Grond Weg Waterbouw NL 06

DE PEN
Tommy van der Heijden
Eigenaar marXact
Alleen door te delen
kunnen we vermenigvuldigen
Bijna ieder bedrijf ziet de noodzaak van digitalisering in. Dat is mooi voor het bedrijf dat het pad omhoog bewandelt, echter een
ding moeten we niet uit het oog verliezen: wie digitaliseert en optimaliseert binnen de eigen gelederen, zonder daarbij te anticiperen
op toekomstige connectiviteit en uitwisselbaarheid met branchegenoten, zal uiteindelijk stranden op een eigen digitaal eiland.
De reden dat bedrijven niet verder kijken dan binnen de eigen poorten, is dat digitaliseren een complex vraagstuk is. Het is
moeilijk om in de toekomst te kijken en het grotere plaatje te zien. Toch is dat wel nodig, om uiteindelijk te komen waar we
met de hele branche graag staan. Namelijk een infrasector waarbinnen we echt samenwerken, profiteren van elkaars kennis
en ervaring en zonder dat er aan onze boterham geknabbeld wordt, onderdeel uitmaken van een geoptimaliseerde sector.
Wie durft die cultuuromslag te maken?
Om beter samen te gaan werken, zullen we data moeten gaan delen. Dat zal een kwestie van geven en nemen worden. Wie
zelf altijd 100% wil profiteren en een ander niets gunt, zal de boot missen. Het succes zit in de balans die er moet komen.
Vandaag neem je genoegen met het verdienen van 80% en gunt een ander 120%. Morgen gebeurt het omgekeerde. Dat
gaat vanzelf, dat mag u van mij aannemen. Dit vergt echter wel een cultuuromslag en, om de beeldspraak maar weer toe te
passen, dat bedrijven bruggen gaan bouwen tussen hun eiland en dat van anderen.
Deze cultuuromslag vraagt ook om het nemen van verantwoordelijkheid. Een voorbeeld: inkopende partijen in de sector (Gemeenten
et cetera) willen nog wel eens een onhaalbaar plan van eisen in de uitvraag zetten. Iedereen ziet dat het niet kan,
maar er is altijd een partij die “ja” zegt en dan maar ziet wat ervan te maken is. Dat schaadt de branche ongelooflijk. De lat
wordt lager gelegd en al snel wordt hun probleem ieders probleem. Het gevolg: een kwalitatief onder de maat uitgevoerd
werk, rechtszaken en verstoorde relaties. Dat hoeft niet. Willen we in de toekomst gelijkschakelen in de infra, dan zullen we
allemaal ons steentje moeten bijdragen en onze verantwoordelijkheid moeten inzien.
Het eindresultaat moet leading zijn
De voorgestelde verandering is haalbaar, zeker aan de kant van de opdrachtgever en de uitvoerende kant. Het is de tussenlaag
die voor problemen kan zorgen. Daar worden verantwoordelijkheden afgewezen, risico’s verlegd en onmogelijke eisen
gesteld. Dat remt enorm en levert vaak schade op. Laten we met elkaar afspreken dat het eindresultaat altijd “leading” is.
Dat krijg je niet in een plan van eisen geformuleerd, dat kun je alleen bereiken door te communiceren op menselijk niveau,
door gunnen, door delen en elkaar te vertrouwen. Opdrachtgevers zoals gemeenten mogen zich dan niet meer als “expert”
opstellen. De samenwerkende partijen moeten de focus hebben op de doelstellingen binnen een project en niet alleen maar
op de kosten. Dat is de cultuurverandering: de bereidwilligheid tonen om onderlinge transparantie na te streven.
Technologisch innoveren betekent marge inleveren
Je kunt sensoren niet met elkaar laten samenwerken als één van de partijen continu zijn verantwoordelijkheden verlegt. Technologische
innovatie op een branche brede schaal bereik je alleen door her en der marge in te leveren. De winst komt achteraf. We zullen
moeten luisteren naar de mensen die in het veld werken, als we techniek en technologie naar een hoger plan willen tillen. Daar gebeurt
het, daar wordt het resultaat zichtbaar. De sector loopt achter in digitalisering omdat men buiten, in het veld, gemakkelijk is.
Het is niet ongebruikelijk dat men in het veld papieren lijsten loopt in te vullen en die naar kantoor stuurt, zodat iemand anders de
gegevens kan ingeven in de computer. Elke tussenliggende schijf geeft kans op falen en alles gaat ten koste van winst en flexibiliteit.
Software wordt vaak op kantoor ontwikkeld door bedrijven waarvan de ontwikkelaars geen modderige laarzen in de kofferbak
hebben liggen. Het is allemaal puur theoretisch. Het gevolg is dat de software niet gebruikt wordt in het veld, omdat
het tegenvalt. Toch knap dat die bedrijven zonder digitalisatieslag goed kunnen draaien.
Realiseer koppelingen
Stel vragen bij het inkopen van hardware en software. Vragen als: “Kan ik de brondata die ik via jullie wegschrijf exporteren
naar andere systemen?” en “Kan ik makkelijk koppelingen maken met andere systemen?” Koppelen betekent de horizon
verbreden. Wees dus niet te protectionistisch en start met delen. De toekomst is rooskleurig voor hen die open staan voor
uitwisseling van gegevens.. ■
51