Handreiking Omgaan met armoede op scholen
In Nederland groeit één op de twaalf kinderen op in armoede, in Rotterdam één op de vijf. Armoede komt overal voor, ook in rijkere buurten, waar gezinnen door omstandigheden in de problemen zijn geraakt. Het aantal leerlingen dat in armoede opgroeit is op scholen in achterstandswijken echter aanzienlijk hoger. Deze leerlingen groeien thuis en in de buurt op in een omgeving die minder gunstig en stimulerend is. Om scholen te helpen, is de publicatie 'Omgaan met armoede op scholen. Handreiking voor po en vo' ontwikkeld. De Handreiking bevat dertien werkwijzen, geordend in de categorieën Signaleren, Ondersteunen en Stimuleren. In de uitvoering hiervan hebben directie, leraren, zorgprofessionals en externe partners elk een andere rol. De werkwijzen zijn gebaseerd op goede praktijken van en expertmeetings en pilots op scholen. Zo weten we dat ze bruikbaar en haalbaar zijn. hr.nl/gereedschapskist
In Nederland groeit één op de twaalf kinderen op in armoede, in Rotterdam één op de vijf. Armoede komt overal voor, ook in rijkere buurten, waar gezinnen door omstandigheden in de problemen zijn geraakt. Het aantal leerlingen dat in armoede opgroeit is op scholen in achterstandswijken echter aanzienlijk hoger. Deze leerlingen groeien thuis en in de buurt op in een omgeving die minder gunstig en stimulerend is.
Om scholen te helpen, is de publicatie 'Omgaan met armoede op scholen. Handreiking voor po en vo' ontwikkeld. De Handreiking bevat dertien werkwijzen, geordend in de categorieën Signaleren, Ondersteunen en Stimuleren. In de uitvoering hiervan hebben directie, leraren, zorgprofessionals en externe partners elk een andere rol. De werkwijzen zijn gebaseerd op goede praktijken van en expertmeetings en pilots op scholen. Zo weten we dat ze bruikbaar en haalbaar zijn.
hr.nl/gereedschapskist
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Omgaan</strong> <strong>met</strong> <strong>armoede</strong> <strong>op</strong> <strong>scholen</strong><br />
Signaleren en bespreken<br />
Door wie<br />
Leraren<br />
Voor wie<br />
Leerlingen<br />
Wat<br />
Het signaleren van <strong>armoede</strong> bij leerlingen in de school en dit bespreekbaar maken<br />
<strong>met</strong> leerling en ouder.<br />
Waarom<br />
Vroegtijdige signalering en ondersteuning voorkomt dat kinderen langdurig worden<br />
blootgesteld aan stress en draagt er aan bij dat het ontwikkelingsproces van<br />
een leerling zo min mogelijk wordt verstoord 30 . Signaleren is echter niet eenvoudig<br />
omdat leerlingen en ouders die in <strong>armoede</strong> leven zich vaak schamen en hun situatie<br />
voor de buitenwereld willen verbergen 31 .<br />
Hoe<br />
Signaleren<br />
- Wees <strong>op</strong> verschillende contactmomenten (lunchpauzes, gymles, wandelgangen<br />
en schoolreizen) alert <strong>op</strong> signalen van <strong>armoede</strong> (Zie de Signaleringslijst <strong>armoede</strong><br />
<strong>op</strong> school).<br />
- Realiseer je dat <strong>armoede</strong> lastig te signaleren is. Hoewel verschillende signalen kunnen<br />
wijzen <strong>op</strong> <strong>armoede</strong>, kunnen ook heel andere redenen aan de gedragingen ten<br />
grondslag liggen. Armoede is soms niet zichtbaar omdat gezinnen veel offers brengen<br />
om hun kind geen uitzondering te laten zijn (en dus toch dure schoenen k<strong>op</strong>en<br />
of hun kind mee laten gaan <strong>met</strong> een schoolreis die zij nauwelijks kunnen betalen);<br />
- Realiseer je dat <strong>armoede</strong> vaak gepaard gaat <strong>met</strong> andere problemen in de leefomgeving<br />
waar het kind last van kan hebben in zijn ontwikkeling, zoals een<br />
onzekere en stressvolle thuissituatie. Signalen over problemen thuis kunnen een<br />
aankn<strong>op</strong>ings punt zijn om geldproblemen bespreekbaar te maken.<br />
- Bespreek bij twijfel signalen <strong>met</strong> een andere leraar, gymleraar, conciërge of zorgprofessional<br />
voor je <strong>met</strong> een leerling of ouder in gesprek gaat.<br />
Bespreken<br />
Bespreek vervolgens de signalen <strong>met</strong> de leerling en/of ouders. Hierbij zijn een<br />
aantal zaken van belang 32 :<br />
- Toon je eigen gevoel, zeg bijvoorbeeld: ‘Ik zie iets en vind het lastig om erover te<br />
beginnen’;<br />
- Benoem concreet wat je ziet en wees daarbij vragend en betrokken en niet veroordelend.<br />
Helpende vragen kunnen zijn: Ik heb gemerkt dat je geen lunch bij je hebt.…<br />
mag ik daar iets over vragen? Vindt u het fijn als we samen kijken wat mogelijk is? Wat<br />
zou u <strong>op</strong> dit moment het meest ontlasten?;<br />
23
Change language