Herinneringen Oorlog 1914-1918

De zaak werd druk bezocht en breidde zich uit. De barak werd opgeknapt en bracht een mooie stuiver in
't schuifken van de vernuftige Albert.
Alhoewel verboden, werd het oogluikend toegestaan door de overheidsofficieren, die er soms zelf een
glas kwamen drinken.
Welnu, zoals hiervoor reeds werd bewezen, Albert was een kranig man met een heldere geest, die aan
elke situatie een wending wist te geven die hem de bovenhand schonk. Het mag dan ook niemand
verwonderen dat hij zijn bijzondere eigenschappen in de eerste plaats voor zijn persoonlijke belangen
ten dienste stelde. Zodoende kon Albert, de karige soldatenbezoldiging ten spijt, een levenswijze
handhaven die zelfs officieren hem benijdden.
Een commerciële verhandeling, die wij als 'Operatie koehuiden' in een verborgen hoekje van ons geheugen
hebben geklasseerd, had haar belofte van goede opbrengst ingevuld. Ons zelfvertrouwen was
meteen verstevigd en ons prestige enkele graden omhooggewerkt. Het is eigenaardig hoe sterk en
zelfzeker iemand zich kan voelen, wanneer hij de wereld mag bekijken geruggesteund door de magische
impuls van een goed gevulde beurs.
Enige dagen nadien zou blijken dat zo'n beurs een belangrijke rol zou spelen, wanneer 'Zij' komt
opdagen. Zij die de verdere loop van mijn leven sterk zou beïnvloeden en meteen een rem zou plaatsen
op de soms dwaze ingevingen en uitspattingen, die in mijn avontuurlijk brein steeds een vruchtbaar
terrein vonden om zich tot rijpheid te ontwikkelen.
Maar voorlopig blijf ik nog even bij mijn vriend Albert. Zij het dan om de pijnlijke herinnering op te
wekken aan het noodlot dat hem zou treffen in wat de mens door de natuur als meest waardevol werd
meegegeven.
Zoals ik reeds heb vermeld, had ik in Parijs een oorlogsmeter. Zij was van nobele afkomst en de
echtgenote van de onderstaatssecretaris van de Franse zeevloot, de heer de Monzie.
Vanzelfsprekend wenste ik, nu de oorlog geëindigd was, mijn laatste verlof daar door te brengen, waar
ik tijdens de twee laatste oorlogsjaren als de zoon des huizes werd behandeld. Ik was het, als dankbare
'warson', want zo noemde ze mij, mijn goede, charmante 'warmother' verschuldigd. Het zou ook het
einde betekenen van de vele bemoedigende en zeer opbeurende contacten met Parijs. Stad die ik in
mijn hart draag zoals geen andere ter wereld, buiten mijn geboortestad Antwerpen.
Toen ik, na dit verlof, de kazerne aan de Turnhoutse Poort terug vervoegde, vernam ik al snel het
ontstellende nieuws. Een inventaris moest worden opgemaakt van al de goederen die door de Duitsers
in aanpalende magazijnen werden achtergelaten. Albert Lagae, als oud-artillerist, werd de taak opgelegd
een kleine hoeveelheid 'detonators', die de ontploffing van granaten dienen te verwekken, op te
ruimen. Deze detonators zou hij in de vestingswateren werpen. Terwijl hij zich daarheen begaf, al
rokend zoals altijd, viel nog gloeiende as van zijn sigaret op deze gemakkelijk ontplofbare dingen, die hij
in beide handen op borsthoogte wegdroeg. Fatale onvoorzichtigheid! De ontploffing die volgde,
verminkte zijn handen en zijn aangezicht. Toen ik Albert in het Mariaziekenhuis een bezoek bracht, vond
ik hem rechtzittend in bed, beide handen, waaraan vingers en vingerkootjes ontbraken, gedompeld in
een met water gevulde bak. Zijn aangezicht was geschonden en vol met zwarte plekken. Hij was zich niet
bewust van mijn tegenwoordigheid, want hij was .... blind. Ik werd zo aangegrepen door wat ik zag, dat
het een tijdje duurde vooraleer ik zijn naam kon noemen terwijl het zicht mij door opwellende tranen
werd beneveld. Ik bewonderde zijn moed, die hem de kracht gaf om in de gegeven omstandigheden nog
met zijn gebuur over politiek te redetwisten.
Jaren later, ontmoette ik Martin Van der Vlies, dan hoofdcommissaris, tijdens een verbroederingsfeest
tussen de Brusselse en Antwerpse politie. Op mijn vraag of hij ooit nog iets van Lagae had gehoord,
antwoordde hij bevestigend en gaf me zelfs zijn adres, ergens in de omgeving van de Waterloosteenweg
in Brussel. Toen ik enkele dagen later op vermeld adres een moderne specerijenwinkel binnentrad,
herkende ik onmiddellijk mijn vriend in de persoon die in witte overall verscheen. Ik was alleen in de
winkel en hij begroette mij met: 'Madame'. Hij was dus nog steeds blind. Ik kon met moeite zeggen:
'Dag Albert'. 'Etienne!', riep hij en het was alsof hij mij zag staan. Hij liep om de toonbank en drukte mij
70