computer-wetenschap-bewerkt

114 HOOFDSTUK 57. PLATFORM (INFORMATICA)
programmeur zelf geschreven moest worden. De introductie van de muis, bijvoorbeeld, maakte het makkelijker om
de computer te bedienen. En al snel werd de muis geïntegreerd in het besturingssysteem, in die zin dat de meeste
besturingssystemen het mogelijk begonnen te maken om de bewegingen van een muis te volgen door middel van in het
besturingssysteem ingebouwde ondersteuning. Dat wilde echter niet zeggen dat ieder programma dan maar meteen
met de muis bediend kon worden -- hoewel het voor programmeurs mogelijk werd om te letten op het bedienen van
de muis door de gebruiker, moest ieder programma nog altijd omgebouwd worden om op de muis te reageren. Dat
wil zeggen, ieder programma kon te allen tijde opvragen of er veranderingen waren opgetreden in de positie van de
muis door te luisteren naar elektronische signalen die vanuit de muis bij de computer binnen kwamen -- het vertalen
van die signalen in een “beweging” en het weergeven daarvan aan de gebruiker (bijvoorbeeld door middel van een
cursor) moest de gebruiker zelf doen. En dit moest per programma gebeuren en voor ieder programma opnieuw.
Hetzelfde gebeurde na de introductie in de personal computer van grafische hardware die het mogelijk maakte om
mooie plaatjes op het scherm te toveren. Hiermee werd het mogelijk om programma’s te voorzien van grafische
interfaces. Dat wil zeggen, programma’s konden de hardware instrueren om gekleurde lijnen op het scherm te zetten
om het scherm, lijn voor lijn, te vullen met kleuren totdat het geheel een grafische interface voor de gebruiker werd.
Ook deze moeite moest per programma opnieuw uitgevoerd worden.
Kortom, hoewel de programmeertalen steeds abstracter werden, bleef het eeuwige en steeds erger wordende probleem
van de originele manier van software schrijven dat de nieuwe mogelijkheden veel sneller toenamen dan behapstukt
kon worden door enkele programmeurs die van basis-programmeertalen gebruik maakten.
Sinds halverwege de jaren 70 werd op dit groeiende probleem gereageerd vanuit de ICT-gemeenschap door systemen
te introduceren waarin gaandeweg steeds meer vaak voorkomende taken in de vorm van herbruikbare code beschikbaar
werden. Dit begon met de introductie van software-bibliotheken: verzamelingen van vaak voorkomende stukken
code die hergebruikt konden worden -- bijvoorbeeld door knip- en plakwerk, of later door bij het compileren het
hergebruiken automatisch te laten verlopen, simpelweg via een commando om een bepaald stuk voorgedefinieerde
code te gebruiken. Uiteraard ondergingen ook deze bibliotheken een steeds verdergaande ontwikkeling en abstractie.
Was een grafische bibliotheek eerst iets waarin bijvoorbeeld code te vinden was om een ingekleurde driehoek op het
scherm te tekenen (in plaats van deze zelf helemaal op te hoeven bouwen), modernere grafische bibliotheken bestaan
uit complexe stukken code die hele knoppen, dialogen en vensters op het scherm kunnen produceren met een hele
rits opties erbij ter configuratie van het geproduceerde object.
Uiteraard ontstonden er vele en verschillende van dergelijke hulpmiddelen. Soms onderling concurrerend op het gebied
van een bepaald probleem (er zijn vele grafische bibliotheken beschikbaar), soms sterk specialiserend op een
bepaald doel (niet zomaar een grafische bibliotheek, maar een grafische bibliotheek voor gebruik op het Linux besturingssysteem).
De grote diversiteit en doorgaande ontwikkeling in hulpsystemen zorgde er al snel voor dat niemand in staat was om
een overzicht over het geheel te houden. Sinds het midden van de jaren 80 is het dan ook gebruikelijk dat softwareontwikkelaars
zich specialiseren in het gebruik van een bepaalde verzameling van hulpmiddelen -- een programmeur
schrijft bijvoorbeeld niet zomaar eens software, hij is bijvoorbeeld gespecialiseerd in het schrijven van software die
draait op het Windows besturingssysteem -- en hij is dan ook zeer bekend met het gebruik van de grafische bibliotheek,
de hogere niveau muisroutines, de netwerkondersteuning enzovoorts die geboden worden door Windows, maar niet
noodzakelijk bekend met dezelfde faciliteiten als ze op een andere manier aangeboden worden.
Uit de hierboven beschreven trend zijn zogeheten ontwikkelplatforms ontstaan: ver doorontwikkelde verzamelingen
van hulpmiddelen die de ontwikkelaar van software in verregaande mate ondersteunen bij het schrijven van software
door het aanbieden van allerhande functionaliteit in de vorm van kant en klare, herbruikbare blokken.
57.4 Trends in platforms
Zoals het idee van een ontwikkelplatform zelf uit een trend ontstaan is, zo zijn platforms zelf ook altijd aan trends
onderhevig geweest. De voornaamste trends die de ontwikkeling van platforms vorm gegeven hebben, zijn abstractie
en veelomvattendheid.
57.4.1 Abstractie
Een van de duidelijkste trends in de ontwikkeling van het platformprincipe is de vergroting van de afstand van de
programmeur tot de hardware. Was het ooit zo dat een programmeur voor alles wat hij deed direct de hardware moest