Download pdf - UMC Utrecht

42 Uniek
‘Vooral als ik ging liggen. Ik kreeg zuurremmers
en om de paar jaar een gastroscopie. Er
viel mee te leven, tot ongeveer anderhalf jaar
geleden. Mijn bed moest steeds meer verticaal
worden gezet; ik sliep bijna rechtop. U kunt
zich voorstellen wat dat voor de nachtrust van
mij én van mijn vrouw betekende. Ook de pijn
op mijn borst werd steeds heviger.’
Begin 2008 wees een gastro-endoscopisch onderzoek
in het UMC Utrecht uit dat de breuk
in zijn middenrif groter was geworden. Dat
betekende dat Claassens maag steeds hoger was
gaan liggen. ‘Bij de meeste mensen schiet de
maag dan vast, maar die van mij bleef fl exibel:
hij ging dan weer omhoog en dan weer omlaag.
Ik heb er nog een tijd over nagedacht, maar
‘Ik stel me zo voor dat zij mij toen
al niet meer als mens zagen,
maar als technische uitdaging’
uiteindelijk toch besloten om een afspraak met
de chirurg te maken.’
TERUG UIT DE MAAG
Bij patiënten met refl uxziekte werkt de overgang
van de slokdarm naar het middenrif niet
goed. Dat kan komen door een breuk in het
middenrif, maar ook door slappe(r geworden)
spieren. Gevolg: maagzuur en soms ook etensresten
komen terug uit de maag, bijvoorbeeld
als de patiënt bukt of gaat liggen. Andere
symptomen zijn zuurbranden, misselijkheid en
pijn achter het borstbeen. Sommige patiënten
zijn gebaat bij zuurremmers, andere bij een
operatie. In Nederland worden zo’n 250 refl uxoperaties
per jaar verricht, waarvan een derde
in het UMC Utrecht. Het UMC Utrecht is het
nationale verwijscentrum voor refl uxpatiënten
– hier is al jaren een onderzoekslab toegespitst
op de ziekte. In 85 tot 90 procent van de gevallen
volstaat één operatie. Heel soms raakt de
nieuwe maagmanchet die de chirurg in een
anderhalf uur durende operatie aanlegt, toch
weer los.
Voor de operatie maakt chirurg Eric Hazebroek
– hij opereert zeventig tot tachtig refl uxpatiënten
per jaar – een paar gaatjes in de buik.
Hij maakt het een en ander los rondom het
verwijde gat in het middenrif en construeert
dan een nieuwe maagmanchet. Allemaal met
het weefsel van de patiënt zelf; er komt geen
implantaat aan te pas. De operatie is in de jaren
vijft ig bedacht door dokter Nissen en is in principe
nog steeds dezelfde, behalve dat de buik
nu niet meer opengesneden hoeft te worden.
Er loopt een onderzoek naar een non-invasieve
operatievorm via de slokdarm, maar dat heeft
tot nu toe nog niets bruikbaars opgeleverd.
VIJF LITTEKENS
‘Vijf littekens heb ik op mijn buik. Heel klein
hoor – het grootste is anderhalve centimeter
lang.’ Claassen wrijft over zijn trui. ‘Zes kilo
ben ik na de operatie kwijtgeraakt en ze zijn
er niet meer aangekomen. Ik eet goed, maar
minder dan voorheen. Misschien komt dat
omdat mijn maag kleiner is geworden door
de operatie, misschien ook omdat ik nu veel
bewuster eet. Gedachteloos mijn portie naar
binnen werken, is er niet meer bij.’
Zijn vrouw Til vindt dat hij best wat meer zou
kunnen eten. ‘Hij komt niet altijd aan z’n twee
ons groenten per dag’, moppert ze goedmoedig.
‘Dat het hele maagzuurverhaal zou verdwijnen,
dat is een bonus waar ik echt niet op had gerekend’
Het eerste slokje water na de operatie bleef
staan, herinnert hij zich. ‘Ik moest heel rustig
drinken, met een rietje. Het was daarbinnen
natuurlijk een stuk nauwer geworden! De
volgende dag kon ik wat yoghurt eten, ook met
een rietje. Nog een paar dagen verder heb ik
twintig minuten over mijn eerste boterham
gedaan – zonder korstjes en in kleine dobbelsteentjes
gesneden. Toen fi jngeprakt voedsel en
na zes weken at ik weer gewoon.’
GEWOON OVERGEGEVEN
Close-upoperatietaferelen in tv-programma’s,
die kan Claassen niet goed aanzien. ‘Mijn
vrouw wel. Het sterke geslacht hè; zij komt ook
al jaren zelden bij de huisarts.’ Maar zelf zijn
slapende lichaam anderhalf uur lang aan de
handen van een ander overdragen, daarmee
had hij geen enkele moeite.
‘Ik heb me gewoon overgegeven. Ik ben heel
ontspannen en vol vertrouwen onder narcose
gegaan, en weet zeker dat ik dankzij die
houding snel hersteld ben. Let wel, als ik niet
vanaf de eerste ontmoeting een goed gevoel had
gehad over dokter Hazebroek, was ik naar een
ander ziekenhuis gegaan. Maar hij maakte een
zeer vakbekwame indruk en kon mij helder uitleggen
wat er ging gebeuren. Wat ik ook erg fi jn
vond, is dat hij nog even kwam kijken voordat
ik klaar werd gemaakt voor de operatie.’
Wat hem scherp is bijgebleven vlak voordat hij
onder narcose ging, is een scène die zo in een
gedramatiseerde ziekenhuisserie zou passen: ‘Ik
lag op die tafel en terwijl de OK-mensen bezig
waren met al die slangetjes en tubetjes, stonden
Hazebroek en zijn collega op een afstandje
in opperste concentratie naar mij te kijken.
Alsof ze in een soort trance waren. Ik stel me
zo voor dat zij mij toen al niet meer als mens
zagen, maar als technische uitdaging.’ Claassen
bedoelt dat niet negatief, maar ziet het als een
noodzakelijk onderscheid voor een chirurg. ‘En
dan, als je weer wakker bent, wordt er voor je
gezorgd als mens. Zo heb ik dat ervaren.’
Hij laat de vragenlijsten zien die hij in het kader
van de nazorg krijgt. Die vult hij minutieus in.
‘Ik wil graag de dokters van de volgende generaties
helpen hun werk goed te doen. Voor hen
is het ook belangrijk om straks op te kunnen
zoeken hoe het gaat met patiënten jaren ná de
operatie. En daarmee bewijs ik andere mensen
met refl uxziekte ook een dienst.’
GREGORIAANS ZINGEN
Zijn leven is comfortabeler geworden; de
operatie heeft meer opgeleverd dan Claassen
had verwacht. ‘Ik ging ervan uit dat mijn maag
weer op z’n plek zou zitten en dat ik van de pijn
op mijn borst af zou zijn... Maar dat het hele
maagzuurverhaal zou verdwijnen, dat is een
bonus waar ik echt niet op had gerekend.’ Het
maakt zingen (Gregoriaans en in een katholiek
kerkkoor) en werken (Claassen helpt jonge
starters met het opzetten van hun onderneming)
prettiger. ‘En ik ben vrijwilliger bij De
Korte Inloop, een centrum hier in de buurt, dat
365 dagen per jaar elke middag open is voor
iedereen die gezelschap zoekt. Ik mag dan 68
zijn, maar ik voel me zeker niet oud.’
Uniek 43