12.11.2018 Views

Herinneringen Oorlog 1914-1918

Mijn grootoom, Etienne Berquin, heeft in 1964 zijn memoires over zijn ervaringen als piepjonge frontsoldaat in de Groote Oorlog neergeschreven. Eind jaren 80 heb ik deze voor het eerst helemaal gelezen na het overlijden van Etienne. Het heeft mij toen niet onberoerd gelaten, maar verder is er niets mee gebeurd. Na het overlijden van mijn moeder zijn de originelen, de militaire documenten en foto’s van toen terug bovengekomen. Ik had in overleg met mijn zussen de taak op mij genomen om daar ‘iets’ mee te doen. De herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog leek mij het ideale moment om de herinneringen van Etienne Berquin met een publiek te delen.

Mijn grootoom, Etienne Berquin, heeft in 1964 zijn memoires over zijn ervaringen als piepjonge frontsoldaat in de Groote Oorlog neergeschreven. Eind jaren 80 heb ik deze voor het eerst helemaal gelezen na het overlijden van Etienne.
Het heeft mij toen niet onberoerd gelaten, maar verder is er niets mee gebeurd. Na het overlijden van mijn moeder zijn de originelen, de militaire documenten en foto’s van toen terug bovengekomen.
Ik had in overleg met mijn zussen de taak op mij genomen om daar ‘iets’ mee te doen. De herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog leek mij het ideale moment om de herinneringen van Etienne Berquin met een publiek te delen.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

in zijn armen. 'Jongen, jongen, wat doet me dat plezier!' Ik maakte kennis met zijn echtgenote aan wie<br />

hij me met veel commentaar voorstelde. Zij was een verstandige en begrijpende vrouw die lachte om<br />

zijn fratsen met oorlogsminnaressen. Het was nog steeds dezelfde Albert, praatziek en vrolijk.<br />

Ik vergat bijna dat hij blind was.<br />

Wie is Wie?<br />

Dit opschrift zal menige vriend of kennis heimelijk doen glimlachen en de bedenking uitlokken:<br />

'Wat flauw, daar weet ik immers alles van!' Alhoewel ikzelf nooit zoiets zou durven beweren, kan<br />

datgene, dat zij zich inbeelden, alleen maar voortspruiten uit oppervlakkige beschouwingen. Om daaruit<br />

af te leiden dat door iemand mag gezegd worden dat hij alles afweet van Eva's dochters, komt mij voor<br />

als een eigenwijze en ondoordachte bewering die ik slechts met een flinke dosis scepticisme zou durven<br />

aanvaarden. Wie er zo'n lichtzinnige overtuiging op nahoudt, zou wellicht verrast opkijken moest hij<br />

langs een paar onschuldige mooie ogen tot in de zielsgeheimen van een vriendinnetje of zelfs van zijn<br />

lieve vrouw kunnen doordringen. Let wel, dit is geen verwijt dat wij, mannen, het mooie geslacht<br />

aanwrijven; integendeel, het geheimzinnige trekt ons aan en maakt alles zoveel interessanter.<br />

Onze Lieve Heer, die alles kan en alles voorziet, heeft blijkbaar niet geweten wat Hij schiep toen Hij<br />

Adam een gezellin schonk. Zij beet in de appel en dat mocht niet, want het was een Goddelijk verbod.<br />

Zijn toorn was groot. Had Hij het op voorhand geweten, Hij zou voorzeker Adams rib met rust gelaten<br />

hebben, en dat ware wel erg jammer geweest voor het nageslacht. Maar mogelijk wist Hij wel wat hij<br />

deed en lachte Hij in zijn baard voor de poets die Hij Adam had gebakken. Maar kom, ik ga hier niet de<br />

complexiteit van alle Eva's ontleden. Het is een 'te' ingewikkeld probleem om mijn hersens daarmee te<br />

plagen. Hiermee verband houdend moet ik toch volledigheidshalve bekennen dat een van deze rare<br />

schepselen mijn bijzondere belangstelling heeft kunnen opwekken. Als u wilt weten, hoe dat zich heeft<br />

voorgedaan, dan wil ik wel verklappen dat het zijn ontstaan ook aan de oorlog te danken heeft en dat<br />

het bijgevolg op zijn plaats staat tussen al de andere gebeurtenissen die ik hier voorafgaand uit de as<br />

mijner herinneringen weer opgerakeld heb.<br />

Deze geschiedenis vangt aan op een voor mij onmogelijk nader te bepalen datum van het jaar 1916.<br />

Een dag zoals vele andere in het leven van een frontsoldaat, die de tijd tracht te doden met bezigheden<br />

zoals al vroeger beschreven en waartussen de luizenvangst een bijna dagelijkse hobby was geworden.<br />

Mogelijk was ik in dit reinigingsproces verdiept toen een wapenmakker mij opzocht met het verzoek een<br />

paar woordjes in het Engels te zetten onderaan de brief die hij tot zijn Belgisch meisje in Londen richtte.<br />

'Wat moet ik schrijven, Jef?', vroeg ik. 'Dat is allemaal gelijk, als het maar iets lief is', zei Jef. Ik herinner<br />

mij nu niet meer wat mijn inspiratie ervan terechtbracht, maar het bleek Jefs voldoening weg te dragen.<br />

En Jef ging naar Londen met verlof. Hij kwam terug en vertelde me van zijn liefje dat had gevraagd wie<br />

de lieve woorden in 't Engels had geschreven, wetende dat hij die taal niet machtig was. 'Och', zei Jef,<br />

'een vriend van mij. Een Antwerpenaar.'<br />

Dit antwoord wekte de belangstelling van het vriendinnetje van Jefs meisje, die vroeg of hij soms wist<br />

waar in Antwerpen die Sinjoor woonde. 'Neen', had Jef geantwoord, 'dat weet ik niet.' De beschrijving<br />

die Jef mij gaf van dat Antwerps vriendinnetje prikkelde mijn nieuwsgierigheid en ik zei hem dat ik haar<br />

een antwoord zou geven, indien zij wenste te weten waar ik woonde. Een volgende brief uit Londen<br />

bracht met naam en adres de toelating te schrijven naar mijn eerste vrouwelijke correspondente.<br />

Dat was het begin van de zeer bijzondere belangstelling die ik koesterde voor de pakketjes met<br />

snuisterijen die mij door dat lieve kind met een zekere regelmaat werden toegestuurd.<br />

De briefwisseling die tussendoor volgde, was van mindere betekenis en de foto's die ik van haar ontving,<br />

toonden mij telkens de beeltenis van een aardig jong meisje. Nu eens naast een vriendin afgebeeld, dan<br />

weer alleen, blootshoofds of met een koddig hoedje op een lief gezichtje met bakvisoogjes. Kortom, een<br />

meisje dat geen indruk op mij maakte.<br />

71

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!