Herinneringen Oorlog 1914-1918

eschieting beginnen. Op onze terugtocht hoorden we, men zou zeggen, een licht gekreun. We slopen
de kant uit vanwaar het geluid kwam en vonden een gewonde Duitse soldaat.
Hij dacht dat zijn makkers hem kwamen halen. Ik ontnam hem zijn revolver. Hij was in de zij geraakt en
kon niet staan. Wij namen hem mee naar onze lijnen. Het was een goede vangst die interessante
gegevens verstrekte over de vijandelijke bedrijvigheid voor onze sector.
Ja, er was soms nog wat anders te vinden in 'no man's land', dan dode vogels en ratten.
Het proefkonijn
Het was die dag weer druk geweest op de sector van Diksmuide. Door Duitse vernielingsbombardementen
was veel schade aangebracht aan de loopgraven en tunnels, zodat een gedeelte van de
troepen, die bezuiden Diksmuide achter de IJzerdijk gelegerd waren, hadden moeten bijspringen om de
schade zo vlug mogelijk te herstellen. De ganse nacht werd er doorgewerkt. Omdat ik mij onwel voelde,
was ik in de schuilplaats gebleven. Tegen de morgen kwamen de mannen terug.
Ik voelde mij nog steeds loom en zwaar in het hoofd, met pijn in de lenden en het achterhoofd. Ik ging
naar de hulppost van het Rode Kruis waar Dr. Gillis mij nauwkeurig onderzocht. Hij overhandigde mij
een briefje en zei dat ik mij zonder uitstel naar de Rode Kruispost van St.-Jacobskapelle moest begeven.
Ik pakte al mijn spullen bijeen en haastte mij op weg door de loopgraven. Na honderd meter viel ik op
de grond, stond terug recht, deed nog enkele stappen, viel weer, probeerde het nog eens, maar kon
bijna niet meer recht komen. Ik besefte dat ik er nooit zou geraken. Mijn krachten verminderden geleidelijk
en ik ging terug, meestal kruipende, naar mijn schuilplaats.
Mijn kameraden sliepen vast, vermoeid van het nachtwerk. Ik at een weinig soep 's middags en bleef
liggen tot wanneer er 's avonds aanstalten gemaakt werd voor de aflossing. Wij zouden vier dagen rust
genieten in onze kantonnementen in Alveringem.
Maar het ging slecht met mij. Ik kon mij nog met moeite staande houden. Onze luitenant werd erbij
geroepen. Hij verwittigde het Rode Kruis en zo kwam het dat ik op een berrie werd gelegd en twee
brancardiers zich met mij op weg begaven. Het was al donker geworden en de aflossende troepen
kwamen door de loopgraven naar onze stellingen toe.
Een aflossing op de sector van Diksmuide ging altijd gepaard met hevig vijandelijk geschut.
De mitrailleurs van de 'minoterie' bezaaiden de streek met duizenden kogels. Obussen en shrapnels
vielen langs alle kanten op de sector neer of ontploften in de lucht. Dat was nu ook het geval.
Met een draagberrie was het onmogelijk in de loopgraven te zwenken, daarom moesten de twee
brancardiers een oude kapotgeschoten weg nemen, waar geen dekking mogelijk was.
Aldus blootgesteld aan de vernietigende en dood zaaiende elementen, renden ze steeds verder over de
omgewoelde grond. Ik hoorde het fluiten van kogels, het inslagen van obussen en ik zag in de lucht links
en rechts shrapnels ontploffen, tot een grote vlam met een geweldige knal boven mijn hoofd het laatste
was dat tot mijn besef doordrong. Wat was er gebeurd? Een zware 'koolzak' (een zware shrapnel) was
boven ons hoofd ontploft. De brancardiers hadden zich instinctmatig gebukt, de achterste boven mij,
want hij werd dood boven op mijn lichaam aangetroffen. De andere was zwaar gewond en riep om hulp.
Ikzelf was buiten bewustzijn. Ik kwam terug bij in de hulppost van St.-Jacobskapelle, waar een dokter
over mij gebogen was, met in zijn handen het briefje, dat ik dezelfde morgen van Dr. Gillis ontvangen
had.
- 'Hoe gevoelt gij u?', vroeg hij.
- 'Zeer vermoeid en zwak, dokter.'
- 'Hebt ge ergens pijn?'
- 'Neen, dokter.'
En dat was werkelijk zo, ik voelde nergens geen pijn meer. Hij vertelde mij nog dat de twee brancardiers
dood waren.
52