Herinneringen Oorlog 1914-1918
Mijn grootoom, Etienne Berquin, heeft in 1964 zijn memoires over zijn ervaringen als piepjonge frontsoldaat in de Groote Oorlog neergeschreven. Eind jaren 80 heb ik deze voor het eerst helemaal gelezen na het overlijden van Etienne. Het heeft mij toen niet onberoerd gelaten, maar verder is er niets mee gebeurd. Na het overlijden van mijn moeder zijn de originelen, de militaire documenten en foto’s van toen terug bovengekomen. Ik had in overleg met mijn zussen de taak op mij genomen om daar ‘iets’ mee te doen. De herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog leek mij het ideale moment om de herinneringen van Etienne Berquin met een publiek te delen.
Mijn grootoom, Etienne Berquin, heeft in 1964 zijn memoires over zijn ervaringen als piepjonge frontsoldaat in de Groote Oorlog neergeschreven. Eind jaren 80 heb ik deze voor het eerst helemaal gelezen na het overlijden van Etienne.
Het heeft mij toen niet onberoerd gelaten, maar verder is er niets mee gebeurd. Na het overlijden van mijn moeder zijn de originelen, de militaire documenten en foto’s van toen terug bovengekomen.
Ik had in overleg met mijn zussen de taak op mij genomen om daar ‘iets’ mee te doen. De herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog leek mij het ideale moment om de herinneringen van Etienne Berquin met een publiek te delen.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Familiebezoek<br />
De eerste verplaatsing die ik meemaakte met mijn nieuwe eenheid bracht ons in een dennenbos achter<br />
het klooster van Sint-Sixtus op grondgebied van Westvleteren, op de scheidingslijn tussen de Engelse en<br />
Belgische legers. Dit gaf mij de gelegenheid een familiebezoek te brengen aan tante Marie op haar<br />
boerderij, niet ver van ons kampement verwijderd.<br />
Tante Marie en Oom Henri hadden mij niet meer gezien sinds de laatste keer dat ik daar mijn vakantie<br />
doorbracht als schooljongen van 13 jaar. Dat was dus ongeveer 6 jaar geleden. Toen ik daar zo<br />
onverwachts zonder kloppen met de deur in huis viel en in stilte genoot van hun verwondering om daar<br />
ineens een Belgisch soldaat te zien staan, die hen dan in hun dialect begroette met: 'Elk 'n goe'n dag',<br />
dan wist tante niet goed wat ze er van 'peinzen' moest, tot ik zei:<br />
'Ik kom met de complimenten van René Berquin.'<br />
Als bij toverslag kwamen nu de tongen los en werd ik met vragen overstelpt: Hoe dat de familie het<br />
stelde en of ik ook nieuws had van Etienne? Op deze vragen kon ik geruststellend antwoorden dat zij het<br />
goed maakten, ook Etienne. Toen zei nonkel Henri:<br />
- 'Zi-je-gi ook van de streke ta? (zijt gij ook van de streek misschien)<br />
- 'Nenk', zei ik, 'ek zin van Antwarp'n.'<br />
- 'Hawa, je ke gi vri goed koet'n lek widder, wè.'<br />
(Hewel, ge kunt gij vrij goed kouten gelijk wij, weet je.)<br />
- 'Ja, min oeders zin van de streke. Pa es van Proven.'<br />
- 'Winne zag'i. An hoe heet joen pa toen?' (Wat zeg je. En hoe heet jouw pa dan.)<br />
- 'René Berquin.' (uitspraak Berkeng)<br />
- 'Mó, je zi gi toen Etienne!', riep tante. 'Wie had dat kunnen peinzen. Wel, wel. Hoe es't God's möglik!'<br />
Een laconiek bericht<br />
Ik kwam er alle dagen en had er kennisgemaakt met de Engelse<br />
soldaten die op het erf van de boerderij gekantonneerd waren. Met<br />
een van deze tommies werd ik bevriend. Zijn naam was Syd Buxton.<br />
Hij was afkomstig uit Wales en studeerde in Oxford. Wij deden 's<br />
avonds de weg naar mijn bivak in Sint-Sixtus wel vijfmaal heen en<br />
terug tot laat in de nacht en waren overeengekomen tijdens de weg<br />
heen Engels te spreken en bij de weg terug in 't Frans te<br />
converseren, wat ons beider vreemde taalkennis ten goede zou<br />
komen. Hij sprak mij van zijn ouders, toonde mij de foto van zijn<br />
jongste zuster en wenste dat ik een verlof zou doorbrengen bij hem<br />
thuis in Wales. Hij liet mij de brief lezen waarin ik door zijn ouders<br />
werd uitgenodigd.<br />
Onze wegen liepen uiteen, maar we bleven schriftelijk in contact tot<br />
enkele maanden later mijn laatste brief mij werd terugbezorgd met<br />
het laconieke bericht: 'Killed in action.'<br />
Graf van zijn vriend Syd Buxton in Wales<br />
61
Change language