en PBM uit een noodset.• Zorg voor beheer van het protocol en de inhoud van dezenoodset.• Zie erop toe dat de noodset volledig gevuld en verzegeld opde afdeling aanwezig is.• Vul de noodset na gebruik zo snel mogelijk weer aan.2.9 Medewerkstersdie zwanger zijn ofborstvoeding gevenDe gezondheid en veiligheid van medewerksters die zwangergrondig te reinigen met de juiste zeepoplossing en goed tecytostatica in het lichaam te voorkómen of aanzienlijk teVoorbeeld van de inhoud van een noodset:zijn of borstvoeding geven, vragen om extra aandacht. Met despoelen met water uit de kraan. Daarna zijn ze klaar voorbeperken. Snel handelen is daarom een vereiste. Daarbij6 Paar handschoenen in de maten S, M en L (van elke maatmaatregelen uit de beleidsregel is de veiligheid nog beter danhergebruik.gelden de volgende instructies:twee paar)voorheen gewaarborgd.1 Paar handschoenen, latexvrij, steriel2.8CalamiteitenKleding ofhandschoenenUittrekken.1 Paar handschoenen, latexvrij, niet steriel4 Jassen of overalls Tyvec Wit in de maten M en EL (van elkemaat twee)Arbobesluit artikel 1.42:Organiseer het werk van een medewerkster die zwanger is ofborstvoeding geeft, zodanig dat dit geen gevaren oplevertVoor elke besmetting met cytostatica van personen of deHuidSpoelen met veel water, wassen met10 Schoenovertrekkenvoor haar veiligheid en gezondheid en geen terugslag kanomgeving geldt een specifieke aanpak met adequate hulp-zeep, zo nodig douchen. Behandel de2 Veiligheidsbrillenveroorzaken.middelen. Het is voor iedere afdeling belangrijk altijd opwond als extravasatie als de huid2 Mondmaskers FFP2calamiteiten te zijn voorbereid.beschadigd is.10 Absorptiedoeken10 Celstofmatjes met plastic2021RICHTLIJN CYTOSTATICARICHTLIJN CYTOSTATICA