Årbok 2006 - Samnanger historielag

Når dei kom, så var folk veldig skeptiske. Dei begynte no å passa litt
ekstra på, så det ikkje forsvann ting, for dei hadde ikkje så godt ord på
seg, dei reisande. Dei var kjende for å naska lite grann.
Besteforeldra mine hadde no eit rundt hjarte for desse folka. Me hadde
ingen ting å utsetja på dei. Det var ikkje bråk imellom oss. Viss det var
bråk, så var det innbyrdes. Eg kan aldri hugsa at det var slik at dei
måtte henta lensmannen
Det var ikkje berre dei reisande som dreiv som blikkenslagarar. Stefaren
min var først blikkenslager i Bergen og jobba på Bergen Mekaniske
verkstad. Rett etter krigen kom dei inn her, han og bror hans, som
var ungkar. Han hadde verkstad nede på Røa-bryggja, i bua der, Storebua.
Han la blant anna renner på alle arbeidarboligane på Tysse og
laga beslag til kjøkkendiskar. Eg såg mykje på når han arbeidde og eg
var med han ein del, så eg kjenner blikkenslagarfaget. Utstyret hans
var stort og tungt samanlikna med dei reisande sitt utstyr. Han hadde
eit stor maskin til å bøya blikkplater.
Dei reisande sitt utstyr var enkelt, så dei kunne få det med seg. Det
var hammar og blikksaks det gjekk på for det meste. Og så hadde dei
ein liten ambolt. Dei hadde ein spesiell måte som dei vrei blikket på,
for å få stuprennene runde. Dei jobba blikket innpå eit røyr, og vrei
det att og fram slik at dei forma rennene runde. Dei lodda dei ved
hjelp av primus og ein loddebolt som dei vermde på primusen. Seinare
hadde dei loddelampar som gjekk på bensin. Dei brukte saltsyre til å
stryka på der dei skulle lodda. Dei blanda sjølv. Dei brukte rein saltsyre
med sink oppi, så då vart det loddevatn. Dette kunne dei.
Gottfred er full av historiar, men vi gir oss for denne gongen. Eg veit
at eg ikkje har nådd fram til alle som kunne fortelja om taterane. Men
eg rekk ikkje å finna meir ut av dette denne gongen. Årboka må bli
ferdig til jul... Eg er takksam dersom de som les dette, kjem til meg
dersom de kan fortelja meir om taterane i Samnanger.
Eg vil slutta med historia om ein tater som budde fast på Tysse og
arbeidde i Samnanger Ullvarefabrikk. Historia har vakse på seg, og det
er i alle fall tre samningar som enno hugsar.
Først slepp eg til Peder Aldal, fødd 1922. Han vaks opp på Tysse og
i dag bur han i ein av aldersboligane over K. Knutsen på Tysse. Han
fortel:
40