VVP 1-22 ONLINE NIEUW

ADVIES
INFORMEREN EN ADVISEREN
De AFM gaf wel een interpretatie van het Wft-verschil
tussen informeren en adviseren. “Onduidelijkheid over
het onderscheid was volgens sommige partijen reden
om zich terughoudend op te stellen bij doorlopende ondersteuning
van klanten”, aldus de toezichthouder.
De AFM: “Een aanbeveling kan alleen kwalificeren
als adviseren als deze ziet op een nieuw af te sluiten,
specifiek financieel product. Dit betekent dat bij een
aanbeveling die alleen is gericht op een soort of type financieel
product er geen sprake is van adviseren.” Tot
zover niks opzienbarends. Maar Adfiz en OvFD reageerden
fel op de stellingname van de AFM met betrekking
tot bestaande producten.
Volgens de AFM is er altijd sprake van informeren zolang
inzicht of aanbevelingen zien op bestaande producten.
De AFM geeft als voorbeeld onder meer: “Een aanbeveling
over een bestaande aflossingsvrije hypotheek,
kwalificeert niet als adviseren”. Ook de aanbeveling om
het verzekerd bedrag van de AOV te verlagen of de wachttijd
te verhogen, is informeren in plaats van adviseren.
Adfiz: “Deze beperking van het adviesbegrip lijkt te
betekenen dat allerlei publieksrechtelijke bepalingen
om de consument te beschermen op de meeste onderhoudsdienstverlening
door aanbieders en adviseurs
niet meer zonder meer van toepassing zijn. Denk daarbij
aan de diplomaplicht, het ken je klant principe en de
passendheidsregels.”
Zeker bij bepaalde producten en in bepaalde situaties
is adviseren ook bij bestaande producten van groot
belang. Volgens de AFM kan met informeren worden
volstaan. Die interpretatie mag Wft-technisch correct
zijn, maar nergens staat dat Wft (en Bgfo) het altijd bij
het rechte eind hebben. Waarom wet- en regelgeving
niet aangepast als de consumentenbescherming daar
beter mee gediend is? Het gaat bij de hele Wft toch juist
om die bescherming?
ADVIESPLICHT
Nota bene de AFM zelf spreekt regelmatig uit dat een
adviesplicht in bepaalde gevallen gewenst kan zijn. Ook
onlangs nog in een discussion paper over de rol van wettelijk
verplichte precontractuele informatiedocumenten
bij consumentenbescherming. Daarin stelt de toezichthouder
dat andere instrumenten soms effectiever kunnen
zijn bij consumentenbescherming dan informatie.
De AFM noemt in dit verband onder meer een adviesplicht:
“Een adviesplicht kan worden ingesteld voor
complexe financiële producten. Dit houdt in dat consumenten
verplicht kunnen worden om advies in te winnen
over het product voordat zij het mogen afsluiten.”
Ook in veel nazorgsituaties is advies echt wel gewenst.
Of dat nou meteen in de vorm verplicht advies
moet, is de vraag. Maar op z’n minst zou moeten worden
gestimuleerd dat de consument zich ook bij nazorg
laat adviseren in plaats van louter informeren.
De AFM tegenover VVP: “De Wft stelt duidelijke eisen
aan het geven van advies. Dat dient inderdaad consumentenbescherming.
Bij informeren gelden die specifieke
eisen niet. In de Interpretatie geeft de AFM weer
wat de reikwijdte van het adviesbegrip op basis van
de Wft is. Als toezichthouder zijn we uiteraard volgend
aan hetgeen de wetgever voorschrijft. De vraag of het
adviesbegrip ook zou moeten gaan gelden voor aanbevelingen
over bestaande producten is een keuze voor de
wetgever. Het ministerie van Financiën is momenteel
bezig met een verkenning of er aanleiding is voor een
dergelijke aanpassing. Daarbij speelt de consumentenbescherming
een rol, maar ook de vraag wat eventuele
neveneffecten zijn van een wetsaanpassing.” n
NR 1 FEBRUARI 2022 VVP | 45