Amstel Vecht Zaan

, HET DORP".
De toeriemende belangstelling in het streven tot behoud van de schoonheid
der Nederlandsche dorpen deed den Bond Heemschut besluiten de commissie
,Het Dorp" op te richten.
Hoe de ontwikkeling van de techniek, de uitbreiding van de bevolking en
vele andere factoren menig d_orp grondig van karakter hebben doen veranderen-
als regel in ongunstigen zin- is maar al te vaak duidelijk waarneembaar.
Toch ontgaat het verschijnsel te dikwijls nog aan het oog van overheid en
burgerij, met het gevolg : onherstelbare schade aan het dorpsschoon.
De verandering van bestemming van menig dorpshuis is niet zelden de
aanleiding tot een verbouwing, die noodlottig is voor het uiterlijk schoon.
Rustieke stallen worden tot garages-zonder-stijl, eenvoudige behuizingen
ten deele tot winkels vervormd, waardoor niet zelden' de in hun eenvoud
harmonische gevels een bedenkelijk tweeslachtig karakter verkrijgen.
In menig dorp kon de critische waarnemer in voorbijgegane perioden achteruitgang
in schoonheid opmerken, wanneer een monumentale dorpspomp
ten offer viel, welk verlies moeilijk vergoed kan worden geacht door het
oprichten van de fel-gekleurde benzinepompen, wanneer een aantrekkelijk
begroeid grasveld werd tot een kale parkeerplaats, enz.
Oat ook in dit opzicht vele kleintjes een groote maken, wordt door de twee
spiegeldiorama's, welke op de tentoonstelling zijn opgesteld, wei zeer
duidelijk bewezen. Het eene geeft een indruk van een dorp, zooals het
was, het andere zooals het in den loop der jaren werd.
Het zij uitdrukkelijk vermeld : dit dorp is een denkbeeldig dorp ; men zoeke
niet naar het evenbeeld ,ergens" in ons land, zeker niet in het stroomgebied
van Amstel, Vecht en Zaan.
Een vergelijking van beide diorama's zal, ook bij den vluchtigen beschouwer,
geen twijfellaten, dat in dezen door doelbewuste regeling en wel-doordachte
verbouwing schoonere resultaten zijn te verkrijgen.
Vormen de beide diorama's het hoofdmoment van de inzending, documentair
fotomateriaal laat zien, hoe in het stroomgebied der drie rivieren menigmaal
een vergrijp jegens de landschappelijke of cultuurschoonheid werd begaan.
Daarnaast vraagt een vouwblad belangstelling voor doelstelling en werkwijze
van de commissie ,Het Dorp". De aandacht wordt o.a. gevestigd op de onlangs
door haar ingestelde enquete, welke beoogt een inzicht te verwerven,
hoe het ten aanzien van het dorpsschoon in het algemeen in ons land is
gesteld.
17