You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
SPECIAL LANDMETEN EN GEO-ICT<br />
Tekst | Roel van Gils Beeld | MapXact/Marina Kemp<br />
Een toekomst<br />
zonder graafschades<br />
<strong>Grond</strong>radartechnologie bestaat al meer dan honderd jaar<br />
en is sinds de jaren zeventig commercieel bereikbaar. Met<br />
name in de ondergrondse infra kan de technologie zijn<br />
meerwaarde bewijzen in het opsporen van kabels en leidingen<br />
om graafschades te voorkomen. Toch is de bestaande<br />
technologie nog niet voor 100% betrouwbaarw en zijn<br />
specialisten nodig om de data te interpreteren. MapXact<br />
werkt samen met Gasunie aan een betrouwbare oplossing<br />
die grondradartechnologie toegankelijk maakt voor een veel<br />
bredere doelgroep.<br />
Hier wil MapXact naar toe: Een directe vertaling<br />
van scandata naar begrijpelijke taal op tablet.<br />
“Schade door graafwerkzaamheden is een wereldwijd<br />
probleem”, begint Gerben Roseboom<br />
van MapXact. “De grondradar is in de basis<br />
een mooi instrument om de aanwezigheid van<br />
kabels en leidingen te detecteren, maar de resultaten<br />
zijn niet altijd even betrouwbaar en/<br />
of duidelijk voor de gebruiker. Als er zich veel<br />
puin en troep in de ondergrond bevindt bijvoorbeeld,<br />
kan een kabel of leiding zomaar<br />
‘verward’ worden met een steen, een boomwortel,<br />
enzovoort. Ook het type ondergrond<br />
is bepalend voor de resultaten. In Nederland<br />
hebben we immers te maken met vijf verschillende<br />
grondsoorten. Een zandgrond met een<br />
relatief grote korrelgrootte is met de radar<br />
eenvoudiger te doorgronden dan een kleigrond<br />
met kleinere korrels. Water in combinatie<br />
met zout vertraagt en vermindert het signaal.<br />
Ook het detecteren van leidingen onder<br />
een helling, op een dijk bijvoorbeeld, is lastig<br />
met bestaande apparatuur.”<br />
BEGRIJPELIJKE TAAL<br />
Om graafschades in de toekomst te voorkomen, is<br />
het belangrijk dat de ondergrond van Nederland<br />
goed in kaart wordt gebracht. MapXact heeft in de<br />
afgelopen twee jaar in samenwerking met Gasunie<br />
aan een grondradartechnologie gewerkt waarmee<br />
een duidelijke en complete 3D-weergave van de<br />
ondergrond kan worden gerealiseerd. Een technologie<br />
die inmiddels in een vergevorderd stadium<br />
verkeert en zelfs al is beloond met internationale<br />
prijzen, waaronder de award in de categorie Digital<br />
and Smart Solutions en de categorie Overall tijdens<br />
de World Gas Conference. Roseboom: “Uniek aan<br />
onze technologie is de ultieme combinatie tussen<br />
hardware en software. De crux zit hem in het juist<br />
interpreteren van de data. Ondergrondse kabels<br />
en leidingen worden door de grondradar automatisch<br />
herkend met behulp van kunstmatige intelligentie<br />
en direct vertaald in begrijpelijke taal op een<br />
tablet of pc. Voorheen konden alleen specialisten<br />
de scandata interpreteren (dat meerdere dagen in<br />
beslag nam), met onze oplossing is al binnen een<br />
paar minuten duidelijk wat waar in de grond ligt en<br />
wat de diameter is. We maken complexe technologie<br />
toegankelijk voor een veel bredere doelgroep.”<br />
In januari start MapXact een pilot met een groep<br />
gebruikers. “Diverse partijen gaan dagelijks werken<br />
met onze grondradar en software. Met behulp<br />
van feedback uit het veld gaan we onze oplossing<br />
steeds verder finetunen. Bij de ontwikkeling van<br />
onze grondradar zijn diverse partners betrokken,<br />
waaronder Universiteit Twente en het Nederlands<br />
Lucht- en Ruimtevaartinstituut. Zo werken<br />
we aan een validatietool die kan voorspellen en<br />
aangeven of de grondradar succesvol de grondslag<br />
kan doorgronden en wat je mag verwachten op<br />
een bepaalde locatie. Doel is uiteindelijk tot het<br />
ultieme instrument te komen dat graafschades in<br />
de toekomst helpt voorkomen, maar ook voor<br />
een brede doelgroep bruikbaar is. Een grondradar<br />
voor dummies”, besluit Roseboom. ■<br />
103