12.11.2018 Views

Herinneringen Oorlog 1914-1918

Mijn grootoom, Etienne Berquin, heeft in 1964 zijn memoires over zijn ervaringen als piepjonge frontsoldaat in de Groote Oorlog neergeschreven. Eind jaren 80 heb ik deze voor het eerst helemaal gelezen na het overlijden van Etienne. Het heeft mij toen niet onberoerd gelaten, maar verder is er niets mee gebeurd. Na het overlijden van mijn moeder zijn de originelen, de militaire documenten en foto’s van toen terug bovengekomen. Ik had in overleg met mijn zussen de taak op mij genomen om daar ‘iets’ mee te doen. De herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog leek mij het ideale moment om de herinneringen van Etienne Berquin met een publiek te delen.

Mijn grootoom, Etienne Berquin, heeft in 1964 zijn memoires over zijn ervaringen als piepjonge frontsoldaat in de Groote Oorlog neergeschreven. Eind jaren 80 heb ik deze voor het eerst helemaal gelezen na het overlijden van Etienne.
Het heeft mij toen niet onberoerd gelaten, maar verder is er niets mee gebeurd. Na het overlijden van mijn moeder zijn de originelen, de militaire documenten en foto’s van toen terug bovengekomen.
Ik had in overleg met mijn zussen de taak op mij genomen om daar ‘iets’ mee te doen. De herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog leek mij het ideale moment om de herinneringen van Etienne Berquin met een publiek te delen.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

maar dat kwam blijkbaar niet overeen met de plannen van de militaire overheid, want deze beperkten<br />

zich tot het bezetten van het bruggenhoofd. De nacht was rustig, enkele zeldzame schoten niet te na<br />

gesproken. Vroeg in de morgen werd het bivak opgebroken en togen wij vooruit; verkenners voorop en<br />

in verspreide gelederen door velden en bossen. En toen werd opeens hevig geschoten links van ons.<br />

Wij liepen die richting uit om eventueel een handje toe te steken. Een hoeve op ongeveer 200 m voor<br />

ons was het doelwit van dat geschut. Ons werd gezegd dat er zich Duitsers in bevonden. Dan er maar op<br />

neergekogeld dat horen en zien verging. Na ongeveer 10 minuten, zagen wij uit een van de vensterramen<br />

een wit doek te voorschijn komen. 'Ze geven hun over', werd er geroepen en om het hardst werd<br />

gelopen om die krijgsgevangenen in ontvangst te nemen. Deze kwamen uit hun schelp, maar zie....!<br />

Waren dat nu Duitse Belgen of Belgische Duitsers? Neen, het waren echte Belgen en niemand anders<br />

dan een 4-man sterke patrouille die plichtbewust en gewetensvol haar opdracht aan 't vervullen was<br />

toen ze, onverwacht, door bijna een heel bataljon dappere Belgische soldaten werd aangevallen.<br />

Na dit weinig roemrijk incident werd alles weer rustig en hervatten wij onze even onderbroken<br />

wandeling doorheen de rijke Brabantse weilanden en akkers, in de frisse morgen van deze beruchte<br />

12de september. Het duurde evenwel niet lang meer of we hoorden een paar kogels fluiten.<br />

Zouden we dan toch echte Duitsers voor ons krijgen? In de verte zagen wij een kerktorentje uit een<br />

groen decor oprijzen. De Duitsers moeten zich afgevraagd hebben wat al dat geschut, dat ze zo-even in<br />

de verte gehoord hadden, wel mocht betekenen. Ze waren ons zeker dankbaar om hen van onze komst<br />

zo vroegtijdig en zo lawaaierig te verwittigen. Nu hadden ze immers nog de tijd om ons een gulhartig en<br />

luidruchtig onthaal voor te bereiden.<br />

Zonder veel moeilijkheden naderden we steeds dichter het dorp. We moesten nu nauwer aansluiten bij<br />

onze rechtse groep en kwamen zodoende onder de bomen terecht van een steenweg die recht naar het<br />

dorp leidde. Nog steeds geen vijandig geschut. Was er wel een vijand ? Wij waren nu bijna zeker dat er<br />

geen Duitsers waren, anders hadden ze ons toch al lang op een kogelregen getrakteerd.<br />

Aan de rand van de gemeente gekomen werd er halt gehouden om ons gereed te maken om in geordende<br />

colonne door het dorp te trekken. Wij bevonden ons daar op een plaats waar de steenweg die wij<br />

volgden voor ons rechts afzwenkte naar de dorpskom toe. Naast die steenweg liep een 2,50 à 3 m brede<br />

beek. Over die beek was er een oude stenen brug zonder borstwering, die toegang verleende tot een<br />

zandweg die ongeveer 100 m verder in een dicht dennenbos verdween.<br />

Over de brug, links van de zandweg, stond er een huis en rechts een hoeve. De beschrijving van de<br />

omgeving is van groot belang om het verder verloop der gebeurtenissen te kunnen volgen.<br />

Op het ogenblik dat we in dichte rijen gegroepeerd stonden, gereed om het dorp in te gaan, ontstond er<br />

eensklaps een geweldig geweergeschut.<br />

Onmiddellijk stoven wij uiteen en zochten dekking achter de bomen en achter de muren van de twee<br />

gebouwen aan de overkant van de brug. De verrassing was compleet. Het geschut kwam van uit het bos<br />

waar de zandweg in verdween. Officieren trokken hun sabel, riepen: 'Bajonet au canon, en avant, à<br />

l'assaut!' Bij het geweergeschut had zich nu ook mitrailleurvuur gevoegd. Het regende kogels en<br />

niemand durfde van achter de beschuttende muren weg. Toch klonken de bevelen. Een commandant<br />

trok zijn revolver en gebood de eerste soldaat achter de muur, waar hij ook achter stond, vooruit te<br />

lopen. Zonder gevolg. Hij schoot hem neer. Hij richtte zijn wapen op de tweede soldaat. Deze sprong in<br />

de gracht naast de zandweg en liep gebukt naar een klein huisje, 40 m verder. Een derde volgde.<br />

Mijn beurt kwam en als een razende liep ik door de gracht, die gelukkig droog was, tot het huisje waar ik<br />

achter de muur beschutting zocht en terug op adem kwam. Een twintigtal jongens was het gelukt ook<br />

zover te geraken, terwijl er al enkelen dood of kermend in de gracht lagen.<br />

11

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!