Årbok 2006 - Samnanger historielag

Tysse. Då dei reisande spurde henne om rom, tok ho imot dei også, dei
meinte ho kunne ikkje gjera forskjell. Dei fekk bu i kjellaren der.
Til slutt slepp vi til presten Jonny Mydland, som driv barneheim i
Kenya. Han har studert arkiva, og kan fortelja ei lang historie om tateren
som budde på Tysse:
Ludvig Olai Andersen Palm, vart fødd 6-6-1858 i Grimstad, han vart
konfirmert 1872 i Klepp, og døydde på Tysse i 1935. Faren var av ei
stor taterslekt, Palmslekta, og mora var av Vardalsfølgjet. Eilert Sundt
nemner han i 1865 i Klepp: «Ludvig Olai Andersen, Gunvor Isaksdatters
Søn, som ere optagne af Fantestien og forsørges ved Hjælp af Fantefondet».
Ludvig var gift to gonger, første gongen i 1887 i Klepp. Då gifte han
seg med søskenbarnet Gunhild Marie Lovise Ludvigsen av Vardalsfølgjet.
Ho døydde i 1895, berre 26 år gammal, og vart og gravlagt i
Årstad. Dei hadde 4 born, 2 av dei døydde tidleg. Dottera, Josefine
Ulrikke vart døypt i Årstad 1894. I dåpsprotokollen står Ludvig ført
opp som blikkenslagar, og dei var busette i Kronviken. Året etter drukna
sonen, Gunvald Johannes, berre 6 år gamal. Då Gunhild Marie vart
graven i november 1895 budde dei i Solheim i Årstad. Ludvig er da
kalt ”Forsørger, Blikmager, Omstreifer”.
Andre gongen blei Ludvig gift i 1897 i Årstad, med søskenbarnet Fredrikke
Johansen Palm av Palms-følgjet. Både Ludvig og Fredrikke
var utmelde av stastskyrkja, og gifta seg difor borgarleg.
5 år seinare, i 1902, finn vi han att i Os, og i 1904 i Stavanger. Dei
fekk fattighjelp fleire stader i landet, som Bergen, Årstad, Ålesund, Kristiansund
og Voss. Reiseområdet deira var stort sett på Vestlandet.
Frå 1908 til 1909 var dei på Svanviken, ein arbeidskoloni som skulle
få dei reisande til å bli bufaste. Deretter blei dei busette på Tysse. Den
første tida arbeida Ludvig som blikkenslagar, men så fekk han arbeid
ved Ullvarefabrikken. Han skal ha hatt godt ord på seg. Fredrikke
forlot Ludvig i 1915 og reiste med ein søsterson, mens Ludvig framleis
budde i ro på Tysse.
Ludvig hadde mange born:
a. Anders Emil Andersen, f 23-11-1889, døypt 27-11-1889 i Os.
b. Gunvald Johannes Andersen, f 1889 i Fjeldberg prestegjeld (truleg
tvilling med Anders Emil), død 7-8-1895 – ”Drukning. Fall utfor
42