Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TEKST LISANNE DIERDORP EN AMANDA JANSEN<br />
ANTEA GROUP<br />
WWW.ANTEAGROOP.NL<br />
Cartesius, Utrecht en Bakkeveen,<br />
Fryslân<br />
Via de fysieke leefomgeving zijn gewoontes<br />
tot op zekere hoogte te beïnvloeden,<br />
bijvoorbeeld door in de ontwerpfase aandacht<br />
te hebben voor beweging en ontmoeting.<br />
Maar ook een breder perspectief<br />
bij aanleg of herontwikkeling is belangrijk:<br />
wat willen we qua gezondheid (of andere<br />
maatschappelijke doelen) bereiken met<br />
onze openbare ruimte en voldoet deze<br />
daar op dit moment aan? En is het antwoord<br />
‘nee’, hoe kunnen we daar dan op<br />
sturen? Dat kan door na te denken over<br />
groene en actieve mobiliteit, gemeenschapsgerichte<br />
inrichting en het integreren<br />
van gezondheidsprincipes.<br />
mee bedoelen we integrale samenwerking<br />
tussen de overheid, adviesbureaus, projectontwikkelaars,<br />
zorgverzekeraars, etc.<br />
En natuurlijk ook met bewoners. Professionals<br />
in de leefomgeving hebben de<br />
We zijn steeds meer met onszelf<br />
of met onze telefoon bezig<br />
In Nederland bestaan enkele initiatieven<br />
waarbij de Blue Zones principes worden<br />
nageleefd. Op grote schaal zoals de nieuwe<br />
stadswijk Cartesius in Utrecht: een<br />
wijk met ruim 3.000 woningen, waarbij<br />
de inrichting en voorzieningen zijn gebaseerd<br />
op de Blue Zones-principes. Bijvoorbeeld<br />
door een centraal gelegen park, een<br />
monumentaal pand (het CAB) dat wordt<br />
omgebouwd tot ‘huiskamer van de wijk’,<br />
ruimte voor cultuur en rust en gezonde<br />
woningen. Maar ook op kleinere schaal<br />
zoals in het Friese dorpje Bakkeveen. Hier<br />
wordt gebouwd aan een sterke gemeenschap<br />
door initiatieven gericht op ontmoeting,<br />
leefstijl en beweging. In beide<br />
gevallen gaat het deels om experimenteren<br />
en deels om werken met bewezen uitgangspunten.<br />
Bruggen tussen fysiek en sociaal<br />
Naast het stimuleren van gedragsverandering<br />
is samenwerking cruciaal. Daar-<br />
(foto: Michiel G.J. Smit)<br />
mogelijkheid om bruggen te slaan tussen<br />
het fysieke en sociale domein, wat essentieel<br />
is voor het creëren van een Blue<br />
Zone. We zien echter dat interne samenwerking<br />
veelal bij deze organisaties ontbreekt,<br />
of dat behoeftes van bewoners<br />
onvoldoende aandacht krijgen. Terwijl<br />
daar de kansen liggen voor integratie van<br />
gezondheidsbevorderende aspecten in<br />
(beheer)plannen en ontwerpen.<br />
Concluderend: het creëren van een gezonde<br />
leefomgeving of een Blue Zone is een uitdagende<br />
reis, maar zeker geen onmogelijke<br />
missie. Het vraagt om extra diepgang en<br />
inzicht in de mens, de omgeving, het thuis<br />
en de gemeenschap. En daarvoor is meer<br />
samenwerking en aandacht voor gezondheid<br />
nodig vanuit professionals in de openbare<br />
ruimte. Zo komen we ook in Nederland<br />
dichterbij een gemeenschap waar mensen<br />
gezond, gezellig en gezamenlijk oud kunnen<br />
worden. Net als op Sardinië.<br />
Noot<br />
1. Zie ook www.cmostamm.nl/<br />
9-kenmerken-blue-zones.<br />
01/<strong>2024</strong> <strong>Stadswerk</strong> 29