Proeftuinen Ontharding - werkboek

VI. Naar een grotere onthardingsbeweging
4.
Black spots opsporen en aanpakken
De onthardingsbeweging wordt vandaag vooral geleid door het enthousiasme
van de initiatiefnemers. Om een grotere impact te hebben en de
negatieve gevolgen van verharding terug te dringen, moet onderzocht
worden hoe ontharding meer vanuit het landschap met de bodem als
fundament kan worden gestuurd. Nu ontharding zijn plaats heeft opgeëist
in onze ruimtelijke gereedschapskist, is het tijd om te evolueren naar een
meer structurele aanpak.
Dit kan door actie te ondernemen in zogenaamde black-spots waar ontharding
echt noodzakelijk is. Deze plekken zijn bijvoorbeeld de plekken die
grote overstromingen van wijken en dorpscentra benedenstrooms kunnen
voorkomen, plekken die een belangrijke schakel in een ecologische
verbindingen kunnen vormen, die een cruciale rol spelen op vlak van
bodemverdroging, etc.
Om deze ‘black-spots’ op te sporen is een zorgvuldige onthardingsscan
nodig. Dit kan op schaal van een gemeente, maar ook van een watersysteem
zoals een waterbekken, etc. Afhankelijk van waar men op wil inzetten
kan er rekening gehouden worden met verschillende factoren, zoals water,
hitte, biodiversiteit, bodem, etc.
Door te kijken vanuit een noodzaak - reikt men verder dan louter quick
wins, wat bijgevolg de proces- en uitvoering van deze projecten niet vergemakkelijkt.
Een black spot kan namelijk een gamma aan verharde plekken
omvatten, van woningen tot wegen en industriële gebouwen.
Enkele systemische projecten zoals Re-move, Boer Ruimt Veld en Green
with Grey deden al een eerste poging om deze plekken op te sporen
en vervolgens strategieën te ontwikkelen om deze te ontharden. Dit
onderzoek verder zetten en thematisch verbreden (denk aan ontharding
i.r.t. overstroming, etc.) is een belangrijke stap in het verder zetten van de
onthardingsbeweging in Vlaanderen.
175